Antalya Gazipaşa tropikal meyve üretiminde fark yaratmak için atağa geçti. Antalya’da kurulan Tropikal Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi başta mango olmak üzere papaya, ejder meyvesi, çarkıfelek meyvesi, liçinin de aralarında olduğu 27 tropikal meyvenin üretimi için seferber oldu. Meyve üreticileri ‘lüks meyve’ üretimiyle Avrupa ülkelerine ihracatı hedefliyor. Sebze bahçelerinin yerini muz ve avokadoya bırakmasının ardından Gazipaşa’da son dönemde tropikal meyve çeşitlerinde artış yaşanıyor. Dünyanın en büyük mango üreticilerinden İspanya Malaga ile aynı enlemdeki Antalya Gazipaşa’da tropikal meyve yetiştiriciliğini geliştirmek için üreticiler kooperatifleşerek yurtdışına açılmak için fırsatları değerlendiriyor.
HEDEF AVRUPA VE RUSYA
Tropikal Meyve Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Başkanı Ali Yalçın, “Avrupa 2-3 saat uzağımızda. En büyük tropikal meyve pazarı Avrupa ülkelerinde ve bu ülkeler bu meyveleri Güney Amerika’dan ve İspanya’dan alıyor. Neden Türkiye bu ülkelere tropikal meyve satmasın?” diyor. Tropikal meyveciliği geliştirmek için Antalya’da kurulan Tropikal Meyve Üretim ve Pazarlama Koopretifi’nin 18 üyesi olduğunu belirten Yalçın, “Gazipaşa’da dar alanda bir yoğunluk yaşanıyor. Alanımızı genişletmeye ihtiyacımız var. İlçede açık ve kapalı 16 bin dekar alanda muz, 20 dekarda mango, 24 dekarda ejder meyvesi üretiliyor. Gazipaşa Türkiye’nin tropikal meyve üssü olabilir” diyor.
Üretimlerinin şu anda yurtiçi odaklı olduğunu, planlarında bahçeleri büyüterek başta Avrupa olmak üzere yurtdışına açılmayı hedeflediklerini anlatan Yalçın, “Yurtiçi tüketim artıyor. Şu anda muzun iki, pitahayanın iki, passifloranın bir çeşidinin tescilini ülkemize aldık. Coğrafi işaretlerde tropikal meyvelerin tescillenmesi için desteklere ihtiyacımız var. Bunu sağlarsak tescilli ürünlerimiz artacak. Ülkemizde 27 çeşit tropikal meyve yetiştirebiliyoruz” diyor. Mangonun tanesinin pazarda 50 liraya satıldığını söyleyen Yalçın, “Bu meyveler mücevher gibi. Katma değer yaratıyor. Daha çok da lüks restoran ve pastanelerde, otellerde kullanılıyor. Amacımız bu meyveleri ihraç etmek” diye ekliyor.
Dünyanın en büyük mango üreticilerinden birinin İspanya Malaga olduğunu, Malaga ile Antalya bölgesinin ise aynı enlemde yer aldığını anlatan Yalçın, “Avrupa’da yılda 600 bin ton, 1.2 milyar Euro’luk mango pazarı oluştu. Biz de başta Avrupa olmak üzere, Rusya ve Ortadoğu ülkelerini hedefliyoruz” ifadelerini kullanıyor. Dünyada 4 milyar dolarlık mango ihracatı yapıldığına dikkat çeken mango üreticileri, “Avrupa mangolarının büyük çoğunluğunu Güney Amerika’dan alıyor. Mangolar 25 günde Güney Amerika’dan Avrupa kıtasına ulaşıyor, olgunlaşmadan toplanan mangolar yolda olgunlaşıyor. Bu açıdan da Avrupa ülkelerine 2-3 günde ürün ulaştırma şansına sahip Türk üreticilerin hedefi Avrupa pazarıdır” diyor.
BAKANLIK DESTEKLEMELİ
GAZİPAŞA’ya ilk mango fidelerinin 7 yıl önce Mısır’dan geldiğini, 55 bin fide ekildiğini kaydeden Ali Yalçın şunları söylüyor: “10 yaşında 1000 meyve veren mango ağaçları var. Hindistan dünyanın en büyük üreticilerinden ancak üretimin büyük çoğunluğunu ülkesinde tüketiyor. Avrupa ülkelerinin büyük çoğunluğu okyanus ötesi ülkelerden tropikal meyve ithal ediyor. Türkiye coğrafi olarak bu meyveleri üretmeye uygun. Datça’dan Hayat’a kadar mango üretebiliriz. Ayrıca ormanlık bölgelerde ceviz ve keçiboynuzu üretimine izin veriliyor tropikal meyvelere de izin verilebilir.”
UZAKLARDAN ALIYORLAR
AB ülkeleri mangoyu Brezilya, Peru gibi uzak coğrafyalardan alıyor. Antalya, Avrupa’ya coğrafi yakınlığı sayesinde büyük avantaj elde edebilir. Üreticiler, Türkiye’nin tropikal meyve üreticiliğinde Avrupa’da tanıtım yaparak atak yapması gerektiğini ifade ediyor. Güçlerini birleştirerek kooperatifleşen üreticiler, avokadonun tüm çeşitlerini, ejder meyvesinin 2 çeşidinin ve passiflora bitkisinin tescilini de aldı.
TROPİKAL ÜS OLABİLİRİZ
Bölgenin bilimsel olarak desteklen-mesini beklediklerini söyleyen Ali Yalçın, “Üniversitelerle iletişime geçerek Gazipaşa’nın tropikal meyve üssü olması için çeşitliliği de artırmayı hedefliyoruz. Özellikle dondurma üreticilerinin de ilgi gösterdikleri tropikal meyveler, Türkiye’nin meyve ihracatında bir kaldıraç etkisi yapabilir. Üreticiler bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan destek bekliyor” diye konuşuyor.
GELİŞMİŞ ÜLKELER TÜKETİYOR
Tropikal meyve ticaretine bakıldığında bu meyvelerin yüzde 98’i gelişmekte olan ülkelerde üretilirken, bu ürünlerin yüzde 80’i gelişmiş ülkelerde tüketiliyor.
Dünyada muz ihracatı 22 milyon ton. Mangonun üretimi 46 milyon ton, ananasın 26 milyon ton, papayanın 14 milyon ton.
