İRAN Devrim Muhafızları Ordusu’nun dış operasyonlardan sorumlu özel Kudüs Gücü komutanı Kasım Süleymani’nin Amerikan hava saldırısında öldürülmesi sonrası Tahran yönetiminin yanıtı beklenirken bölge diken üstünde. Önceki gün İran’da güney Kirman eyaletindeki muhafızların komutanı General Golamali Abuhamzeh, “Hürmüz Boğazı, Batı için hayati bir nokta ve çok sayıda Amerikan savaş gemisi oradan geçiyor. Bölgedeki Amerikan hedefleri uzun zamandan beri İran tarafından tespit edildi. 35 ABD hedefi ve ayrıca Tel Aviv de ulaşabileceğimiz menzilde” demişti. İşte bu açıklamaya Süleymani suikastının bizzat emrini veren ABD Başkanı Donald Trump’tan yanıt geldi.
‘KÜLTÜREL HEDEFLER’
Trump, İran’ın ABD’lilere veya ABD unsurlarına saldırması durumunda İran’a ait 52 hedefi vurmak üzere tespit ettiklerini açıkladı. İran’ın ABD ordusuna ve vatandaşlarına yönelik tehditlerine Twitter’dan yanıt veren Trump, şu ifadeleri kullandı: “(Süleymani) Zaten büyükelçiliğimize saldırıyordu ve başka yerleri vurmak üzere hazırlık yapıyordu. İran yıllardır sorundan başka bir işe yaramadı. Bu bir uyarı olsun: İran Amerikalılara veya Amerikan unsurlarına saldırırsa biz (yıllar önce İran tarafından rehin alınan 52 Amerikalıyı temsilen) İran’a ait 52 yeri hedef almış bulunmaktayız. Bazıları üst düzey ve İran ve İran kültürü açısından çok önemli. Bu hedefler ve İran’ın kendisi çok hızlı ve çok sert bir şekilde vurulacaktır. ABD daha fazla tehdit istemiyor.” İran İslam Devrimi’nin ardından 4 Kasım 1979’da başkent Tahran’daki ABD elçiliği Devrim Muhafızları tarafından basılmış, 52 Amerikalı diplomat ve sivil rehin alınmıştı. Rehineler 20 Ocak 1981’de serbest bırakılmıştı.
Trump, Twitter’dan bir paylaşımda daha bulunarak “ABD, askeri ekipman için daha yeni 2 trilyon dolar harcadı. Dünyada en büyük ve en iyiyiz. İran, bir Amerikan üssüne veya herhangi bir Amerikalıya saldırırsa yepyeni, güzel ekipmanlardan bazılarını onlara göndeririz, hiç tereddüt etmeden” ifadelerini kullandı.
ZARİF’TEN YANIT
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Trump’ın, aralarında kültürel alanların da bulunduğu 52 İran sahasını hedef aldıklarına ilişkin açıklamasına, “Kültürel alanları hedef almak savaş suçudur” sözleriyle tepki gösterdi. Zarif, Twitter’dan yaptığı paylaşımda, “Trump, cuma günü korkakça işlediği terörle, uluslararası hukuku tüm boyutlarıyla ihlal etmiştir. Şimdi uluslararası hukuku bir kez daha ihlal etmekle tehdit ediyor. Kültürel alanları hedef almak savaş suçudur” dedi. Amerikalı diplomatların uluslararası hukuka saygı göstermediklerine dikkati çeken Zarif, “ABD’nin Batı Asya’da sonu gelmiştir” ifadesini kullandı. Trump’ın açıklamalarına bir tepki de İran’ın askeri kanadından geldi.
‘TAKIM ELBİSELİ TERÖRİST’
İran Enformasyon ve Telekomünikasyon Bakanı Mohammad Javad Azari-Jahromi, ABD Başkanı Trump’ın “takım elbiseli terörist” olduğunu öne sürdü. Jahromi Twitter’dan, “DEAŞ, Hitler ve Cengiz Han gibi. Onların hepsi kültürlerden nefret ediyor. Trump takım elbiseli bir terörist. Tarihi çok yakında öğrenecek. Hiç kimse büyük İran ulusu ve kültürünü yenemez” dedi. Bu arada İran yönetimi, Tahran’da ABD’nin çıkarlarını temsil eden İsviçreli Maslahatgüzâra Donald Trump’ın bu açıklamalarına karşılık protesto notası verdi.
IRAK MECLİSİ: 5 BİN ABD ASKERİ ÜLKEYİ TERK ETSİN
IRAK Meclisi, oyçokluğuyla, ABD güçlerinin ülkeden çıkarılması kararı aldı. Mecliste yapılan olağanüstü oturumda, oyçokluğuyla ABD ve diğer yabancı güçlerin ülkeden çıkarılmasına karar verildi. Meclisten yapılan açıklamada, kararın uygulanması yükümlüğünün hükümette olduğu belirtildi. Oylamanın ardından Şii vekiller mecliste, “ABD’ye hayır”, “Mühendis’e evet, “Süleymani’ye evet” ve “Ey işgalci çık dışarı” sloganları attı. Irak’ta meclis kararları hükümeti bağlamıyor. Ancak Irak Başbakanı Adil Abdülmehdi de meclisten yabancı güçlerin varlığını sona erdirmek için karar almaları çağrısında bulunmuştu. ABD’nin Irak’ta halihazırda 5 bin askeri bulunuyor.
İRAN NÜKLEER ANLAŞMADAN ÇEKİLDİ
İRAN’ın Kudüs Gücü Komutanı Süleymani’nin öldürülmesi ile ABD-İran gerilimi tırmanırken, kriz küresel boyutta genişleme yolunda. İki ülkeyi savaşın eşiğine getiren gelişmenin ardından Tahran yönetimi, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadaki sınırlamalara daha fazla bağlı kalmayacaklarını duyurdu. Buna göre İran, uranyum zenginleştirmesine herhangi bir sınır olmadan devam edecek. İran ve Batılı ülkeler arasında 2015 yılında imzalanan anlaşma ile Tahran’ın nükleer çalışmaları denetim altına alınmıştı. Donald Trump göreve geldikten sonra ABD bu anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmiş ve İran’a yaptırım uygulamaya devam etmişti. ABD yaptırımları nedeniyle ekonomisi zayıflayan İran ise, mutabakata taraf olan ve anlaşmanın sürmesini isteyen İngiltere, Fransa, Almanya, Çin ve Rusya gibi ülkelerden ekonomik destek beklentisi içindeydi.
YEŞİL BÖLGE’YE FÜZE ATILDI
Irak’ın başkenti Bağdat’ta, korunaklı Yeşil Bölge içinde yer alan ABD Büyükelçiliği binası yakınlarına en az 2 füze isabet etti. ABD’nin Irak ve Suriye’de İran’a yakın Ketaib Hizbullah isimli milis güce hava saldırısı düzenlemesi üzerine İran yanlısı protestocular hafta başında binaya saldırmıştı.