Ülkemizde bilhassa Akdeniz, Ege ve Marmara bölgelerini tesiri altına alan El Nino sıcak hava dalgası, tesirini okyanus ve denizlerde de göstermeye başladı. Akdeniz’de geçtiğimiz pazartesi günü su yüzeyi sıcaklığının rekor kırdığı haberi insanları endişelendirdi. Pekala okyanus suları nasıl ısınıyor? Denizin çok ısınması nasıl sonuçlara yol açabilir, nasıl ziyanlar verir?
Buyurun…
Kaynak: National Geographic, The Guardian ve BBC
Son haftalarda Avrupa’nın akabinde ülkemize gelen El Nino sıcak hava dalgası bilhassa Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde tesirini göstermeye devam ediyor.
12 Temmuz prestiji ile tesirini artıran sıcak hava dalgası birtakım kentlerde 40-45 derecelere kadar çıkan sıcakları beraberinde getirdi.
Denizler de bu sıcaklık dalgasından hissesini almış durumda! Bilim insanları ısının artık okyanus yüzeyine yükseldiğini belirterek, bu yılın ilerleyen periyotlarında global ısı rekorlarını daha da zorlayabilecek potansiyel bir El Niño modeline işaret etti.
1800’lerden bu yana ortalama global yüzey sıcaklığının 1.8 derece arttığı, deniz yüzeyi sıcaklıklarının ise 0.9 derece kadar yükseldiği kaydedildi.
Deniz sıcaklığının nispeten daha az artmasının nedeni, suyu ısıtmak için karadan çok daha fazla güce gereksinim duyulması ve okyanusların ısıyı yüzeylerinin altında absorbe etmesi.
Ülkemizin denizlerinde de su sıcaklığı önemli ölçüde yükselmiş durumda. Geçtiğimiz 25 Temmuz Pazartesi günü, Akdeniz’de ortalama 28.4 ile şimdiye kadarki en yüksek sıcaklık kaydedildi!
Bundan evvelki rekor, 23 Ağustos 2003 tarihinde kaydedilen 28.2 dereceydi.
Deniz sıcaklıklarının dünya ortalaması ise 20 derecedir.
Hava Forum da bahse dair bu türlü bir paylaşımda bulundu;
Öncelikle şu mevzuyu açıklığa kavuşturalım: Okyanus ve denizler neden ısınıyor?
Sanayi İhtilali’nin başlangıcından bu yana insanların devasa ölçülerde fosil yakıt yakmaları; büyük orman kesmeleri ve Dünya atmosferine ısıyı hapseden karbondioksit pompalayan birçok öbür faaliyette bulunmaları bu nedenlerin en başında geliyor.
Peki deniz yüzeyinin ısınması ne manaya geliyor? Denizin çok ısınması nelere sebep olabilir, nasıl ziyanları var?
1. Birinci olarak denizlerin ısınması, denizde bakterilerin daha sık üremesine sebep olarak deniz canlılarının toplu vefatına yol açar.
Bu sıcaklık bilhassa mercan resifleri için çok ziyanlıdır. Bunun dışında planktonlardan balıklara ve balinalara kadar okyanus sakinlerinin birçok, okyanusun üst kısımlarında yaşamaktadır. Bu deniz organizmalarının birden fazla, sıcaklıktaki hafif yahut kısa müddetli değişikliklere karşı bile hassastır.
2. Okyanus yüzeyindeki ısının artması tıpkı vakitte kasırga ve siklon afetlerinin daha fazla güç toplayarak daha şiddetli ve uzun vadeli olmaları manasına gelir.
3. Daha sıcak sular termal genleşme nedeniyle daha fazla yer kaplar, Grönland ve Antarktika’da okyanusları bu da deniz düzeyinin yükselmesine neden olur ve kıyılarda sel riskine yol açar.
4. Sera gazı emisyonlarının yaklaşık dörtte birini gerçekleştiren okyanuslar, daha az karbondioksit emisyonuna başlar. Anlayacağınız atmosferde daha fazla karbondioksit birikir ve döngüye girerek okyanusların daha fazla ısınmasına neden olur.