Zombi sinemaları her şeyi yanlış anlamış! Zombi hastalığı bir virüs ile değil mantar ve parazitler ile gerçekleşecek! Bugün tabiatın en vahim ‘zombi hayvanlarını’ sizin için topladık. Gelin bir arada inceleyelim.
Kaynak: https://www.livescience.com/34196-zom…
Zombi sinemaları her şeyi yanlış anlamış!
Hepimiz başlayan bir virüs sonucu zombi salgının başlayacağını varsıyoruruz ki bu epeyce mümkün.
Gerçekte ise kurbanının bir zombiymişcesine hareket etmesine sebep olan birçok hayvan var!
Bu hayvanların genelde parazit yahut mantar cinsine dahil olduğunu söylemekte yarar var.
Yani sinemalardaki üzere bir parazittense mantarların bu türlü bir şeye yol açması daha olası!
Bu kavramı en âlâ işleyen zombi dizisi ise ‘The Last of Us’ isimli diziydi. İlgilenenler izleyebilir.
Peki, nedir bu tabiatın “zombi hayvanları?”
1. Herkesin favorisi hamamböceklerine lavralarını yerleştiren yaban arıları!
Gerçek zombi kıssaları Hollywood sinemalarından biraz farklı. Yeşil yaban arısının (Ampulex compressa) zehiri, hamamböceğini hareketsiz bırakır, fakat felç etmez. Hamamböceği hareketsiz hale geldiğinde, yaban arısı karın boşluğuna tek bir yumurta yerleştirir ve hamamböceğini kendi inine sürükler.
Burada, lavra hamam böceğinin içerisinde büyür ve yavaş yavaş onu yiyerek hayatına başlar!
2. Mantar sonucu oluşan zombi karıncalar!
Ophiocordyceps unilateralis, marangoz karıncaları (Camponotus) ile beslenen ve kendi çıkarları için vücutlarına sızan patojenik bir mantardır. Bu mantar, karıncayı enfekte eder ve sonra kimyasal sinyaller kullanarak bahtsız karıncayı denetim eder. Zombileşmiş karınca koloniyi terk eder ve yakındaki bir ağaca tırmanmaya başlar ve bir yaprağın alt tarafına çenesi ile tutunur.
Mantar, burada ölen karıncayı içten tüketir ve daha sonra rüzgar ile dağılarak başka karıncalara bulaşmayı amaçlar.
3. Yengeçleri kölesi haline getiren barnaklar.
Dişi bir Sacculina barnağı (Sacculina carcini), birebir vakitte yengeç hacker barnağı olarak da bilinir, bir yengecin içinde yuva yapmak ister ve bu yüzden yengecin üzerinde yumuşak bir doku bulana kadar etrafında döner. Sonunda çeri giren barnak yengecin bedeninin içinden uzanan sürgünlerle tümör üzere beğenilen bir konut yapar ve yavaş yavaş mesken sahibini yer.
Özellikle yengecin üreme organını yiyen barnaklar, güya yavrularıymışcasına yengeçlerin ona bakmasını sağlar ve başka erkek barnaklar ile çiftleşir!
4. Yaban arıları, örümcekleri de zombi haline getirir.
Bir öbür yaban arısı çeşidi ise (Hymenoepimecis argyraphaga) örümcekleri ele geçirilebilir ve larvalarını örümceğin vücuduna yerleştirir. Örümcek, bir ağ oluşturmak yerine, hayatının son gecesini bir ipek koza inşa ederek geçirir ve lavra bu kozanın içerisinde örümcek ile beslenerek büyür!
5. Parazitler, kurtların daha yüksek riskler almasını sağlar.
Yellowstone Ulusal Parkı’ndaki kurtlar üzerine yapılan bir araştırmaya nazaran parazitler kurtların daha yüksek risk almasını sağlıyor. Bu parazit, yalnızca kedilerde üreyen tek hücreli bir organizma olan Toxoplasma gondii’dir. T. gondii, artan testosteron düzeyleri ve davranışsal değişiklikler de dahil olmak üzere bir dizi semptomla birlikte gelen bir hastalığa neden olur.
Etkilenmiş kedicilin dışkısı ile temasa geçen kurtlar, bu paraziti kapmış olur. Böylelikle etkilenen bireyler bundan sonra daha riskli davranışlarda bulunur.
6. Bu mantar ise kurbağaların daha fazla çiftleşmesine sebep oluyor.
Ecology and Evolution mecmuasında yayınlanan 2016 tarihli bir çalışmada, araştırmacılar, Batrachochytrium dendrobatidis isimli bir mantarla enfekte olmuş erkek sis kurbağalarının (Litoria rheocola), enfekte olmayan kurbağalara kıyasla bir eş bulmada daha başarılı olduğunu buldular. Enfekte olmuş erkekler, geceleri bir dişi ile eşleşmek için daha fazla davette bulunur ve bu da üreme muvaffakiyetini arttırır.
7. Ağustos böceklerini seks meczubu hale getiren farklı mantar!
Ağustos böcekleri 17 yıla kadar lavra olarak yaşayabilir. Sonunda kanatlandıklarında ise bilhassa popolarını yiyen bir mantar tarafından seks meczubu zombilere dönüştürülürler. Scientific Reports mecmuasındaki bir çalışmaya nazaran, Massospora cicadina isimli mantar, bilhassa ağustos böceklerini maksat alır ve karınlarını ve art uçlarını yiyerek yerlerine sarımsı bir spor kümelenmesi bırakır. Mantar ayrıyeten cicadanın beyninin denetimini alır, onu cinsel bir çılgınlığa sürükler ve mantar sporlarını öteki cicadalara yaymış olur.
8. Parazitler Killifish balıklarını yüzeye çıkmaya zorlar.
Denizde yaşayan hayvanlar bile parazitlerden kaçamaz. Euhaplorchis californiensis isimli bir parazit çeşidi, California killifish’lerinin (Fundulus parvipinnis) beyinlerine sızabilir ve onları su yüzeyine yüzmeye zorlar. Royal Society B mecmuasında yayınlanan 2008 tarihli bir çalışmaya nazaran, flatworm parazitleri balığın serotonin ve dopamin metabolizmasını değiştirerek balığın hareketlerini denetim eder.
9. Bu parazit ile enfekte olan fareler kedilerin ağzına koşar!
Bir parazitin yayılması için en güzel yollarından biri, mesken sahibinin doğal yırtıcıları tarafından yenmesidir. PLOS ONE mecmuasında yayınlanan 2013 tarihli bir çalışma, T. gondii ile enfekte olan farelerin sistemlerinde yüksek testosteron düzeyleri gösterdiğini, bu da onları kedilerden daha az korkar hale gelmelerini sağladığını buldu. PLOS ONE’da diğer bir çalışma, enfekte olan sıçanların kedilerin idrarının kokusuna bir cins ‘cinsel çekim’ hissettiğini, bu da onların kedigiller düşmanlarına daha yakın yaşamalarını daha muhtemel kıldığını öne sürdü.
10. Parazitler tespih böceklerini zombiye dönüştürür!
Akantosefal (Plagiorhynchus cylindraceus) isimli parazitler ise tespih böceklerini amaçlar. Michigan Üniversitesi’nin Hayvan Çeşitliliği Web sayfasına nazaran, parazit, sığırcık (Sturnidae) kuşlarının bağırsaklarında yaşar ve acıktıklarında kuş dışkısını yemeyi seven tespih böcekleri tarafından yenir.
Böylece parazitler, tespih böceklerinin beyninin denetimini alır ve zombileşmiş böceği, tavsiye edilmeyen şeyler yapmaya teşvik eder, örneğin yerini yırtıcıları olan sığırcık kuşlarına gösterirtir ve böylelikle yeni bir tespih böceği arayışına geçer!