AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci ve kimi AK Partili milletvekillerinin imzasını taşıyan Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
Teklifle, ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları, BDDK tarafından katkı hissesi alınabilecek kuruluşlar ortasından çıkarılıyor.
Banka kartları ve kredi kartları ile ilgili olarak yürütülecek “takas ve mahsup” faaliyetlerine ait tabirler de 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’ndan çıkarılıyor.
5549 sayılı Cürüm Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 2. unsurunda yer alan “Uzmanlarını” ibaresi “Uzmanları ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Denetçileri ve Uzmanlarını” halinde değiştiriliyor.
Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının kendi ortalarındaki müşterek muhtaçlıklarının karşılanmasını, mesleksel faaliyetlerinin kolaylaştırılmasını, mesleğin genel faaliyetlere uygun olarak gelişmesinin sağlanmasını, meslek mensuplarının birbirleriyle ve ödeme hizmeti kullanıcılarıyla olan bağlantılarında dürüstlüğün ve itimadın hakim kılınmasını, mesleksel disiplin ile ahlakın korunmasını teminen oluşturulan ve üyeliğin mecburî kılındığı Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği kurulacak.
Ödeme ve menkul değer mutabakat sistemlerine ait yürütülen nezaret faaliyetleri kapsamında, nezaret faaliyetlerinin sistem işleticisi ile birlikte sistem iştirakçileri, mutabakat kuruluşu, temaslı öteki sistemler ile dış hizmet sağlayıcıları üzere faaliyetleri sistemin çalışmasıyla yakından ilgili tüm tarafları kapsaması gereksinimini karşılamak için Merkez Bankasının nezaret faaliyetlerinin aktifliği artılıyor.
Merkez Bankası, nezaret faaliyetlerinin kapsamına giren kuruluşların gerçekleştirdiği bütün süreçlere ait kayıt, bilgi ve belgeyi, gerekli gördüğü durumlarda anlık ve süreç bazında olmak üzere talep edebilecek.
Merkez Bankası, sistemlerin kesintisiz işletimini sağlamak hedefiyle sistemik kıymete sahip kurulmuş ve kurulacak sistem işleticilerine hissedar olabilecek.
Ödeme sistemleri alanındaki teminat uygulamalarına ait karar daha açık ve anlaşılabilir hale getiriliyor; teminat uygulamaları bakımından Sermaye Piyasası Kanunu’na koşut kararlara yer veriliyor.
MERKEZ BANKASINA YETKİLER
BDDK’nın 6493 Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki misyon ve yetkilerinin Merkez Bankasına devredilmesini teminen, ikincil düzenleme yapma yetkisi Merkez Bankasına devrediliyor.
Merkez Bankasına ödeme hizmeti kapsamındaki muhakkak bir süreç çeşidine ait olarak rastgele bir isim altında sürecin taraflarından birinin aldığı fiyat, masraf, komite ve öbür menfaatlerin nitelikleri ile azami ölçü ya da oranlarını tespit etme, bunları kısmen yahut büsbütün özgür bırakma yetkisi veriliyor.
Merkez Bankası, yalnızca ödeme aracını çıkaranın iş yerinde, sonlu bir hizmet sağlayıcı ağında ya da sonlu bir mal yahut hizmet çeşidi için ödeme aracını ihraç eden ile yapılan ticari bir mutabakat çerçevesinde gerçekleştirilen mal yahut hizmet alımında kullanılabilen araçlara ait süreçlerin ve buna misal öbür süreçlerin toplam büyüklük ve tesir alanı açısından, Merkez Bankası tarafından belirlenecek düzeye ulaşması durumunda, ödeme hizmeti olarak kıymetlendirilmesine karar verebilecek.
Ödeme hizmeti sağlayıcılarının faaliyetleri nedeniyle taraf oldukları türel ilgileri, bu alanda oluşabilecek sıkıntıların tespiti ve gelişim alanlarının belirlenmesi hedefiyle Merkez Bankası tarafından izlenecek.
Merkez Bankasına, faaliyetler kapsamında ödemeler alanının gelişimini olumsuz etkileyebilecek nitelikte durum ve uygulamaların bulunduğunun tespit edilmesi durumunda, husus ile ilgili çalışma komiteleri kurma, bu komitelerin çalışma adap ve asıllarını ilgili tarafların görüşlerini alarak belirleme ve bu komitelerde alınan kararların uygulamaya geçirilmesi için gerekli iş ve süreçleri yapma yetkisi veriliyor.
Merkez Bankasına, bir ödeme hizmeti sağlayıcısındaki dataların ödeme hizmeti başlatma ve hesap bilgisi sağlama faaliyetleri kapsamında öteki bir ödeme hizmeti sağlayıcısı ile paylaşılmasına ait her türlü metot ve temeli belirleme yetkisi de veriliyor.
Merkez Bankası, elektronik parayı ihraç eden kuruluşun yalnızca kendi mağaza ağında, yalnızca muhakkak bir mal yahut hizmet kümesinin satın alınmasında yahut yapılan bir muahede sonucunda yalnızca belli bir hizmet ağında kullanılabilen ön ödemeli araçlar ile yapılan süreçlerin toplam büyüklük ve tesir alanı açısından Merkez Bankası tarafından belirlenecek makul düzeye ulaşması durumunda, Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında kıymetlendirilmesine karar verebilecek.
Kesim talepleri de göz önünde bulundurularak elektronik para kuruluşlarının bankalara yatırdıkları fonların bankalarca, Merkez Bankası nezdinde bloke edilmesi uygulamasına ait yöntem ve asıllar, ikincil mevzuatta düzenlenmek üzere kanundan çıkarılıyor.
Merkez Bankasına elektronik para kuruluşlarının hangi faaliyetlerinin kredi verme faaliyeti olarak değerlendirilmeyeceğine ait yetki veriliyor.
PTT DE KAPSAMDA
BDDK’nın 6493 Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki vazife ve yetkilerinin Merkez Bankasına devredilecek ve Merkez Bankası ödemeler alanındaki yetkili otorite olacak.
Teklifle, ödeme hizmetleri ve elektronik para ihracı konusundaki düzenlemelere uyması gereken bankaların mevzu ile ilgili kontrollerinin de yapılabilmesini sağlamak emeliyle Merkez Bankasına yetki verecek kararlar ekleniyor.
PTT’nin ödemeler alanındaki faaliyetlerinin Merkez Bankası tarafından denetlenmesi sürecini aktifleştirmek ismine ödeme ve e-para kuruluşlarına ait kontrol yapılması sürecinde uygulanan kimi konular PTT için de geçerli olacak.
Kanun kapsamında verilebilecek idari para cezasına ait fiyatlar tekrar değerleme oranı göz önünde bulundurularak güncelleniyor.
Teklifte, BDDK’nın 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Değer Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamındaki vazife ve yetkilerinin Merkez Bankasına devredilmesi münasebetiyle, kelam konusu değişikliğe ait geçiş kararları de düzenleniyor.