6-8 Ekim 2014 tarihleri arasında Türkiye’nin farklı bölgelerinde yapılan Kobani olayları, bugün HDP’li isimlere yönelik gözaltı kararlarının ardından bir kez daha gündeme geldi. Olaylar nasıl başladı, sonrasında neler oldu birlikte bakalım…
6-8 Ekim 2014 tarihlerinde kamuoyunda “Kobani olayları” olarak bilinen eylemlerle ilgili olarak başlatılan soruşturma kapsamında bugün Ankara merkezli 7 ilde operasyon düzenlendi.
Aralarında HDP eski milletvekilleri, Merkez Yürütme Kurulu üyeleri ve belediye başkanlarının da olduğu 82 kişi hakkında gözaltı kararı verildi.
Detaylar için
Şu ana kadar 20’den fazla gözaltı işlemi yapıldı, Başsavcılık haklarında soruşturma başlatılan 7 milletvekili hakkında da fezleke düzenleneceğini açıkladı.
HDP’liler “halkı sokağa çıkıp terör eylemleri gerçekleştirmeleri yönünde çok sayıda çağrı yapmakla” suçlanıyordu.
HDP’den gözaltılara tepki: Bu bir intikam operasyonudur
HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar, gözaltı kararı sonrası yaptığı açıklamada, “Bu bir intikam operasyonudur” dedi ve 6-8 Ekim olaylarının sorumlusunun partisi olmadığını söyledi.
“Darbelerinize boyun eğmedik, eğmeyeceğiz”
HDP’nin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada ise “Partimize karşı bu sabah başlatılan intikam saldırısının kararı dün yapılan MGK toplantısında, savcının Saray’daki düğün töreninde alınmıştır. AKP-MHP bloğu kaybettikçe muhalefeti tasfiye etmeye çalışıyor. HDP sizin darbelerinize boyun eğmedi, eğmeyecek. #HDPsusturulamaz” denildi.
Türkiye Ekim 2014’te neler yaşadı?
2011’de Suriye’de iç savaşın başlaması ve ardından IŞİD’in başlattığı saldırılar sonrasında ülkenin kuzeyinde Kürt nüfusun yoğun olduğu ve “Rojava” olarak adlandırılan bölgede Afrin, Kobani ve Cezire kantonları oluşturuldu. Türkiye’nin terör örgütü olarak kabul ettiği PYD ile silahlı kanadı YPG, bu bölgede kontrolü ele aldı.
Eylül-Ekim 2014’e gelindiğinde IŞİD kuşatması altındaki bölgeye örgütün saldırıları yoğunlaştı.
27 Eylül’de HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş ve 4 Ekim’de PYD lideri Salih Müslim, Ankara hükûmetinden diğer Kürt kantonlarındaki silahların Kobani’ye Türkiye toprakları üzerinden aktarılması için koridor açmasını talep etti.
Bu dönem Türk hükümetinin ‘çözüm süreci’ yürüttüğü bir zamana denk geldiği için Ankara’nın olumlu yaklaşabileceği düşünülüyordu ancak bu olmadı. YPG ve PYD Türkiye tarafından PKK’nın uzantıları olarak görüldüğü için de Kobani’ye silah yardımları ulaşmadı.
“IŞİD’in Kobani içine girmesi ve Türkiye’den beklenen adımların atılmaması üzerine” HDP, 6 Ekim’de ülke çapında sokak eylemi çağrısı yaptı.
Eylemler ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu illerinde meydana geldi. Ancak Batı illerinde de Kürt vatandaşların yanı sıra bazı sol gruplar, sendikalar, öğrenci grupları ve kadın örgütlerinin de desteğiyle gösteriler yapıldı.
Eylemlerde ölümlerin ve şiddet olaylarının yaşanmasının ardından 9 Ekim’de HDP’li bir heyet dönemin Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan’la görüştü, ardından basın açıklaması yapıldı. Açıklamada yaşananlardan dolayı hükümet eleştirildi ancak “Şiddet, yakma, yıkma asla olmamalıdır” denildi.
Eylemlerde hem güvenlik güçleriyle göstericiler hem de bazı yerlerde göstericilerle onlara karşı çıkanlar arasında çatışmalar yaşandı. Güvenlik güçlerinin müdahale ettiği göstericiler taş, sopa, molotof kokteyli ve havai fişek kullandı.
Dönemin ABD Başkanı Barack Obama’nın devreye girmesiyle konu ABD-Türkiye arasında masaya yatırıldı ve Obama ile yapılan telefon görüşmesi sonrası koridor açıldı.
Koridoru o ana kadar açmamış olan Erdoğan daha sonra yaptığı bir açıklamada “Peşmergelerin Ayn-el Arab’a geçişiyle ilgili olarak Obama ile yaptığımız telefon görüşmesinde kendilerine bu teklifi zaten ben yapmıştım.” dedi.
Olayların sonunda 37 kişi yaşamını yitirmiş, 326’sı güvenlik görevlisi 761 kişi de yaralanmıştı.
Olaylarda yaşamını yitirenlerden biri de Diyarbakır’da ‘IŞİD’ci’ denilerek vahşice katledilen 16 yaşındaki Yasin Börü’ydü.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na göre Kobani olayları 35 il ve 96 ilçeye yayılmıştı. Çıkan olaylarda 197 okul yakılmış, 269 kamu binası tahrip edilmiş, 1731 ev ve işyeri yağmalanmış, 1230 araç da zarar görmüştü.
8 Ekim 2014 tarihli ‘Kobani’ içeriği için
BBC Türkçe ve Euronews