ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan’ın, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a gönderdiği, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi alması halinde F-35 projesiyle ilgili birçok yaptırımla karşı karşıya kalacağını içerdiği belirtilen mektup, Milli Savunma Bakanlığı tarafından da doğrulandı.
Shanahan’ın gönderdiği mektubun ortaya çıkması üzerine önceki gece yarısından sonra yapılan kısa bakanlık açıklamasında, “ABD Savunma Bakan Vekili Shanahan tarafından Milli Savunma Bakanı Akar’a bir mektup gönderilmiştir. İki ülke arasındaki savunma ve güvenlik konularını kapsayan söz konusu mektupta, mevcut sorunlara stratejik ortaklık çerçevesinde ve kapsamlı güvenlik işbirliğini muhafaza edecek şekilde bir çözüm bulunması yönünde beklenti dile getirilmekte ve görüşmelere devam edilmesinin önemi ifade edilmektedir” denildi. Açıklamada, mektupta yer alan yaptırımlara değinilmedi.
TÜRKİYE’NİN POZİSYONU
Türk kaynaklar, ABD’den gelen mektuba karşılık Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi alınması konusunda pozisyonunda bir değişiklik olmadığını, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın birçok kez dile getirdiği, “Bu iş bitmiştir. Geri dönüş yok” açıklamasıyla hatırlattı. Aynı kaynaklar, Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılan görüşmelerde iki liderin üzerinde mutabık kaldığı konuların, ABD’nin bazı kurumlarınca ısrarla dikkate alınmak istenmediğine de dikkat çekerek, Türkiye’nin daha önce duyurduğu S-400’lerle ilgili bir ortak komisyon kurulması önerisinin de halen masada olduğunu vurguladılar.
Milli Savunma Bakanı Akar da, geçen ay medyanın Ankara temsilcileriyle yaptığı toplantıda, S-400’ün gelmesinin ardından ABD’nin CAATSA yaptırımlarının devreye girmesi halinde neler yapabileceğinin hesabını yaptıklarını belirtmişti. Pentagon’dan sızan mektupta Shanahan, ABD Kongresi’nde her iki partinin de Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele (CAATSA) kapsamında Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını istediğini belirtiyor.
BİLGİ NOTU
Türkiye, Lockheed Martin şirketi tarafından üretilen F-35’lerin proje ortağı ve en büyük müşterilerden biri. Ancak ABD’li yetkililer, Türkiye’de üretilen parçaların başka ülkelere kaydırılması için çalışmaların başladığını belirtiyor. Türkiye’nin projeye desteği 100+20 uçak alım garantisi ve bir milyar dolar civarında ödeme olarak ifade ediliyor.
PİLOT EĞİTİMİ DURUYOR
Kulislerde mektup öncesinde ABD tarafı ile özellikle F-35 pilot eğitiminin sonlandırılmasını önlemek için temas kurulduğu, ancak bundan bir sonuç alınamadığı iddiası da seslendiriliyor. Mektupta S-400’ler konusunda geri adım atılmaması halinde Türk personelin eğitimlerinin 31 Temmuz itibariyle sonlandırılacağı belirtiliyor. ABD’de halen 6 Türk pilot, 36 teknik personel F-35 eğitimi alıyor. Türkiye’den bunlara ilave olarak 34 TSK personeli daha F-35 eğitimi için ABD’ye gidecekti. Mektuba göre bunların ABD’ye gidişi mümkün olmayacak.
