“BİR ülke iki sistem” statüsü ile Çin Halk Cumhuriyeti’ne bağlı Özel İdari Bölge Hong Kong’da “suçluların iade tasarısı” ile patlak veren ve nisandan bu yana devam eden protestoların yoğunluğu giderek artıyor. Geçen hafta başında aralarında ulaştırma olmak üzere çeşitli sektörlerde yapılan genel grevleri, bölgeyi dünyaya bağlayan Hong Kong Uluslararası Havalimanı’nda gerçekleştirilen protestolar izledi. Polise göre siyah tişörtlü ve baretli en az 5 bin protestocu Hong Kong’un güneybatısındaki Chek Lap Kok Adası üzerindeki havalimanını işgal etti. Dün sabahtan itibaren göstericilerin sayısının giderek artması yolcuların işlemlerini tamamlamasını ciddi biçimde yavaşlatınca uçuşlar askıya alındı. 200’den fazla uçuşun iptallerden etkilendiği belirtilirken, havalimanı idaresi, bugün yerel saatle 06.00’da uçuşların yeniden başlatılmasının planlandığını açıkladı. Fransız AFP ajansına göre protestocular “Hong Kong güvenli değil” diye pankartlar açıyor.
‘POLİS KILIK DEĞİŞTİRDİ’
Göstericiler, Hong Kong polisini sert yöntemler kullanmakla suçluyor. AFP, geçen hafta sonu boyunca polisin kalabalık alışveriş sokakları ve metro istasyonlarında yoğun göz yaşartıcı gaz kullandığını, göstericilerin de polise kaldırım taşları fırlatıp, yangın hortumu ve söndürücülerle su sıktığını kaydetti. Göstericiler ise polisin yeni taktikleri devreye soktuğunu, gösterilerin sembolü olan siyah tişört giyip, sarı baret takarak protestocuların arasına sızarak gözaltı yaptığını aktardı. Polis, son çatışmalarda 2’si ağır 45 kişinin yaralandığını açıkladı. Hong Kong polisi, gösterilere müdahalede kullanmak üzere hazır hale getirilen bir tazyikli su fışkırtma aracının tanıtımını da yaptı.
ÇİN’DEN TATBİKATLI MESAJ
Hong Kong’da süren protestolarla ilgili Çin Halk Cumhuriyeti’nden dün iki mesaj geldi. İlk olarak Çin Devlet Konseyi Hong Kong ve Makao İşleri Ofisi Sözcüsü Yang Guang, “Hong Kong’un radikal göstericileri, halihazırda ciddi bir suç olan, polise saldırmak için son derece tehlikeli araçları tekrar tekrar kullandı. Ayrıca protestocular ortaya çıkmakta olan terörizmin ilk belirtilerini de gösteriyor. Bu durum Hong Kong’un sosyal düzeni ve hukukun üstünlüğünü gereksiz yere tahrip ediyor” dedi.
Diğer yandan Hong Kong’un hemen kuzeyindeki Çin’in Shenzhen kentinde çok sayıda Çin askeri polisinin ve zırhlı araçların katıldığı tatbikatın görüntüleri sosyal medyaya sızdırıldı.
TASARI ASKIYA ALINDI
İngiltere’den Çin’e 1997’de “bir ülke iki sistem” mevzuatı ile bağlanan Hong Kong’da hüküm giyen veya hakkında suçlama bulunan kişilerin Çin’e, Makao Özel İdari Bölgesi’ne ve Tayvan’a iadesini kolaylaştıran tasarı 3 Nisan’da parlamentoya sunulmuş, protestolar üzerine haziran ayında askıya alınmış ancak iptal edilmemişti.
AFP’NİN ANALİZİ: TİANANMEN GİBİ OLUR MU
Hong Kong’daki protestolar akıllara 1989’da Çin ordusunun Tiananmen Meydanı’nda demokrasi yanlısı göstericilere müdahalesinin bir benzerinin olup olmayacağını getiriyor. AFP’ye konuşan analistlere göre operasyon halinde ortaya çıkabilecek olası ekonomik ve siyasi sonuçlar Pekin’den müdahale ihtimalini azaltıyor.
Avustralya’daki Lowy Estitüsü’nden uzman Ben Bland, “Pekin, orduyu gönderme veya doğrudan müdahale tehdidini protestocuları korkutmak için kullanmak istiyor” dedi.
Hong Kong Çin Üniversitesi’nden siyasi uzman Willy Lam’a göre Pekin, asker-polis göndermek yerine örtülü metotlara başvurabilir. Lam, “Hong Kong polisi üniforması giyebilirler, dolayısıyla resmi bir konuşlandırma olmaz” diye konuştu.
