Moncada’nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BGMK) hitaben yazdığı mektupta, BMGK’nin, ABD ve diğer 10 Amerika kıtası ülkesinin geçmişte yaptığı Amerikalılar Arası Karşılıklı Yardım Antlaşması (TIAR) kapsamında güç kullanma yetkilerinin olmadığını tasdik etmesi istendi.
“VENEZUELA’YA KARŞI GÜÇ KULLANMAK İÇİN TIAR’I DAYANAK ALABİLİRLER”
Samuel Moncada, kıtada 11 ülkenin katılımıyla eylülde yapılan Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) toplantısını referans göstererek bu ülkelerin, Venezuela’ya karşı güç kullanmak için Amerikalılar Arası Karşılıklı Yardım Antlaşması’nı (TIAR) dayanak alabileceği endişesini paylaştığı mektupta, OAS toplantının Venezuela’daki durumun “istikrarsız, kıtanın barış ve güvenliğine tehdit oluşturduğu” gerekçesiyle yapıldığına dikkati çekti.
ABD ve diğer kıta ülkelerinin gerçek hedeflerinin, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro liderliğindeki meşru hükümeti devirmek olduğunu savunan ve Venezuela’nın kendisini barışın garantörü olarak gördüğünü kaydeden Moncada, “Buna bağlı olarak, BM sözleşmesini ihlal eden, BMGK’nin yetkisi ve sorumluluklarına zarar verecek herhangi bir plana karşı tarafları uyarıyoruz.” ifadelerini kullandı.
Moncada, BMGK’ye Venezuela’ya yönelik herhangi yasa dışı saldırgan bir tutuma karşı kendi otoritesini teyit etmesi çağrısında bulundu.
İhtilafların, güç kullanımı yoluyla çözülme çabasının yalnızca kıtanın en güçlü ülkesine hizmet edeceğini ifade eden Moncada, ABD’ye atıfta bulunduğu konuşmasında bu ülkenin güç kullanarak komşularını tarih boyunca suistimal ettiğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, ağustos ayında yaptığı açıklamada, Venezuela’ya blokaj veya karantina uygulamayı düşünülebileceğini belirtmişti.
RIO PAKTI YA DA TIAR
Rio Paktı olarak da bilinen, aralarında diplomatik ve konsolosluk ilişkilerinin kesilmesi, ekonomik iletişimin askıya alınması gibi maddelerin yanı sıra “Amerikan devletlerinden birine yapılmış saldırı hepsine yapılmış kabul edilecektir.” şeklinde bir madde de içeren anlaşma, Eylül 1947’de imzalanmış, paktın üyelerinden Venezuela ise Temmuz 2012’de anlaşmadan çekilmiş ancak muhaliflerin girişimi sonrası bu yıl yeniden anlaşmaya dönmesi kabul edilmişti.
Muhaliflerin TIAR’a geri dönüş süreci, kendisini “geçici devlet başkanı” ilan eden Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun mayıs başında Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) Genel Sekreteri Luis Almagro’yu arayarak “Venezuela’nın TIAR’a dönmesi için gerekli düzenlemeyi yapmasını” istemesiyle başlamıştı.
Devlet nezdinde yetkisi bulunmayan muhalif Ulusal Meclis, başvurunun ardından yapılan oturumda TIAR’a geri dönüşü kabul etmişti.
MUHALİFLER ABD’NİN ASKERİ MÜDAHALESİNİ İSTİYORDU
Venezuela’da bugünlerde yoğunluğunu kaybetmiş olsa da tartışmalar ilk gündeme geldiğinde muhalifler arasında TIAR’ın, “Rus ve Küba askeri varlığının” gerekçe gösterilerek ülkeye müdahale aracına dönüştürülebileceği ve hükümetin bu şekilde devrilebileceği değerlendirmeleri yapılmıştı.
Muhalif Ulusal Meclisinin hiçbir kararını tanımayan hükümetten de Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza gibi birçok temsilci aynı yönde açıklama yapmış, muhaliflerin TIAR ile Venezuela’ya bir askeri müdahalenin kapısını açmak istediklerini vurgulamıştı.
