5 milyon lira üzerinde değere sahip gayrimenkuller için 30 gün içinde farklı değerleme kuruluşlarına iki adet değerleme raporu yaptırılacak. Aynı konuya ilişkin iki rapordaki değer farkının yüzde 10’dan az olması durumunda bu iki rapordaki değerlerin aritmetik ortalaması esas alınacak. Fark yüzde 10’dan fazlaysa ilk iki değerleme kuruluşu dışındaki üçüncü bir değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılarak birbirine en yakın olan iki değerin aritmetik ortalaması alınacak.
KREDİYİ ETKİLİYOR
Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği (TDUB) Başkanı Encan Aydoğdu, bankalardan kredi çekerken değerleme uzmanları olarak gayrimenkullere ilişkin değerleme raporu hazırladıklarını belirterek, “Vatandaş konut kredisi çekmek istediğinde bankalar bize yönlendiriyor. Ana müşterimiz bankalar. Değerleme şirketleri üzerinden alınan raporlara göre kredi büyüklüğü belirleniyor. Bağımsızlığımızı ve tarafsızlığımızı artıracak düzenlemeler talep etmiştik. Bu düzenleme reel değerleri kuvvetlendirecek, tazminat baskısı altında kalmayacağız” dedi. 5 milyon lira üstü gayrimenkuller için iki rapor verilmesini de kendilerinin talep ettiğini dile getiren Aydoğdu, “5 milyon lira üzerinde çekilecek kredilerde yüzde 10’luk bir sapma ciddi bir rakama denk geliyor. 500 bin liralık kredideki sapma ile 10 milyon liradaki sapma arasında ciddi bir fark var. Biz 450-500 veri üzerinden değerleme yapıyoruz. Sektörde genelde sapma oranı yüzde 10-15 civarında ama büyük kredilerde sapma payı miktarı arttığı için kredi yükünü etkiliyor. Tezatlık oluşmasın, kredi kullanacak vatandaşta soru işareti kalmasın istedik” bilgisini verdi.
SÜRESİZ TEMİNAT MEKTUBU
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) Bankaların Değerleme Hizmeti Almaları ve Bankalara Değerleme Hizmeti Verecek Kuruluşların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri hakkında yönetmelik değişikliği dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Yönetmeliğe göre, değerleme kuruluşlarından değerleme hizmeti alan bankalar, bir değerleme kuruluşundan hizmet alımının durdurulmasını veya önemli ölçüde azaltılması tercihini, ticari teamüllere ve dürüstlük kuralına aykırı olarak bağımsızlığı zedeleyici şekilde kullanamayacak. Bankalar, değerleme kuruluşlarından süreli veya süresiz teminat mektubu isteyemeyecek ve değerleme raporlarındaki hatalar sonucu zarara uğradıklarına dair tek taraflı beyanlarıyla bağımsızlığı zedeleyici şekilde uygulama ve yöntemler kullanamayacak. Bankalar, her ne gerekçeyle olursa olsun, değerleme raporuna konu varlığın değerleme kuruluşları tarafından satın veya devralınmasını talep edemeyecek.