ASAŞ Sakarya Akyazı’da 800 bin metrekarelik bir alanda alüminyum profil, alüminyum panel, kompozit panel, alüminyum yassı mamuller üreten bir sanayi şirketi. Ar-Ge’ye yaptığı yatırımlarla alanında farklılık yakalayan, üretiminin yüzde 47’sini başta Amerika ve Almanya olmak üzere batılı ülkelere ihraç eden ASAŞ, geçtiğimiz yıl Almanya’da da yatırım yaptı. Almanya’da Neuwied’te yerel belediyenin talebiyle ASAŞ 600 konutluk bir proje gerçekleştirecek. ASAŞ’ın CEO’su Derya Hatiboğlu’ya ASAŞ’ın yeni hedeflerini konuştuk.
ASAŞ bir aile şirketi değil mi?
Evet. 3 kuzen tarafından 1990 yılında kurulmuş. Ancak ailenin 150 yıllık bir ticari geçmişi var. Kuzenlerden biri alüminyum alanında boşluğu görünce bu alanda yatırım kararı alınıyor ve ASAŞ kuruluyor. Tamamen sıfırdan bir şirket kuruyorlar. Birbirini destekleyen ürünlerle dev haline geliyorlar.
Siz profesyonel yöneticisiniz. Farklı alanlarda yurtdışı deneyimleriniz de var.
Evet. Amerika ve Belçika’da çalıştım.
ASAŞ’la yolunuz nasıl kesişti?
Aileyi tanıyordum. ASAŞ alanında öncü bir şirket. Farklı distribütörlerle çalışıyor. Otomotiv sanayi, inşaat, ambalaj gibi farklı sektörlere üretim yapıyor. Yabancı şirketlerin önemli bir tedarikçisi. Üretiminin yüzde 75’i endüstri alanında.
KG BAŞINA 3 DOLAR
Hep katma değerli ürün ihracatını konuşuyoruz. Sizin alanınızda katma değerli ihracat ne kadar mümkün olabiliyor?
Ortalama ton başına 3 bin dolar civarı bizim ihracatımız. Yani kilogramı 3 dolar. Biz katma değerli alanlara odaklanmak istiyoruz. Bunun için çalışıyoruz. Profil göndermek de mümkün biz set haline getirip, müşterilerin istediği formu tutturup göndermek istiyoruz. Bunun için de çalışıyoruz.
En çok hangi ülkeye ihracat yapıyorsunuz?
Kuzey Amerika ve Almanya. Amerika bir süredir ilk sırada yer alıyor. Alüminyum kullanımı gelişmiş ülkelerde daha çok. Avrupa’da kişi başına düşen 25 kg, Türkiye’de 10-11 civarında.
Kompozit üretimi de yapıyorsunuz. En çok hangi sektörlerden talep var?
Alüminyum ve yanmaz madde karışımıyla yanmazlık sınıfı çok yüksek olan kompozit malzeme elde diyoruz. En çok inşaat alanında kullanılıyor. Bir yüksekliğin üzerindeki her binada kompozit malzeme zorunluluğu var, son Londra’daki yangında bunun ne kadar önemli olduğunu gördük.
Ar-Ge merkezinizde kaç mühendis var? Neler yapılıyor?
80 kişi çalışıyor Ar-Ge’de. Sektörün dinamiklerini gözeterek yenilikçi çözümler peşindeyiz. Alaşım geliştirme, proses geliştirme ve ürün geliştirme yapıyoruz.
Patent başvurularınız var mı?
Avrupa Birliği tarafından desteklenen Shift to Rail programı kapsamında Türkiye’de ilk defa Mat4Rail projesi ile AB’den hibe alıyoruz. İnovatif çıkış kapısı tasarımı üzerine çalışıyoruz. Uluslararası patent başvurularımız var. ASAŞ aynı zamanda 15 yıldan fazla bir süredir raylı sistemler için ürünler üretiyor. Türkiye’nin ilk IRIS sertifikasına sahip alüminyum üreticisi konumundayız. ASAŞ, Türkiye’deki uzay çalışmaları kapsamında uydulardaki elektronik devrelerin soğutulmasında kullanılan ‘eksenel oluklu ısı borusu’nun geliştirilmesine de destek veriyor. Türkiye’de ilk ve tek üretici konumunda.
PARİS’DEN DUBAİ’YE
Hangi şirketlere üretim yapıyorsunuz raylı sistemlerde?
Alstom, Siemens, Bombardier, Caf, Hyundai Rotem gibi firmaların onaylı üreticisi konumundayız. Şimdiye kadar seti 5-7 vagondan oluşan 1000’den fazla tramway seti ihracatı gerçekleştirdik. ASAŞ’ın profillerinden üretilmiş tramvaylar, Paris, Lyon, Nice, Tours, Dijon, Sidi Bel Abbel, Casablanca, Dubai vb şehirlerde kullanılmaya devam ediyor.
Almanya’da yeni bir yatırım yaptınız. Üretim mi yapacaksınız Almanya’da?
Almanya Neuwied şehrinde 70 bin m2’lik kapalı alana sahip 880 bin m2’lik bölgeyi satın aldık. Oradan Orta ve Batı Avrupa ülkelerine de direkt hizmet sunabileceğiz. Bizim için çok önemli bir bölge lojistik açıdan. Neuwied Belediyesi araziyi aldığımız yerde 600 konutluk bir proje de yapmamızı istedi.
Sizin olmadığınız bir alan…
Aynen. Ancak orada o işi yaptığımızda bölge tamamen değişiyor. Tabanlıoğlu Mimarlık’la çalışıyoruz. Mimari olarak da dikkat çekici bir proje olacak.
ELEKTRİKLİ ARAÇ İÇİN ÜRETİM
İşiniz otomotiv ve inşaat sektörüyle bağlantılı. Son dönemdeki daralmadan ne kadar etkilendiniz?
ASAŞ endüstride ambalaj ve otomotiv çok ağırlıkta. Alüminyumda büyüme hedefimiz inşaat ve otomotivde sektöründe başa baş gidiyor. Otomotiv sektöründeki değişim bizi etkiliyor.
Olumlu mu olumsuz mu?
Olumlu. Çünkü artık daha hafif malzemeler çelik yerine alüminyum tercih ediliyor. Henüz çok yeni E.GO Alman şirketine hafif ticari araçlar için 150 set alüminyum verdik.
Nasıl bir araç bu?
Uluslararası E.GO’nun elektrikli araç projesi. Proje kapsamında 2019 yılı için E.GO Move için de elektrikli otobüste batarya taşıyıcısı ve kaynaklı alüminyum tavanların tasarımını yaparak ilk prototip üretimlerini gerçekleştiriyoruz. Tamamıyla alüminyum kullanıyorlar. Alüminyumun tüketimi her yıl yüzde 5-6 artıyor.
DERYA HATİBOĞLU KİMDİR?
TRABZON’da 1966’da dünyaya gelen Hatipoğlu liseyi doğduğu ilde bitirdikten sonra, Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü’nde okudu. Ernst Young’ta 5.5 yıl çalıştı, bu sürenin 1.5 yılı Amerika’da geçti. Ardından 1995 yılında Alcatel Teletaş şirketinde çalışmaya başladı ve 4,5 yıl boyunca şirket merkezi Belçika’da yurtdışı görevinde bulundu. 2002 yılında Türkiye’ye finanstan sorumlu icra kurulu başkan yardımcısı olarak dönerek, 2005 – 2009 yılları arasında genel müdür olarak görev yaptı. Hatiboğlu, 2009 yılından itibaren çalıştığı Vodafone’da son olarak finanstan sorumlu icra kurulu başkan yardımcısıydı. 2018’de de ASAŞ’ın İcra Kurulu Başkanı oldu.
CERN’E DE ÜRETİM YAPIYOR
ASAŞ’ın Türkiye’den CERN’e üretim yapan tek alüminyum şirketi olduğunu anlatan Derya Hatiboğlu, “Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi’nin (CERN) yürütülen bir proje kapsamında açılan iki ihaleyi kazanan ASAŞ, CERN’in alüminyum sektöründeki ilk ve tek Türk şirketi. CERN’in ikinci büyük hızlandırıcısı olan Super Proton Senkrotonunda (SPS) yer alan radyo frekans koaksiyal kablo takımları ile güç yükselteçleri arasındaki hatlarda kullanılacak olan özel imalat alüminyum borularını ASAŞ üretiyor. CERN’in yürüttüğü kozmik ve nadir yeraltı sinyallerinin görüntülenmesi projesi (ICARUS) kapsamında kullanılacak alüminyum paneller de yine ASAŞ tarafından üretilerek CERN’e teslim edildi” dedi.