Onaylanarak kullanıma giren Covid-19 aşı sayısının artmasına karşılık üretimin küresel ihtiyacı karşılayamaması, dolandırıcıların sahte Covid-19 aşıları üreterek piyasaya sürmesine yol açtı. Dünyanın farklı ülkelerinden gelen sahte Covid-19 aşısı ihbarlarının artması, Dünya Sağlık Örgütünden sonra Avrupa Konseyini de harekete geçirdi. Avrupa Konseyi, tıbbi ürün sahteciliği konusundaki tek sözleşme olan ve 18 Avrupa ülkesi tarafından imzalanan MEDICRIME sözleşmesi doğrultusunda sahte Covid-19 aşıları ile mücadele kararı aldı.
İNTERNETTE SATILIYOR
Sahte Covid-19 aşıları büyük oranda internetin karanlık ortamında satılırken DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus geçtiğimiz günlerde düzenlediğin basın toplantısında, dünya genelinde bazı sağlık bakanlıklarının, ulusal düzenleyici makamların ve kamu ihale kuruluşlarının Covid-19 aşılarının tedariki hususunda şüpheli teklifler aldığını söylemişti. Ghebreyesus, boş aşı şişelerinin sahteciler tarafın yeniden kullanılmasının önüne geçmek için, şişelerin imha edilmesi gerektiğini ifade etmişti.
Duruma el koyan Avrupa Birliği, sahte aşılarla mücadele etmek için dünya ülkelerine yönelik olarak tavsiye kararları yayınladı. Sahte aşı üreten ya da ya da nizami olarak üretilen aşıları, kanuni olmayan yollardan pazarlayanlar hakkında ülkelerin iş birliği içinde olması gerektiğinin vurgulandığı kararlarda; internetin sıkı şekilde takip edilmesi, aşı atıklarının imhası ile ilgili (şişelerin) düzenlemelerinin yapılması, aşı sahteciliği yapanların pandemi bittikten sonra da takip edilmesi gerektiği vurgulanıyor. Sahte aşının ciddi sağlık zararları olacağı üzerinde duran Avrupa Konseyi, ülkelerin bu konuda toplumu uyarma görevini de üstlenmesi gerektiğini belirterek kişileri de şüpheli Covid-19 aşılarının satışına karşı dikkatli olmaya ve bu aşıları ulusal makamlara bildirmeye çağırıyor.
Uzmanlar Covid-19 aşı turizmine karşı uyarıda bulunarak içinde aşı uygulaması olan turların aşı sahteciliğinde kullanılabileceğini vurguluyor.
SKANDALLAR ARDI ARDINA
Pfizer kısa bir süre önce yaptığı açıklamada BioNTech’le birlikte ürettikleri Covid-19 aşısının sahtesinin Polonya ve Meksika’da ele geçirildiğini duyurmuştu. Bu aşıların Meksika’daki kliniklerde bir dozu 1.000 dolardan yapıldığı ortaya çıktı. Güney Afrika ve Çin’de de sahte Covid-19 aşıları ele geçirilmişti.
Avrupa Dolandırıcılıkla Mücadele Ofisi (OLAF), şu anda aracı kuruluşların ve Avrupa Birliği hükümetlerinin elinde toplamda 1,1 milyar doza yakın sahte Covid-19 aşısı bulunduğunu açıkladı. Bugüne kadar 12 AB üyesi ülkenin bu tür sahte aşılarla tecrübe yaşadığının vurgulandığı açıklamada sahte aşıların piyasa değerinin 15 milyar avro olduğu ifade edildi.
ZİYNETİ KOCABIYIK