ANKARA, 30 Aralık (Reuters) – Merkez Bankası (TCMB), finansal istikrarı ve reel kredi büyümesine dayalı zorunlu karşılık uygulamasını desteklemek amacıyla, yabancı para (YP) zorunlu karşılıkları (ZK) reel kredi büyümesi ile ilişkilendirdi, kredi büyümesi düşük bankalar için YP ZK 200 bp arttı.
Resmi Gazete'ye ve TCMB'nin haftasonundaki açıklamasına göre TCMB yabancı para mevduata uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı. Bununla birlikte, reel kredi büyümesi koşullarını sağlayan bankaların söz konusu ZK oranları 200 baz puan düşürüldü.
TCMB'nin güncel uygulamasına göre bankaların TL zorunlu karşılık oranını %2'ye düşürmeleri, YP ZK'larda ise 2 puan indirim sağlamaları için enflasyondan arındırılmış %5-%15 kredi büyümesi sağlaması gerekiyor. kredi büyümesini ZK oranları ve ödenen faizlerle teşvik ettiği yeni düzenlemesini ilk olarak Ağustos ayında devreye aldı. Sistem daha sonra değişikliklerle tüketici fiyat endeksinden arındırılmış hesaplamaya geçildi. Ayrıca uzun vadeli ticari ve konut kredilerini teşvik edecek şekilde güncellendi. TCMB'nin son değişikliği ile ilke kez ilgili sistem YP ZK'la için de kullanılmış oldu. Bugüne kadar sistem hep TL ZK'lar üzerinden işliyordu. reel kredi büyümesi koşullarını sağlamayan bankalar için piyasadan 2.9 milyar dolar karşılığı likidite çekilmiş olacak. Öte yandan ilgili ZK değişikliği bankaların ağırlıklı olarak yurt dışı finansmanlarının oluşturduğu diğer yükümlülüklere ise uygulanmayacak.
Bu düzenleme öncesinde YP zorunlu karşılık oranları 1 yıla kadar vadede %17, 1 yıldan uzun vadede %13 ve müstakrizlerin fonlarında %17 düzeyindeyinde idi.
Uygulama ile TCMB rezervleri 2.9 milyar dolar artacak. Bankacılık sisteminden aynı oranda döviz likiditesi çekilecek. Bankaların serbest döviz likiditesi uzun bir süredir artan YP mevduatların ve düşük YP kredi talebinin etkisiyle yüksek seviyede.
TCMB'nin açıklamasına göre değişiklikler, tesisi 10 Ocak 2020 tarihinde başlayacak olan 27 Aralık 2019 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacak.
Bankacıların halka açık verilerden yaptığı hesaplamaya göre tüm kamu bankaları TCMB'nin referans kredi büyümesini sağlıyor. Özel bankaların önemli bölümü ise bu düzeyde bir kredi büyümesine sahip değil.
