Sinirlenince acıkanlardan mısınız? Yemek yediğinizde dinlendiğinizi mi düşünüyorsunuz? Bir içecek tükettiğinizde mideniz mi kazınıyor? Tüm bu sorulara, ‘evet’ yanıtını veriyorsanız, ‘akılsız beslenme’ problemiyle karşı karşıya olabilirsiniz.
Prof. Dr. Y. Birol Saygı, acıkmadan yemek yemenin insan sağlığını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Akılsız beslenme, kilo almaya ve kan şekeri gibi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Bu durum, açlığın gerçek olup olmadığını anlamadıkça ve yeme istediğini durduracak çözüm bulunmadıkça devam ediyor.
Aç olduğunuzu hissettiğiniz zaman ilk önce gerçekten yemeğe ihtiyacınız olup olmadığına kanaat getirin. Gerçek açlık sizi yavaşça vurur ve bunu ertelemek kolay olabilirken, duygusal veya akılsızca yeme durumu, çabucak ortaya çıkar ve belirli yiyecekleri istemenize neden olur.
Akılsız açlık durumu yaşadığınız sırada, duygularınızı dizginleyebilirseniz sağlıklı olmanız kolaylaşmaktadır. Bu nedenle akılsız açlıkla başa çıkmak için duygularınızı kontrol etmenizi sağlayacak egzersiz ve meditasyon gibi sağlıklı yollar bulmayı deneyin. Bu konuda size destek olabilecek arkadaşlarınızla bir araya gelin. Abur cuburları evinizin kapısından içeri sokmayın.
İNSAN ACIKMADAN NEDEN YEMEK YER?
Stres fazla yemek yedirir
Uzun süreli stres yaşamak, vücudu ‘savaş veya kaç’ sisteminde rol oynayan bir hormon olan kortizol ile doldurmaktadır. Stres yaşamınınzda sabit bir durumsa, bu kortizol seviyeleri yüksek kalmakta ve atıştırmalıklara ulaşmanızı sağlamaktadır.
Yorgunluk açlığı tetikler
Yeteri kadar dinlenemediğiniz takdirde, yemek yeme eylemini tetikleyen grelin hormonu seviyeleriniz artmaktadır. Bu esnada, açlığı ve yeme arzusunu azaltan bir hormon olan leptin seviyeleriniz düşmektadır. Bu iki hormon, açlık hissini kontrol eder ve sonuç olarak aç olmasanız bile kendinizi aç hissedersiniz.
Sinirler gerilince mide kazınır
Yemek yeme eylemi, insanın kendini sinirli hissettiği durumlarda oluşan ekstra enerji için bir çıkış noktasıdır. Bu nedenle yemek yeme eylemi, kişiyi tedirgin eden şeylerden uzaklaştırmaktadır. Ancak insan, hiç yemek yemeyerek de stresini yönetebilen bir varlıktır. Bu durum, vücudunuz açlıktan öldüğünü düşündüğü için sisteminizi yavaşlatabilmekte ve sonunda yemek yediğinizde, aşırıya kaçma olasılığınız artmaktadır.
Kaygılar yeme bozukluğuna neden olur
Anksiyetenin yeme bozuklukları ile güçlü bir bağlantısı olduğu bilinmektedir. Aşırı yemek yeme eylemi, endişelerinizi ve stresinizi yönetmenize yardımcı olabilmektedir. Genler, depresyon ve duygudurum bozuklukları, travma, bağımlılık ve istismar gibi faktörler, duygularınızı yönetmenin bir yolu olarak yemek yeme olasılığınızı artırabilmektedir.
Akran baskısı yemek yemeye zorlar
İnsan, toplulukla birlikte hareket etme zorunluluğu hisseden bir varlıktır. Bu nedenle sosyal bir ortamda bulunduğunuz zaman ortama ayak uydurabilmek adına aç olmadığınız halde kendinizi yemek yerken bulabilirsiniz.
Alkol, yemek konusundaki çekingenliği azaltır
Alkol, insanın çekingenliğini üzerinden atmasına neden olduğu için insanı daha rahat yemek yemeye itmektedir. Araştırmalar, alkol tüketmenin beynin kendi kendini kontrol eden bölümünü etkilediğini ve lezzetli atıştırmalıklara direnmeyi zorlaştırdığı göstermektedir. Bu da kişinin yağ ve şekerle dolu, daha az sağlıklı şeyler yeme olasılığını artmaktadır.
Yemek reklamları tetikleyicidir
Yapılan araştırmalara göre, içinde yiyecek yer alan reklamlar, kişiyi kısa sürede yemeğe yönlendirdiğini ve hatta eline geçenleri hemen yeme eylemine yönelttiğini göstermektedir.