Türkiye İstatistik Kurumu, 2018 yılına ilişkin Satınalma Gücü Paritesi (Gıda, İçecekler ve Tütün) verilerini açıkladı.
Buna göre, karşılaştırmalarda 28 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) kapsandı.
EN DÜŞÜK ÜLKE KUZEY MAKEDONYA
Ülkeler itibarıyla karşılaştırıldığında, 37 ülke arasında gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi en yüksek ülke 163 ile Norveç, en düşük ülke ise 62 ile Kuzey Makedonya olarak tespit edildi.
Türkiye’nin gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi ise 70 oldu. Bu değer, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubunda, 28 AB ülkesi genelinde 100 avro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 70 avro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösteriyor. Türkiye, bu endeks değeriyle 37 ülke arasında 34. sırada yer aldı.
TÜRKİYE İÇİN EN YÜKSEK FİYAT DÜZEYİ ENDEKSİ 96 İLE SÜTTE
Gıda ve alkolsüz içecekler alt grubunda yer alan sınıflar içerisinde Türkiye için en yüksek fiyat düzeyi endeksi 96 ile süt, peynir ve yumurtada, en düşük fiyat düzeyi endeksi 61 ile ekmek ve tahıllarda gerçekleşti.
Türkiye’nin “tütün ürünleri” alt grubundaki fiyat düzeyi endeksi, 2018 sonuçlarına göre 35 olarak gerçekleşti. Bu değer, “tütün ürünleri” grubu için Türkiye’nin AB ortalamasından yüzde 65 daha ucuz olduğu anlamına geliyor. Diğer taraftan Türkiye’nin en yüksek fiyat düzeyi 163 ile “alkollü içecekler” alt grubunda gözlendi.
Satınalma Gücü Paritesi, tanımlanmış mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları gideriliyor ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor.
Fiyat düzeyi endeksi de ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesi şeklinde niteleniyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade ediliyor.
Söz konusu endeks, sadece gayrisafi yurt içi hasıla geneli için değil alt bileşenleri için de hesaplanıyor. Bu alt bileşenlerden birisini de “gıda, içecekler ve tütün” grubu oluşturuyor. Çalışmada ana gruplarla birlikte, gıda ve alkolsüz içecekler ana grubuna ait ekmek ve tahıllar, et ve benzer sınıfların da Avrupa ülkeleri kapsamında yer alan 37 ülke için fiyat düzeyi endeksleri ve satınalma gücü paritesi değerlerinin elde edilmesi amaçlanıyor.