Wayfair skandalı sosyal medyada büyük ses getirince Teyit.org ortaya atılan iddiaları mercek altına aldı. Bakalım, onların analizine göre bu iddialar doğru muymuş?
Birkaç gündür sosyal medya oldukça sarsıcı iddialarla çalkalanıyor. Ortaya atılan teoriler öylesine korkutucu ki, gerçek olma ihtimalini düşünmek bile insanın kanını dondurmaya yeter…
Wayfair adlı bir online alışveriş platformunda fahiş fiyatlı ürünler üzerinden çocuk kaçakçılığı yapıldığı söylentileri dolaşıyor. Hatta bunun için bazı mobilyalara kayıp çocukların isimlerinin verildiği ve ürün kodunu Yandex arama motorunda aratınca karşınıza çıkan çocuk görselleriyle seçim yapıldığı da iddialar arasında.
Detaylar için
Tabii, iddialar bununla sınırlı değil. Ünlü aktör Tom Hanks'in de Wayfair'de yapılan çocuk ticaretinde aktif rol aldığı söyleniyor.
Detaylar için
Komplo teorilerinin dozu git gide arttığından sosyal medyada tam bir kaos ortamı oluşmuş durumda. Bu da bilgi kirliliği yaşanmasına sebebiyet veriyor haliyle…
Sosyal medyadaki şüpheli bilgileri inceleyip doğruluklarını kontrol eden Teyit.org da Wayfair'le ilgili iddiaları araştırdı. Teyit.org cephesinden gelen bilgileri sizlere kısaca aktaralım.
Öncelikle bu iddiaların yanlış olduğu belirtildi.
Wayfair’in yüksek fiyatlı ürünleri üzerinden çocuk ticareti yaptığına ilişkin herhangi bir somut kanıt bulunmuyor. Ek olarak, bu ürünlerin fiyatlandırmalarından sorumlu olan Wayfair değil, tedarikçi firmalar.
Wayfair, pek çok yerde faaliyet gösteren bir online mobilya firması ve yaklaşık 11 bin tedarikçinin ürünlerini satan perakende aracısı olarak çalışıyor. Yani burada satılan ürünler kendi üretimleri değil.
Fiyatlandırma da bir algoritma ile belirleniyor, bu yüzden aynı ürünü farklı satıcılarda farklı fiyatlarla görüntüleyebiliyorsunuz.
Wayfair’de çok yüksek fiyata satılan ürünlerin olduğu doğru, ancak bunun sorumlusu daha önce de belirttiğimiz gibi tedarikçi firmalar. Bu durumun çocuk ticaretiyle somut bir bağlantısı yok.
Yaklaşık 15 bin çalışanı olan ve 2002'den bu yana hizmet veren bir şirketin böylesi bir operasyonu herkesin gözü önünde yürütmesi ve kod isim olarak da kaçırılan çocukların isimlerini alenen kullanması akla yatkın değil.
Üstelik bunun sosyal medyada kolaylıkla deşifre edilebilecek bir şekilde yapılması yine pek mümkün görünmüyor.
İddia bir Reddit kullanıcısının varsayımı üzerine kurulu. Bu iddia ilk kez 9 Temmuz’da Reddit’te ortaya atıldı. İddiaya dayanak olarak da aşırı yüksek dolap fiyatları gösterildi.
Kullanıcıya göre bu kadar yüksek fiyatla dolabın yanında “insan” da satılıyor olmalıydı. Ancak iddia ile birlikte somut bir delil ortaya konmamış, yalnızca yüksek fiyatlarından şikayet edilmiş.
Reddit kullanıcısı daha sonra Wayfair’i suçlamaya çalışmadığını, yalnızca durumdan şüphelenip bunun mümkün olup olmadığını sorguladığını açıkladı:
“Merhaba, ben sadece Wayfair’deki bazı dolaplar için yüksek fiyatlandırmayı fark ettikten sonra soru sordum. Onları tam olarak suçlamadım, bunun mümkün olup olmadığını sordum. Benim teorim, çocukların dolaplarla birlikte gönderilmeleri değildi.”
Reddit’teki paylaşımın yayılmasından sonra ise iddiaların doğru olduğuna inanan sosyal medya kullanıcıları, kanıt olarak nitelendirdikleri pek çok paylaşım yaptı. Bunlardan biri de satılan ürün isimlerinin “gerçek insan ismi” olmasıydı. İddiaya göre ürünlere verilen isimler, kaçırılan çocukların isimleriydi.
Twitter'da kaçırılan çocuklardan biri olduğu iddiasıyla paylaşılan Samiyah Mumin, Facebook hesabı üzerinden paylaştığı gönderide ve açtığı canlı yayında hiçbir zaman kaçırılmadığını ve seks işçisi olarak alıkonmadığını açıkladı.
Yine kaçırıldığı iddiasıyla ismi geçen Mary Durrett, 2017 yılında Texas’ta kaybolduktan hemen sonra sağ salim bulunmuş.
Benzer şekilde, iddialarda ismi geçen Samarah Duplassis’in anne ve babası Samarah’ın kaçırıldıktan sonra bulunduğuyla ilgili bir açıklama yapmıştı. Yani Samarah da şu anda güvende ve açıklamada Wayfair’e yönelik bir suçlama bulunmuyor.
Wayfair cephesi ise Fox Business ve Newsweek’e yaptığı açıklamada iddiaların gerçeklik payı olmadığını ifade etti. Açıklamada ürünlerin yüksek fiyatta olmasının sebebinin tedarikçilerce etraflıca açıklanacağı belirtildi:
“Tabii ki bu iddialar gerçek değil. Söz konusu ürünler, doğru fiyatlandırılan endüstriyel sınıf dolaplar. Tedarikçi tarafından sağlanan fotoğrafların ve açıklamaların yüksek fiyatlandırma sebebini yeterince açıklamadığını fark ettiğimiz için ürünleri geçici olarak siteden kaldırdık. Ürünleri yeniden adlandıracağız ve fiyatı netleştirmek için ürünü doğru bir şekilde tasvir eden daha ayrıntılı bir açıklama ve fotoğraflara yer vereceğiz.”
İddiaların devamında sunulan kanıtlardan bir diğeri de “src usa” ürün kodu ile Yandex’te arama yapıldığında tabiri caizse bir “çocuk kataloğunun” çıkıyor olmasıydı.
Ancak bu durum da Wayfair’in çocuk ticareti yaptığını kanıtlamıyor. Çünkü rastgele bir sayı dizesiyle arama motorunda arama yapıldığında, benzer insan fotoğraflarının çıktığı sonuçlara kolaylıkla ulaşılıyor.
Doğrulama platformu Snopes da yine bu iddianın doğru olmadığını ortaya koyan bir analiz yayımladı. Analizde, her yıl kaçırılan 800 bin çocukla satılan ürün isimleri arasında bir benzerliğin bulunmasının normal olduğu belirtiliyor.
FBI’ın kayıtlarına göre, Amerika’da 2019 yılında 421 bin 394 çocuk için kayıp girişi yapıldı. Her yıl ise yaklaşık 460 bin kayıp çocuk vakası görülüyor. Ayrıca, Wayfair’e insan kaçakçılığı sebebiyle bir soruşturma açılıp açılmadığı ile ilgili arama yapıldığında, herhangi bir sonuca da ulaşılamamış.
Gördüğünüz gibi Teyit.org tarafından yapılan inceleme bu şekilde. Varsayım üzerine kurulu iddiaların doğruyu yansıttığına dair geçerli somut bir kanıt bulunamamış.
Sizin bu konudaki yorumlarınız nelerdir?
