UNEP tarafından hazırlanan rapora göre, yıllık sera gazı salımlarını zaltmak için belirlenmiş mevcut hedeflere uyulsa bile 2100 yılında dünyada sıcaklık artışı 3,2 dereceyi bulacak.
Raporda, en zengin ülkelerin sera gazı salımlarını azaltmak için gereken tedbirleri zamanında almadığı, bu gecikme nedeniyle çok daha hızlı hareket etmek ve daha yüksek hedefler belirlemek gerektiği ifade ediliyor.
En zengin 20 ülkenin 15’i, sera gazı salımlarını sıfıra düşüreceği tarihi belirlemiş değil.
Uzmanlar, dünyada canlı yaşamını tehlikeye atabilecek şiddette bir iklim değişikliğini önlemek için sıcaklık artışının bu yüzyıl sonunda 1,5 santigrat dereceyi aşmaması gerektiğini söylüyor.
Petrol ve kömür gibi fosil yakıtların tüketimi, endüstriyel ve tarımsal faaliyetler sonucu atmosferde karbondioksit gibi sera gazlarının artması ile meydana gelen küresel ısınma iklim değişikliğine neden oluyor.
Karbondioksit artışı rekor düzeyde
UNEP raporunda, dünyanın tehlikeli derecede ısınmasının önüne geçmek için karbon emisyonunu ne kadar azaltmak gerektiği belirtilerek, Paris İklim Anlaşması’nda belirlenmiş hedeflere ulaşılsa bile aradaki açığın kapatılamayacağına dikkat çekiliyor.
Raporda “Küresel sera gazı emisyonu artışını engelleme konusunda ülkeler bir bütün olarak sınıfta kaldı. Karbon emisyonunun çok daha fazla ve çok daha hızlı azaltılması gerekiyor” deniyor.
Oysa Dünya Meteoroliji Örgütü verilerine göre atmosferdeki karbondioksit ve diğer sera gazlarının yoğunluğu 2018’de son 10 yılın ortalamasının üzerinde seyretti.
Devletlerarası İklim Değişikliği Paneli, geçen yılki toplantısında, bu yüzyıl sonuna kadar sıcaklık artışının 1,5 dereceyi aşması halinde insan, bitki ve hayvanların yaşamının, bir bütün olarak dünyanın büyük zarar göreceği uyarısında bulunmuştu.
BM’nin bu yılki raporu ise sıcaklık artışını 1,5 derecede tutmak için dünyadaki karbon emisyonunun önümüzdeki 10 yıl boyunca, yılda yüzde 7,6 düzeyinde azaltılması gerektiğini vurguladı.
UNEP Direktörü Inger Andersen, “İklim değişikliği konusunda zamanında yeterli çaba gösterilmediği için, gelecek 10 yıl içinde yılda yüzde 7 gibi çok daha büyük kesinti yapılması gerekiyor” diyor.
BM Çevre Programı’nın raporunda özellikle zengin ülkelerin rolüne dikkat çekiliyor. En zengin 20 ülke dünyadaki sera gazı salımlarının yüzde 78’inden sorumlu.
G20 ülkeleri arasında ABD, Avustralya, Brezilya, Japonya, Kanada, Güney Kore ve Güney Afrika’nın, karbon emisyonunu azaltma konusunda mevcut hedeflerine ulaşmaları için çok daha ciddi önlemler almaları gerekiyor.
‘Türkiye başarı kaydetti ama belirlediği hedefler düşüktü’
UNEP’in raporunda Türkiye, Hindistan ve Rusya’nın ise sera gazı salımlarını azaltmak için belirledikleri hedefi yüzde 15 aşarak başarı kaydettikleri ancak bunun ilk belirlenen hedeflerin düşük olmasından kaynaklandığı ifade ediliyor.
Avrupa Birliği, Çin ve Meksika’nın ise belirledikleri hedefe uydukları belirtiliyor.
Tek tek ülkelerin sera gazı salımlarını azaltma hedeflerini yükseltmemesi halinde, BM’nin yüzyıl sonu için belirlediği 1,5 derecelik sıcaklık artışının 2030’da gerçekleşmiş olacağı, 2100’de ise bu artışın 3,2 dereceyi bulacağına dikkat çekiliyor.
Bu alanda en büyük adımların enerji sektöründe atılması gerekiyor.
İngiltere’de yayımlanan Guardian gazetesi, iklim araştırmaları kuruluşlarının verilerine dayanarak, küresel karbon emisyonlarının en az üçte birinden 20 dev petrol şirketinin sorumlu olduğunu yazdı.
Gazetenin yayımladığı listede ilk üç sırada Suudi Arabistan petrol şirketi Aramco, Amerikan enerji devi Chevron ve Rus petrol şirketi Gazprom yer alıyor.
Sıcaklık artışını 1,5 derece ile sınırlama hedefi için gereken değişiklikleri yapmak üzere 2020 -2050 yılları arasında yılda 3,8 trilyon dolar harcanması gerektiği belirtiliyor.
BM raporu, bu adımları atmak için fazla zaman kalmadığına dikkat çekiyor.
2-13 Aralık tarihlerinde İspanya’nın başkenti Madrid’de düzenlenecek olan BM İklim Değişikliği Konferansı’nda bu konunun ayrıntılı olarak ele alınması bekleniyor.