Robin Emmott / Gabriela Baczynska / John Chalmers
BRÜKSEL, 10 Eylül (Reuters) – Avrupa Birliği’nin (AB) Belarus’u hedef alan yaptırımları, dört AB diplomatının verdiği bilgiye göre Türkiye ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında devam eden gerilim nedeniyle gecikmeye uğradı.
Belarus’a tepkinin gecikmesi AB’nin nüfuzunu kullanamadığı işaret ederken dış politikada etkisiz kaldığı örneklerin sonuncusunu oluşturdu.
AB ülkelerinin dışişleri bakanları, Belarus’ta 9 Ağustos’ta yapılan ve Batılı ülkelerin hileli olarak nitelediği seçimlerde üst düzey Belarus yetkililerine uygulanacak yaptırımlara geçen ay sonunda onay verdi. AB böylece Belarus’taki demokrasi yanlısı göstericilere destek verdiğini göstermek istiyordu.
Kıbrıslı diplomatik bir kanyak, Güney Kıbrıs yönetiminin AB’nin Belaruslu yetkililer aleyhine hazırladığı seyahat yasağı ve mal varlığının dondurulması yaptırımlarını değerlendirmek için ek zaman istediğini söyledi. Rum kesimi bu talebine gerekçe olarak küçük bir devlet olmasını ve yaptırımları hızla değerlendirecek kaynakları olmamasını gösterdi.
Kıbrıslı diplomatik kaynak, “Yaptırımları destekliyoruz. Ancak önümüze nelerin geleceğini biliyor olmamız lazım” dedi.
AB’de dışişleri kararları 27 ülkenin oybirliğiyle alınmak zorunda.
Ancak pek çok AB ülkesi, Güney Kıbrıs’ın bu talebi diğer AB ülkelerini Türkiye aleyhine benzer yaptırımlara onay vermeye zorlamak için ortaya koyduğunu düşünüyorlar.
Türkiye’nin Kıbrıs adası etrafında yürüttüğü petrol ve doğalgaz arama çalışmalarından rahatsız olan Güney Kıbrıs Haziran ayında bazı Türk vatandaşları ve şirketlerine ek yaptırımlar başlatılmasını teklif etti. Ancak gerilimi diyalog ile dindirmeye çalışan Almanya ve diğer AB ülkeleri yaptırım teklifine onay vermedi.
ÇARESİZLİK
AB yaptırım uygulayacağı 40 kadar üst düzey Belarus yetkilisi belirledi. Ancak seçimlerin sonuçların karşı protesto gösterilerinin başlamasının üzerinden bir ay geçmiş olmasına rağmen herhangi bir tepki verilememiş olması bazı AB diplomatlarında öfke yarattı.
Karar alma mekanizmalarında rol oynayan üst düzey bir AB diplomatı, “Büyük bir yılgınlık var” derken başka bir diplomat Güney Kıbrıs’ı “çaresizlik içinde” olarak niteleyerek kötü niyetli olmadığını belirtti.
Konunun bugün Fransız, Yunan ve Kıbrıs Rum liderleri arasında Korsika adasında yapılacak görüşmelerde ele alınacağına dikkat çeken diplomatlar 21 Eylül’deki dışişleri bakanları toplantısı veya 24-25 Eylül’deki liderler zirvesinde sorunun çözülebileceğini ifade ettiler.
Ancak yaşanan sorun, diplomatların verdiği bilgiye göre AB’nin dış politika alanındaki itibarının sorgulanmasına yol açıyor.
Bir zamanlar eski komünist komşularını piyasa ekonomisine dönüştürecek yumuşak güce sahip olan Avrupa Birliği son dönemde nüfuzu yaymakta zorlanıyor ve ABD Başkanı Donald Trump’ın “Önce Amerika” politikası ile uyum sağlayamıyor.
(Haberi çeviren: Can Sezer, Redaksiyon: Birsen Altaylı)