En yakın akrabalarımız sayılan şempanze ve bonoboların aksine, biz insanlarda penis kemiği ya da diğer adıyla baculum bulunmuyor. Cem Yılmaz'ın erkeği madara eden bir kayıp olarak gördüğü baculumun evrim sürecinde nasıl ve neden yok olduğunu bugün bilim insanları araştırıyor.
Baculum, iskeletin geri kalanına bağlı olmayan, penisin içinde ayrı olarak bulunan bir kemik.
Baculum, bugün hâlâ çeşitli hayvanlarda bulunan bir kemiktir ve uzunluğu hayvan türüne göre bir milimetre ile bir metre arasında değişmektedir.
Örneğin bir beyzbol sopasını andıran bu 60 santimetre uzunluğundaki baculum, bir morsa ait.
Morsların penis kemiği, vücut uzunluklarının yaklaşık olarak altıda biri kadardır; öte yandan halka kuyruklu lemurların baculumu bir santimetre kadar uzunluğa sahiptir ve boylarının kırkta biri kadardır.
Penis kemiği, pek çok memeli türünde bulunmaktadır.
Baculum, primatların çoğunda bulunduğu için insanlarda bulunmuyor olması ilginçtir. İnsanların çok çok nadir bir kısmında penis kemiğine rastlanıyor olsa da, bu bir baculumdan ziyade doğuştan gelen bir bozukluk olarak kabul edilmektedir.
University College London'dan iki bilim insanı, memelilerde baculumun ne zaman ve nasıl geliştiğini araştırdı.
Araştırmayı yürüten Matilda Brindle ve Kit Opie, yaptıkları çalışma sonucunda baculumun plasental canlıların diğerlerinden ayrıldığı zamanlarda, yani bundan 145-95 milyon yıl önce geliştiğini ortaya koydular. Çalışma, ayrıca primatların ortak atalarında da penis kemiğinin bulunduğunu gösteriyor. Bu da demek oluyor ki, insanlar penis kemiğine sahipti ve bu kemiği evrim sürecinde bir şekilde kaybetti.
Bazı memelilerde penis kemiğinin gelişmesiyle ilgili birkaç farklı teori bulunuyor.
Bazı türlerde, örneğin kedilerde, dişiler çiftleşmeden yumurtlama özelliğine sahip değildir. Bu yüzden baculumun bu türlerde dişiyi uyararak yumurtlamayı sağladığı düşünülmektedir. Bir diğer teori ise, baculumun penisin vajinaya girebilmesi için destek sağladığı yönündedir.
Fakat en önemlisinin penis kemiğinin cinsel ilişki süresini uzatması olduğu düşünülmektedir.
Çünkü ilişki süresinin uzaması, dişilerin başka erkeklerle çiftleşme ihtimalini azaltmaktadır. Uzayan cinsel ilişkinin penis kemiğinin oluşumunu sağlamasının yanında, daha uzun ilişki süresine sahip olan memelilerin daha uzun baculuma sahip olduğu gözlemlenmiştir. Ayrıca dişiler için daha büyük rekabetin yaşandığı türlerde de penis kemiğinin daha uzun olduğu görülmüştür.
Peki bizler için bu durumu farklı kılan ne?
Eğer penis kemiği dişiler üzerindeki rekabette avantaj sağlıyor ve cinsel ilişki süresini uzatıyorsa, baculus insanlarda neden bulunmuyor? Araştırmacılar, bunun sebebini insanların günümüzden iki milyon yıl önce tek eşliliğe geçmiş olmasıyla açıklıyor. Erkek ve kadın yalnızca birbirleriyle cinsel ilişkiye girdikleri için türün erkekleri arasındaki rekabet düzeyi azalıyor ve cinsel ilişki süresinin insan türü için pek bir önemi kalmıyor (bilim insanlarına göre!). Kısa süren cinsel ilişki, erkeklerin baculuma sahip olmasını gereksiz kılıyor ve insanların penis kemiği olmadan üreyebilmesine olanak tanıyor.
Türümüzün erkeklerinde cinsel ilişkinin başlamasından ejakülasyona kadar geçen ortalama sürenin iki dakikadan az olduğu düşünüldüğünde, bu bulgular erkeklerin yaşadığı “bazı” durumlara yeni ve bilimsel bahaneler sunabilecek gibi görünüyor…
