Hürriyet Ankara bürosuna konuk olan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yerli otomobil, teşvik modelleri, Uzay Ajansı gibi konularda önemli açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın belediye başkanlarını kabulüne ilişkin ayrıntıları aktaran Varank, “Başkanlar bize organize sanayi bölgeleriyle olan konularını aktardılar. Bir de Kalkınma Ajanslarıyla olan projeler konuşuldu. Ama ben özellikle başkanlarımıza önemli bir konuyu aktardım. Kamu alımları yoluyla yerlileştirme önemli bir husus. Bir idare, ihaleye çıkarken, kendi şartnameleri var ama bize başvurabiliyorlar. Program kapsamında teknik destek veriyoruz, diyoruz ki, bu ihalenin şu kısımları Türkiye’de üretilebilir, şurada teknoloji işbirliği yapılabilir. Bunu önerdim. ‘Özellikle raylı sistem ihalelerinde tramvay, metro imalatı yapan firmalar var. Bunlar ortada dururken, gidip yabancı ürünleri almayın’ dedik” diye konuştu.
KARAR İCRA KURULU’NDA
Kamu ihalelerinde yerli malı ürünlere yüzde 15 fiyat avantajı uygulaması olduğunu kaydeden Varank şunları söyledi: “Ama idareler, çok çeşitli sebeplerle bunun arkasından dolanmanın yollarına bakıyorlar. Bu mevzuatla ilgili çalışmamız da var. Kalkınma planında Sanayi İcra Kurulu diye bir yapının kurulması öngörülüyor. Türkiye’de özellikle büyük rakamlı kamu alımlarında bu icra kurulunun karar verme yetkisi olacak. Yerel yönetim olsun, ya da merkezi hükümet olsun çok büyük alımlar yapacaksa bu icra kurulunun karar verme yetkisi olacak.”
PROTOTİP ARALIKTA
Yerli otomobile ilişkin yol haritasının çizildiğini ve yürüyen prototipin imal edildiğini kaydeden Varank, “Türkiye’nin Otomobil Girişim Grubu (TOGG), aralıkta yürüyen prototipi Türkiye’ye sunmak istiyor. İmkan olursa Cumhurbaşkanımız da binsin istiyoruz. Bilişim Vadisi’nde Türkiye’nin Otomobil Girişim Grubu’nun bir Ar-Ge merkezi yatırımı var. Ekimde yerleşmeye başlayacaklar. Kamu olarak destek veriyoruz ama bu bir ticari proje, onlar bu işi yürütüyorlar. Cumhurbaşkanımız da bu işin çok uzamasından elbette ki rahatsız. O da bir an önce tamamlanarak, prototipten sonra bu ürünün üretilip satılmasını istiyor. Bunu Türkiye için de, yerli bir otomobilin oluşturulması açısından da ‘devrim’ niteliğinde görüyor. SUV ile C segmentinde çıkmayı hedefliyorlar. Satışı artan bir model. 2022’de ilk araç çıktığında Türkiye bölgesinde bu segmentte ilk elektrikli otomobili üretmiş olarak ön plana çıkacak” dedi.
Bakan Varank yerli otomobil prototipinin 1/4 ölçekli ilk modelini Hürriyet Ankara ekibine gösterdi. Henüz ticari bir sır olarak değerlendirildiği için aracın görüntüsünü paylaşmadıklarını belirten Varank, aracın rengi ve modeli üzerine Hürriyet ekibinin görüşlerini aldı.
KRİTİK TEKNOLOJİLERE YENİ TEŞVİK MODELİ
”KALKINMA Planı’nda belirttiğimiz ‘Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi’ başlığıyla yeni bir teşvik sistemini modelledik” diyen Varank, “Usul ve esaslarını da birkaç hafta içinde yayınladığımızda artık programı devreye alacağız. Amacımız, ülkenin ihtiyacı olan sektörlerde ithalatı yüksek olan ara mallarında üretimini Türkiye’de yapıp ürünlerin Türkiye’nin ihtiyacını karşılamasını istiyoruz ve ihracatını yapmak istiyoruz. Pilot sektörümüz makine ve sonra kimya, elektronik, bilgisayar gibi diğer alanlarda da bunu gelişleteceğiz. Alıcıyı da şin içine katmak istiyoruz. Tedarikçi ihtiyacı olan firmalarımız var. Bu firmalar, ‘ben şu ürüne ihtiyaç duyuyorum, şu kadar ithalat yapıyorum ya da şu ürün Türkiye’de üretilebilecekken üretilmiyor’ dediğinde biz o alıcı firmalarla da üreticisini bulup belki alıcıyı da bir manada değişik teşvik modelleriyle destekleyecek şekilde bir program oluşturmak istiyoruz. Hem alıcıyı hem satıcıyı düşündüğümüz, uçtan uca dediğimiz ürünün Ar-Ge’sinden yatırım teşvikine kadar belki ihracatına kadar, tüm süreçlerini değerlendireceğimiz bir model. Ekim ayında bu işe başlamış olacağız” diye konuştu.
RUSYA’DAN TÜRK KOZMONOT TEKLİFİ
RUSYA’nın uzaya Türk kozmonot göndermek için güzel bir teklifi olduğunu belirten Varan şöyle devam etti: “Uzaya insanlı erişimi, Türkiye açısından önemli bir atılım olarak görüyorsak, bu konuda gerekli adımları atacağız. Şu anda Uzay Ajansı başkanımız ön görüşmelere başladı. Genel fotoğrafı çektikten sonra kararımızı vereceğiz. 26 Eylül’de Türkiye’de BM Uzay Hukuku ve Politikalar Konferansı düzenlenecek. Uzay, çok yeni bir alan. Bu alanda bir hukukun oluşturulması, politikaların oluşturulması, her ülkenin uzayda hakkını alabilmesi, dışlanmaması önemli bir konu. Türkiye, kendi uydusu olan bir ülke. Sizin yörünge haklarınız var, bunu takip etmezseniz kim hakkınızı koruyacak.“
CAATSA YAPTIRIMI OLSA BİLE FİRMALARI ETKİLEMEZ
ABD’nin CAATSA yaptırımlarına ilişkin de açıklamalar yapan Varank şöyle konuştu: “Ortada daha alınmış bir yaptırım kararı yok. ABD’ye üretim yapan savunma sanayi firmaları da dahil havacılık uzay teknolojisi alanında üretim yapan firmalarımız üretimlerine devam ediyor. Firmalarla irtibat halindeyiz, kim neyi üretiyor, ne kadar ihracat yapıyor bakıyoruz. Yaptırım durumunda alternatifler üzerinde görüşmelerini yapıyoruz. F-35 programının tek tedarikçisi olan firmalarımız var. Bizim bu program için ürettiğimiz birtakım ürünler var. SOM-J, bunlardan bir tanesiydi. F-16’dan atış testlerini bu senenin sonuna kadar yapmayı planlıyoruz ve bu ürün oraya satılmasa da ülkemizde kullanılabilecek, MMU projemize entegre edilebilecek bir ürün. Onları diğer projelerimize entegre edip, firmalarımızdan faydalanabiliriz.”
BİLİM İNSANLARI TEKNOFEST’TE BULUŞACAK
VARANK, Teknofest’te 20-21 Eylül’de Türk Bilim İnsanları Kurultayı’nın düzenlendiğini belirterek, “Yurtdışında yaşayan Türk bilim insanlarıyla Türkiye’deki bilim insanlarını buluşturacağız. Daha önce üç kez yapılmış, uzun yıllar sonra yeniden düzenliyoruz. Karşılıklı proje geliştirme konuları değerlendirilecek. ‘Küresel eğilimlere göre yükselen teknolojiler’ ile ‘Bilim teknoloji ve yenilik ekosisteminin etkinleştirilmesi’ olmak üzere iki ana başlıkta düzenlenecek. Yurt dışından 169, yurt içinden de 115 kişi davet edildi. Teknofeste bizim amacımız 7’den 77’ye uzay teknoloji ve havacılık alanında insanlardaki merakı artırmak. Bunu özellikle çocuklarda ve gençlerde yapmak istiyoruz” diye konuştu.