Tarihi yarımadada özellikle sıcak çatışmaların yaşandığı Seddülbahir, Alçıtepe, Kocadere, Behramlı, Büyükanafarta, Bigalı gibi köylerde muhtarlık ve şahıslarca oluşturulan, bazıları sergi ve koleksiyon statüsünde olan müzelerde top mermisi, kurşun, para, tulumba, silah parçası, bomba, tarihi belge, mermi kovanı, askerlerin kullandığı kaşık ve çatal gibi birçok malzeme bulunuyor. Türklerin yanı sıra İngiliz, Fransız, Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerine ait gereçlerle oluşturulan müzeler, yerli ve yabancı turistlerden ilgi görüyor.
Tarihin en kanlı çarpışmalarının yaşandığı Çanakkale Savaşlarına ışık tutan bu özel oluşumlar, bölgeyi ziyaret edenlerin karşısına birçok noktada çıkabiliyor. Köy müzelerinin dışında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığınca oluşturulan 5 müze de her yıl binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.
“Burası açık hava müzesi gibi”
Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, tarihi yarımadanın açık hava müzesi gibi olduğunu belirterek toprak altından hala savaş malzemelerinin çıktığını anlattı. Daha önceki dönemlerde de savaşa ait birçok kalıntı toplandığını ve bunların müzelerde sergilendiğini belirten Kaşdemir, şöyle konuştu: “Alan Başkanlığı dışında da köylerde muhtarlıklar ve şahıslar tarafından oluşturulmuş müzeler var. Burası adeta açık hava müzesi gibi. Çanakkale Savaşlarının yaşandığı topraklarda, gelen ziyaretçilerimiz Çanakkale ruhunu yaşıyor. Zaten her adım başında savaş mekanı, tabya, siper, top mermisi ziyaretçilerin karşısına çıkıyor.”
“Önemli olan bu tarihi insanlara anlatabilmek”
Behramlı Köyü Muhtarı Tahir Kuşgöz de tarihe tanıklık eden Behramlı’nın Gelibolu Yarımadası’nda önemli bir noktada yer aldığını söyledi. Köyde 1956’da yapılan okulun 2008 yılına kadar hizmet verdiğini belirten Kuşgöz, 2010 yılında restore edilen binada 9 yıldır savaş malzemelerinin sergilendiğini anlattı. Kuşgöz, köylülerden toplanılan savaş malzemelerini tüm insanlığa göstermek istediklerini vurgulayarak, şunları söyledi: “Savaşta kullanılan tüm malzemeler burada buluyor. Savaş malzemelerinin dışında askerlerin kişisel eşyaları da yer alıyor. Ziyaretçilerimize köyün genel bilgisini, burada yaşananları anlatmaya çalışıyoruz. Müzedeki malzemeleri görünce etkileniyorlar.”
“Ziyaretçiler tarihi yakından tanıma fırsatı buluyor”
Tarihi yarımadadaki özel “1915 Seddülbahir Ahmet Uslu Müzesi”nin sorumlusu İsmail Eker de müzede 104 yıl önceki savaşa tanıklık eden tüfek, tabanca, kasatura, top mermileri ve şarapnel parçaları gibi materyaller ile askerlerin kişisel eşyalarının sergilendiğini belirtti.
Eker, tarihi yarımadanın köylerinde çok sayıda müze ve savaş malzemesi sergilerinin yer aldığına dikkat çekerek, “Gelibolu Yarımadası’nı ziyaret edenler köy müzelerinde tarihi yakından tanıma fırsatı buluyor. Bizim müzemiz de yaklaşık 15 yıldır bu amaç doğrultusunda hizmet veriyor. Gelen ziyaretçilerimize elimizden geldiği kadar Çanakkale Zaferi’ni anlatıyoruz” dedi.