TÜRKİYE’de yaklaşık 1 milyon yatırımcısının olduğu kestirim edilen kripto varlıklara karşı Sermaye Piyasası Konseyi (SPK) yakından nezaret, kontrol ve düzenleme için harekete geçiyor. 2017 yılında Bitcoin başta olmak üzere kripto varlık kıymetlerinde yaşanan süratli yükseliş ile dünyanın gündemine oturan finansal varlıkları Türk yatırımcıları da süratli benimsemişti. Yaklaşık 1 milyon kişinin bu alanda yatırımcı olmasıyla da Türklerin dünya kripto varlık piyasalarına olan ilgide birinci sıralarda olduğu kestirim ediliyor. Lakin kripto varlıklara ait Türkiye’de rastgele bir yasal altyapı ve düzenleme bulunmuyor. Bu durum ise yatırımcıların kıymetli mağduriyetler yaşaması riskini beraberinde getiriyor. Edinilen bilgiye nazaran kamu otoriteleri bu mevzuda kaygılarını lisana getirip SPK’nın kontrol ve düzenleme yapmasını istedi. Kamu otoritelerinden gelen talep üzerine Sermaye Piyasası Kurumu’nun (SPK) yeni yıl ile birlikte çalışmalarına süratle başladığı öğrenildi.
İNCELEME VE DÜZENLEME
Bahse yakın kaynaktan edinilen bilgiye nazaran blok-zincir tabanlı dağıtık hesap defteri ve yapay zeka üzere sermaye piyasalarında ve ödemeler sisteminde yenilikçi fırsatlar sunan teknolojilerin İstanbul Finans Merkezi’nin (İFM) ana temalarından biri olacak. Lakin Bitcoin ve gibisi kripto ünitelerinde yatırımcı haklarının net olarak besbelli olamaması ve yatırımcı haklarını koruyacak bir otoritenin, yasal düzenlemenin olmayışının da kamu otoritesini endişelendirdiği belirtildi. Bunun en değerli sebebi geniş kitlelere ulaşan bu varlıkların manipulatif gayelerle kullanılabilmesi ve rastgele bir içsel kıymetlerinin bulunmaması olarak gösterildi. Risklerin biriktiğini belirten kaynak, bunun önüne geçmek ve mümkün mağduriyetleri engellemek üzere kripto varlıklara ve aracılık edenlere yönelik inceleme ve düzenleme yapılmasına karar verildiğini belirtti. Yetkili, her an sistemik kıymeti olan ülkeler ve pazarların otoriteleri tarafından ani düzenleme ile bunların yasaklanarak büsbütün bedelsiz kalabilecek vasıflar taşımaları üzere nedenlerle kamu otoritelerinin telaş duyduğunu aktardı.
BİRÇOK ÜLKE BAŞLADI
Kripto varlıkların bilinirliği ve süreç hacmi son yıllarda çok fazla arttı. Lakin bu gelişime karşın hala Avrupa Birliği ülkelerinin de ortalarında bulunduğu birçok ülkede kripto varlıklara ait tüzel bir alt yapı bulunmuyor. Birçok ülke kripto varlıklardaki bu yasal boşluğu ortadan kaldırmak üzere çalışmalara başladı. Kripto varlıkların tam ne olduğu, nasıl vergilendirileceği, nasıl izlenip denetleneceği, bu varlıklarda süreç yapanların haklarının nasıl korunacağı üzere bahisler bu çalışmaların eksenini oluşturuyor. Düzenleme çalışmaları sürerken kripto varlıklara ait kontrolleri sıkılaştıran ülkeler de var. Bunlardan biri de Çin. Çin 2017 yılından bu yana kontrolleri arttırdı. Japonya ise Asya’nın en büyük kripto varlık merkezi olma gayesi doğrultusunda atılımlarını sürdürüyor. 2017 yılında Bitcoin’i yasal ödeme sistemi olarak tanıyan Japon Finansal Hizmetler Dairesi, standartlarına uyan kripto varlık borsalarını da tanıma kararı almıştı.