(Borsa ve görüş eklendi, seviyeler güncellendi)
Behiye Selin Taner / Ebru Tuncay
İSTANBUL, 8 Temmuz (Reuters) – Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın hafta sonunda Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya'yı görevden almasının ardından bağımsızlık endişelerinin artmasıyla TL varlıklar satıcılı seyrederken, 25 Temmuz'da sınırlı beklenen faiz indiriminin beklenenden daha agresif olup olmayacağı piyasalarda yön belirleyici olacak.
G20 sonrası ABD ile ilişkilerin düzeleceği beklentisiyle TL'de gözlenen değer kazancı ve küresel faizlerdeki düşüş eğiliminin yanı sıra yıllık enflasyonda gözlenen sert gerilemeye paralel TCMB'nin bu ay itibariyle faiz indirimlerine başlayacağı tahmin ediliyordu. enflasyondaki düşüşün baz etkisi kaynaklı olması nedeniyle %24 seviyesindeki faizlerde yüksek indirimi olası görmüyordu ancak Uysal'ın faiz indirimi konusunda “agresif” olabileceği belirtiliyor.
Cuma günü 5.6345 seviyesinden kapanan, Asya seansında 5.8245'e sert yükselen dolar/TL bir miktar geri çekilse de TL dolar karşısında saat 1204 itibarıyla %1.6 civarında değer kaybı ile hareket ederken, BIST-100 ve bankacılık endeksinde de satışlar yüzde 1'in üzerinde. BIST-100 endeksi %1.14 düşüşle 98,505 seviyesinde, bankacılık endeksi %1.77 ekside hareket ediyor.
Piyasada karar öncesinde 100-150 puan arasında olan faiz indirimi beklentisinin kararın ardından 250-300 puana yükseldiğini belirten bir analist, “Eğer TCMB bu seviyelerin üzerinde mesela 400 puanlık bir indirime giderse, o işte yüklü ve hızlı indirim olur. Piyasa da bunu şüphe ve endişe ile karşılayabilir. O yüzden de piyasa 25 Temmuz'u temkinli bir şekilde bekleyecek” dedi.
Ekonomistler ve bankacılar Uysal'ın Para politikası Kurulu'ndaki (PPK) para politikasında gevşeme yanlısı üyelerden biri olduğunu belirterek, Erdoğan'ın düşük faiz konusundaki görüşlerine Çetinkaya'dan daha yakın olduğunu belirttiler. FX&EM Analisti Esther Reichelt, “TCMB'nin bir şekilde doğru adımı atacağına yönelik olarak piyasaların son dönemdeki iyimserliği beni şaşırtıyor. Mayıs 2018'den bu yana hükümetin ekonomi politikaları konusunda daha duyarlı ya da TCMB'nin bağımsızlığını savunacak pozisyonda olduğuna dair herhangi bir adım görmedik. Özellikle de bağımsızlık konusu bu haftasonundan itibaren tamamen ortadan kalktı” dedi.
Geçen hafta iyimser bir seyir ve değer kazancı gözlenen TL, TCMB'nin bağımsızlığı ve öngörülerin üzerinde faiz indirimi yapılabileceğine yönelik endişelerin baskısı altında. Sıkı para politikasının devam edeceği algısının oluşması ve S-400 iyimserliğinin devam etmesi halinde kurda tekrar geri çekilme gözlenebilir.
Çetinkaya haftasonunda Cumhurbaşkanlığı kararı ile dört yıllık görev süresi dolmadan görevinden alındı. Yerine Haziran 2016'dan bu yana TCMB başkan yardımcısı olan Murat Uysal atandı. yer alan habere göre hafta Erdoğan sonunda milletvekilleri yaptığı bir toplantıda Çetinkaya'ya defalarca faizi indirmesi gerektiğini söylediklerini ancak kendisinin gereğini yapmadığını ifade etti.
Işık Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Yusuf Kavak, TCMB'nin bağımsızlığına ilişkin endişelerin kurda yükselişe neden olduğunu söyleyerek, “25 Temmuz'daki PPK toplantısını 100 baz puan faiz indirimi ile nötr bir şekilde atlatmayı beklerken, Erdoğan’ın son açıklamalarının ardından piyasada biraz daha sert faiz indirimi olabileceği beklentisi hakim olmaya başladı. Şu an bakıldığında dış piyasalar daha fazla indirim olabileceği beklentisini fiyatlıyor. Bunu da kurun Cuma günkü kapanışın hala çok üzerinde olmasından alıyoruz. Diğer taraftan bu hafta S-400’lerin teslim edilmesi bekleniyor. TCMB beklentisinin yanı sıra bir de ABD’den yaptırım gündeme gelirse dolar/TL 6 seviyesi ve üzerine hareket edebilir” dedi.
Uysal’dan durumu yatıştıracak açıklama gelmesi ve sıkı para politikasının devam edebileceği sinyallerinin görülmesi, S-400 konusunda da yaptırım gelmeyeceği beklentilerinin devam etmesi halinde kurun tekrar 5.60 seviyelerine çekilebileceğini belirten Kavak, “Ancak böyle bir hareket şu an için sürpriz görünüyor, geçen haftaki iyimserliğe karşın TL bu hafta negatif tarafta” dedi.
Yapılan atama piyasada TCMB'nin bağımsızlığına yönelik endişeleri de artırdı. Enflasyondaki düşüşe rağmen Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400 füzeleri nedeniyle ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulama olasılığı, Erdoğan'ın başkanı görevden alması kaynaklı yatırımcı endişeleri ile birleştiğinde TL'de yeniden bir satış baskısına neden olarak faiz indirimlerini zorlaştırabilir. İHALELERİ
Hazine Temmuz ayı borçlanma programı çerçevesinde ikisi bugün üçü yarın olmak üzere bu hafta beş ihale gerçekleştirecek.
Hazine bugün 16 Eylül 2020 itfalı 14 ay vadeli kuponsuz tahvili ilk kez, 5 Haziran 2024 itfalı beş yıllık TÜFE'ye endeksli tahvili yeniden ihraç edecek.
Hazine Temmuz'da toplam 21.5 milyar TL'lik iç borç servisine karşılık 14.5 milyar TL'si piyasadan toplam 19.5 milyar TL'lik iç borçlanma programlıyor.
Tahvil piyasasında iki yıllık gösterge tahvilin bileşik Cuma günü son işlemde %18.98 seviyesindeydi. 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi ise Cuma günü spot kapanışta ortalama %16.08, valörde son işlemde %16.21 seviyesindeydi. Bugün ise %16.18 seviyesinden açıldıktan sonra ½16.92'ye kadar yükseldi.