Türkiye, Yunanistan ile kriz yaratan Oruç Reis sismik araştırma gemisi için Akdeniz’de yeniden Navtex ilan etti. Gemi 23 Ağustos tarihine kadar görevlendirildi.
Türk Deniz Kuvvetleri Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı Oruç Reis sismik araştırma gemisi için Navtex ilan edildiğini duyurdu.
Oruç Reis, Ataman ve Cengiz Han gemilerinin 10-23 Ağustos tarihleri arasında Akdeniz'de sismik çalışmalar yapacağı bildirildi. Mesajda diğer gemilerden 6 deniz mili açıktan geçmeleri istendi.
Enerji Bakanı Dönmez: Gemimiz çalışma yapacağı alana ulaştı
Türkiye Oruç Reis sismik araştırma gemisi için temmuz ayında Navtex ilan etmişti.
İlan, Ankara ile Atina arasında bir süredir devam eden Doğu Akdeniz'deki petrol ve doğal gaz sondaj haklarıyla ilgili krizi alevlendirmişti.
Ankara'nın gemiyi Meis Adası'na 180 kilometre mesafede görevlendirmek istemesi Yunanistan ve ABD'nin tepkisini çekmişti. Almanya Başbakanı Angela Merkel tarafları yatıştırmak için telefon diplomasisi yürütmüş ve Türkiye bu faaliyeti beklemeye almıştı.
Erdoğan “Sözlerinde durmadılar” demişti
Cumhurbaşkanı Erdoğan cuma günü ise “Şansölye Merkel benden bir ricada bulundu. Sondaj çalışmalarını durdurursanız benim işimi kolaylaştırırsınız diye. Ben de ona 'Yunanistan'a ve diğerlerine güveniyorsanız biz çalışmalara ara veririz ama ben onlara güvenmiyorum, sözlerinde durmayacaklar' dedim nitekim öyle de oldu” demişti.
Verilen sözlerde durulmadığı için sondaj çalışmalarına yeniden başladıklarını ifade eden Erdoğan “Sözlerinde durmuyorlar biz de yolumuza devam ediyoruz” diye konuşmuştu.
Navtex nedir?
“Navigational Telex” kavramının kısaltması olan Navtex denizcilere seyrüsefer uyarıları, meteoroloji tahminleri ve güvenlik enformasyonlarını iletmeye yarayan haberleşme cihaz sistemine deniyor.
Ülkelerin Deniz Kuvvetleri de yapacakları eğitim ve tatbikatların bilgisini yer ve zaman bildirerek bu yolla diğer denizcilere duyuruyorlar.
Türkiye ve Yunanistan hangi konuda anlaşamıyor?
İki ülke arasındaki bu anlaşmazlıkların önemli bir bölümü, Kaş ilçesinin 1.5 mil uzağındaki küçük Meis (Kastelorizo) adası ile ilgili.
Yunanistan, ana karalar gibi adaların da kıta sahanlık ve Münhasır Ekonomi Bölge (MEB) hakkına sahip olduğunu savunuyor.
Bu nedenle Rodos gibi büyük bir adanın 78 mil uzağında bulunan Meis adasının da 'ana karalar gibi tam yetkili MEB alanına sahip olduğu' teziyle Yunanistan'ın Rodos adasının MEB alanı Meis'in MEB alanı ile birleştirme amacı, Türkiye'nin Akdeniz'deki MEB alanını Antalya körfezine sıkıştırmış oluyor.
Türkiye 'ise adaların kıta sahanlıkları – dolayısıyla MEB alanları- hakkına sahip olmadığı' tezini savunuyor.
Bu nedenle Meis gibi -üstelik küçük bir adanın- MEB hakkı olmadığı tezinden hareket ederek, Türkiye'nin Akdeniz'deki MEB alanı Kıbrıs adasına kadar uzatma hakkına sahip olduğu görüşünde.
Kıta sahanlığı nedir?
Libya ile varılan son mutabakattan sonra Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki kıta sahanlığı ve MEB sınırlarını gösteren harita.
Ülke kıyılarına bitişik olan ve 200 metre derinliğe veya bu sınırın ötesindeki su derinliğinin doğal kaynaklarının işletilmesine elverişli olduğu noktaya kadar kara sularının dışında kalan deniz altı bölgelerinin deniz yatağı ve toprak altı kesiminin bütününe kıta sahanlığı deniyor.
Kıyıları karşılıklı olan veya yan yana olan devletlere kıta sahanlığının sınırlandırılmasına ilişkin usul ise 1958 Cenevre Kıta Sahanlığı Sözleşmesi'nin 6. maddesinde düzenlenmiş durumda.
Söz konusu madde uyarınca, kıta sahanlığının sınırı, kural olarak taraf devletlerin anlaşmasıyla tespit ediliyor.
Ancak, bu konuda böyle bir anlaşma yoksa ve özel durumlar farklı bir sınırı gerektirmiyorsa kıta sahanlığı sınırlandırılması eşit uzaklık ilkesine göre gerçekleşiyor.
Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) nedir?
Bir devletin deniz kaynaklarının araştırılması ve kullanılmasında su ve rüzgâr enerjisi de dahil olmak üzere özel haklara sahip olduğu deniz bölgeleridir.
AA, DW Türkçe ve BBC Türkçe