9 EKİM’de başlayan Barış Pınarı Harekâtı sürerken, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) operasyon sonrası başlayan hareketlilik de devam ediyor. Rusya ve Çin, önceki gün BMGK’da Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusuna yönelik Barış Pınarı Harekâtını durdurması çağrısının yer aldığı ortak açıklamayı bloke etti.
ABD, BMGK’ye Türkiye’nin Suriye’ye askeri operasyonunu “durdurması” ve güvenlik kaygılarını “diplomatik kanallarla” çözmesi çağrısı yapan bir açıklama teklifinde bulundu. Fransız AFP ajansı, ABD’nin hazırladığı taslağın ilk versiyonunda Türkiye’ye “Barış Pınarı Harekâtı”nı durdurması çağrısı yapılmadığını, Türkiye’nin güvenlik endişelerinin de “meşru olduğu” ifadesinin yer aldığını belirtti.
METNİN DİLİ SERTLEŞTİ
Ancak ABD’nin açıklama metninin dili giderek operasyon aleyhine sertleşti. Sunulup reddedilen metinde hem “operasyonun durdurulması” istendi, hem de “meşru” ifadesi çıkarıldı. ABD’nin reddedilen açıklamasında ayrıca, “Türkiye’nin askeri harekâtından ve neden olacağı insani ve güvenlik boyutundan endişe duyulduğu” ve bunun “DEAŞ ile mücadelede kaydedilen önemli ilerlemeye zarar verebileceği” savunulmuş, Suriye’deki krizin askeri yollarla değil BMGK’nin 2254 sayılı kararının uygulanması ile çözülebileceği belirtilmişti. Suriyeli mültecilerin ülkelerine “güvenli, gönüllü onurlu ve uluslararası insani hukuk çerçevesinde” dönmesi gerektiği belirtilen taslak metinde tüm taraflara, sivillerin korunması ve “engelsiz, güvenli ve sürdürülebilir” insani erişim sağlaması çağrısı da yer almıştı.
ABD’nin bu ortak açıklama hamlesi, geçen perşembe BMGK’daki beş Avrupa Birliği (AB) üyesinin Türkiye’nin askeri operasyonunun kınanmasını talep eden ortak açıklama teklifi girişimini izliyor. ABD ve Rusya, bu teklife onay vermemiş, her iki ülke de açıklamalarında “kınama” kelimesini kullanmamıştı. BMGK’nin ortak bir açıklama yapabilmesi için 15 üye ülkenin oy birliğiyle karar alması gerekiyor.
PUTİN’DEN ÇEKİLME MESAJI
Önceki gün tutuklu terör örgütü DEAŞ militanlarının kaçabileceği endişesini dile getiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün yeni açıklamalar yaptı. Rus Sputnik’in haberine göre Putin, “Başka bir ülkenin topraklarında, bu durumda ise Suriye topraklarında, yasalara aykırı olarak bulunanlar bu bölgeyi terk etmeli ve bu tüm ülkeler için geçerli. Suriye’nin gelecekteki yönetimi, ülkede Rus Silahlı Kuvvetleri’nin bulunmasına gerek duymadığını açıklarsa, bu durum Rusya için de geçerli” dedi.
ABD KONGRESİ’NDE YENİ TASARILAR YOLDA
ABD Kongresi’nde operasyona karşı yeni tasarı hazırlıkları devam ediyor. ABD Temsilciler Meclisi’ne Beyaz Saray’ın Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyindeki terör örgütü YPG/PKK hedeflerine yönelik Barış Pınarı Harekâtı dolayısıyla “bölgeden çekilme” kararına tepki amacıyla karar tasarısı sunuldu. Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Elliot Engel ve Cumhuriyetçi vekil Michael McCaul tarafından sunulan karar tasarısına her iki kanadın da büyük destek verdiği belirtildi.
TRUMP’A ELEŞTİRİ
Yazılı bir açıklama yapan Engel ve McCaul, ABD Başkanı Trump’ın Türkiye’nin terör örgütü YPG/PKK’ya karşı başlattığı askeri harekâta yönelik çekilme kararını eleştirdi. Engel’in hafta içi Türkiye’nin askeri operasyonunu durdurması ve Trump’ın Türkiye’ye hedefli yaptırım uygulamasını içeren yeni bir tasarı daha sunacağı belirtildi.
GÜNDEMLERİ TÜRKİYE
SİLAH SATIŞI HAMLESİ
Türkiye’nin başlattığı askeri operasyonun uluslararası yankıları da devam ediyor. Fransa terör operasyonu nedeniyle Türkiye’ye yönelik silah satışlarının durdurulduğunu duyurdu. Operasyona karşı çıkan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD Başkanı Donald Trump ile telefonda görüştü. Macron, Trump’a operasyonun “olabildiğince çabuk durdurulması gerektiğini” söyledi.
İRAN: ARABULUCU OLABİLİRİZ
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, TRT’ye verdiği röportajın görüntülerini paylaştığı Twitter mesajında ülkesinin arabulucu olabileceğini açıkladı. Mesajında 1998 yılında Türkiye ile Suriye arasında varılan Adana Mutabakatı’na işaret eden ve halen geçerli olduğunu belirten Zarif, Suriye, Türkiye ve Suriyeli Kürtlerin bir araya gelmesine yardımcı olabileceklerini kaydetti. Bu şekilde Suriye ordusu ve Türkiye’nin sınır güvenliğini birlikte sağlayabileceğini belirtti.
PAKİSTAN’DAN DESTEK
Pakistan’dan yapılan açıklamada Başbakan İmran Han’ın ülkesinin desteği ve dayanışmasını açıklamak için önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı telefonla aradığı belirtildi.
‘ASTANA ÜÇLÜSÜ TOPLANSIN’
Kazakistan Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi, Suriye krizinde garantör ülkeler Rusya, Türkiye ve İran’ın Astana süreci çerçevesinde bir an önce toplanmalarının yerinde bir karar olacağını duyurdu. Kazakistan başkenti Nursultan’da basın açıklaması yapan Tleuberdi, “Garantör ülkeler yeniden toplanarak Suriye’deki son durumu görüşmeli. Biz Kazakistan olarak önceden olduğu gibi şimdi de ev sahipliği yapmaya hazırız. Normalde Suriye garantör ülkeler Astana üçlüsü üst düzey yetkili heyet düzeyindeki görüşmeler ekim sonunda yapılması planlanmıştı” dedi.
ALMANYA’DAN SİLAH YASAĞI
Almanya, Suriye’nin kuzeyindeki operasyonu gerekçe göstererek Türkiye’ye silah ihracatını askıya aldı. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas konu ile ilgili Alman Bild am Sonntag gazetesine yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Suriye’nin kuzeydoğusuna yönelik Türk askeri operasyonundan ötürü Federal Hükümet, Türkiye’nin Suriye’de kullanabileceği hiçbir askeri teçhizat için yeni izin vermeyecektir.” Daha önce Finlandiya, Norveç ve Hollanda silah ihracatını askıya almıştı.