Japonya’nın NHK televizyonunun haberine göre, resmi temaslar kapsamında Tokyo’da bulunan İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Tahran ve Washington arasındaki gerilimle ilgili gazetecilerin sorularını cevapladı.
İran’ın nükleer programı ve iki ülke arasındaki tansiyonun düşürülmesi için ABD ile müzakere ihtimalinin sorulması üzerine Zarif, “Hayır, (ABD ile) müzakere ihtimali yok. Müzakere çağrısından önce ABD uluslararası kurallara uymalıdır. Nükleer anlaşmayı kendisi ihlal etti.” dedi.
“GERİLİM HER İKİ TARAF İÇİN İNTİHARDIR”
Zarif, ABD’nin nükleer anlaşmadan çekilmesinden sonra ortaya çıkan gerilimi, “her iki taraf için intihar” şeklinde niteledi.
Japonya’nın nükleer anlaşmanın korunması konusunda herhangi bir eylemde bulunmadığını söyleyen Zarif, “ABD’nin uyguladığı yaptırımlar ekonomik terördür. Buna izin vermek de ekonomik teröre yardım etmek olacaktır. Her ülke İran’dan petrol alabilme imkanına sahip olmalıdır.” diye konuştu.
Japonya ziyaretinden önce bu hafta sırasıyla Türkmenistan ve Hindistan’a resmi ziyaret gerçekleştiren Zarif’in yarın da Çin’e gitmesi bekleniyor.
ABD Başkanı Donald Trump, geçen hafta Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada, İran yönetimine nükleer programı terk etmesi konusunda görüşme çağrısında bulunmuş, diğer yandan da iki ülke arasındaki yüksek gerilim dikkate alındığında askeri çatışmayı da muhtemel gördüğünün mesajını vermişti.
Nükleer anlaşmadan ayrılmalarından sonra İran ekonomisinin oldukça kötüleştiğini belirten Trump, “Yapmaları gereken şey şu: Beni arasınlar, oturup konuşalım ve adil bir anlaşma yapalım. Nükleer silaha sahip olmalarını istemiyoruz; istediğimiz çok bir şey değil. Bu, onları yeniden iyi bir pozisyona getirebilir. İran’a zarar vermek istemiyoruz.” ifadelerini kullanmıştı.
İran lideri Ali Hamaney de Trump’ın müzakere çağrısını, “ABD bugünkü tavrını sürdürdükçe müzakere zehirdir. Bugünkü ABD hükümetiyle yapılacak müzakere, iki kere zehirdir.” ifadeleriyle reddetmişti.
Trump daha sonra Twitter hesabından paylaştığı mesajında, “Eminim ki İran yakında (bizimle) konuşmak isteyecek.” ifadelerini kullanmıştı.
Devrim Muhafızları Ordusu Komutanı Siyasi Yardımcısı Yedullah Cevani ise Trump’ın tehdit ve diplomasi mesajlarına, “ABD ile bir müzakere olmayacak ve Amerikalılar İran’a yönelik askeri bir girişime cüret edemeyecek.” sözleriyle cevap vermişti.
ABD-İRAN GERİLİMİ
Trump yönetimi, 8 Mayıs 2018’de, 2015’te imzalanan nükleer anlaşmadan çekildiğini açıklamıştı.
Sonrasında Tahran yönetiminin petrol ihracatını hedef alan yaptırımları uygulamaya koyan ABD, nisan ayında İran Devrim Muhafızları Ordusu’nu “yabancı terör örgütleri” listesine almıştı.
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de ABD’nin yaptırımlarına karşılık 8 Mayıs’ta ülkesinin nükleer faaliyetlerinin bir kısmını yeniden uygulamaya başladığını ve anlaşmanın taraflarına İran’ın çıkarlarını koruyacak önlemler alması için 60 gün süre verdiklerini duyurmuştu.
ABD, geçen hafta İran’dan gelebilecek tehditlere karşı tedbir amacıyla USS Abraham Lincoln Uçak Gemisi Taarruz Grubu ile 4 nükleer kapasiteli B-52 bombardıman uçaklarından oluşan Bombardıman Görev Gücü’nü körfeze sevk etmişti.