Tarihin Akışını Değiştirerek Çok Büyük Değişimlere Sebep Olan ABD Başkanlık Seçimleri

Çoook eskilerden bir seçimle başlayalım. Bu seçimin en büyük özelliği popülizmin doğuşuna yol açmış olması. Başkan seçilen Andrew Jackson, rakibi John Quincy Adams hakkında birçok dedikodu ortaya atmış. Bu dedikodulardan bazıları; Adams’ın kadın satıcılığı yaptığı, sahte evlilik gerçekleştirdiği, çocuklarının başkasından olduğu gibi ağır ithamlarmış. Bu kara propaganda işe yaramış ve Andrew Jackson başkan seçilmiş. Jackson’un bu “kirli” yönteminin de 1828’den bugüne hala uygulandığını düşünürsek, tarihi bir seçim çalışması yaptığını söyleyebiliriz.

Foto: Başkan adayı Eisenhower seçim çalışmaları sırasında halkı selamlıyor.

2.Dünya Savaşı bitmiş, Soğuk Savaş başlamıştı. Dünya iki süper gücün etkisi altına girmişti. Bir tarafta ABD bir tarafta Sovyetler Birliği yer alıyordu. 

ABD, 2.Dünya Savaşı’nda görev alan, kahraman, eski asker Dwight Eisenhower ile 50’li yılların başlangıcında Sovyetlere gözdağı veriyordu. Eisenhower’ın seçilmesiyle birlikte ABD dış ilişkilerde kendine müttefik arama çalışmalarını hızlandırdı ve komünizmle sıkı bir mücadeleye girişti. Bu dönemde başlayan mücadele yaklaşık 40 yıl sürecekti.

1972 seçimleri, sonucundan ziyade seçim kampanyaları sırasında olanlar sayesinde tarihe geçti. Richard Nixon, başkan seçilmesine rağmen Watergate Skandalı yüzünden göreve geldikten 2 sene sonra istifa etmek zorunda kaldı.

1972 seçim kampanyaları sırasında, Nixon’ın seçimlerdeki rakibi George S. McGovern’ın Watergate’deki seçim merkezinde hırsızlık yapmak isteyen 5 kişi yakalandı. Bu hırsızlık olayıyla ilgili soruşturmalar gittikçe büyüdü, medya sürecin peşini bırakmadı ve olayın arkasında ABD Başkanı Nixon’un olduğu ortaya çıktı.

Tüm bu olanlardan sonra Richard Nixon, görevinden istifa eden ilk ABD Başkanı oldu. Watergate Skandalı; düzgün bir yargı sisteminin ve medyanın gücünün ne denli önemli olduğunu ortaya koyuyordu.

Foto: Büyük Buhran sırasında iş arayan insanlar.

Cumhuriyetçi aday Herbert Hoover, 1928’de büyük umutlarla başkanlığa seçiliyordu. Ancak seçildikten sadece bir sene sonra Büyük Buhran patlak veriyor, ABD kökenli ekonomik kriz tüm dünyaya yayılıyordu. (Hatta bu kriz olmasaydı Hitler’in Almanya’da seçilme ihtimalinin olmadığı bile söylenir.)

Bu ekonomik krizin sebepleri Hoover döneminden önceye dayansa da, Hoover’ın ekonomi konusunda pek bir bilgisinin olmaması ve yapılan yanlış hamleler krizi daha fazla tırmandırmıştı.

2016 yılında Meksika’ya duvar yapacağını söyleyen, ırkçı, kaba saba bir adam başkanlığa adaylığını koydu. Yaptığı açıklamalarla adeta “karikatür gibi” olan bu adam, Donald Trump’tan başkası değildi. Başkanlık için Hillary Clinton ile yarışacaktı…

Clinton seçimin favorisi gözüküyordu. Aslında oyların çoğunu kazanmıştı bile. Ancak yeterli delegeyi kazanan Trump, Beyaz Saray’a çıkan aday oluyordu. Yaptığı açıklamalar, verdiği kararlar ve oluşturduğu ırkçı dalga ile dünyada çok büyük bir değişim yarattı. Bu değişimin etkilerini ilerleyen yıllarda da sıkça göreceğimiz kesin.

2000’li yıllarda ABD’nin orta doğudaki vahşi tutumu, yıllarca özenle inşa edilen demokrasi yanlısı görüntüye büyük zarar verdi. Bu imajı düzeltmek için çok “farklı” birine ihtiyaç vardı.

ABD’nin ilk ve tek siyahi başkanı olan Barack Obama; sempatik tavırları ile herkesin gönlünü kazandı. Hatta Mustafa Topaloğlu bile adına şarkı yaptı. Obama, eski nesil sıkıcı ve ciddi siyasetçi profilinden çok uzaktı. Eşcinsel evliliğine izin verilmesi, esrarın yasallaşması gibi devrim niteliğindeki kararlar onun döneminde alındı. Geçmişte köleliğin en fazla uygulandığı ülke olan ABD’de Obama gibi bir adayın seçim kazanması zaten başlı başına bir devrimdi.

1980 yılında Ronald Reagan büyük bir sürpriz yaparak çok büyük bir farkla ABD Başkanı seçiliyordu. Eski bir film yıldızı olan Reagan, oyunculuktaki karizmasını siyasette de kullanarak seçimlerde fark yaratmıştı.

Görevde olduğu dönemde ABD ekonomisini düzeltti ve Soğuk Savaş’ta ABD’yi zafere taşıyan adımların mimarı oldu. Bazılarına göre o sadece bir kuklaydı ve söylenenleri yapıyordu. Ancak görevde olduğu dönemde ülkesine adeta altın bir dönem yaşattı ve tüm dünyada neoliberalizmin yükselmesine yol açtı.

Dünya tarihinin en ilginç seçimlerinden birinde sıra. İlk kez seçimlerden önce iki başkan adayı televizyon yayınında karşı karşıya geliyordu. Yayından önce favori Nixon olsa da John F. Kennedy canlı yayındaki hitabet yeteneği ve iyi görünümü sayesinde çoğu kişinin desteğini kazanmıştı. Seçimlerden sonra yapılan araştırmalarda kadınların çoğu yakışıklı buldukları John F. Kennedy’i Nixon’a tercih ettiklerini söylemişti. Bu seçim görsel imajın siyasetçi için ne kadar önemli olduğunu ortaya koyuyordu.

İyi görünümünün dışında John F. Kennedy’nin oldukça ilerici fikirleri vardı. Siyahilerin üniversiteye daha kolay girmesini sağladı, ayrımcılık içeren uygulamaları kaldırdı, uzay araştırmalarına bütçe ayırdı. Domuzlar Körfezi Çıkarması ve Küba Füze Krizi gibi olaylar Kennedy döneminin unutulmaz olaylarındandı.

Kısa sürede halkın sevgisini kazanan Kennedy, tarihin akışını fazla değiştirmeye yeltenmiş olacak ki 22 Kasım 1963’te bir suikast sonucu yaşamını yitirdi.

Bu seçim; bir önceki dönemin başkan yardımcısı, çevreci, barışçıl Al Gore ile Teksas valisi George W. Bush arasında gerçekleşiyordu.

Seçimlerin favorisi Al Gore olsa da George Bush kıl payı farkla seçimleri kazanıyordu. Bush, Florida eyaletinde 537 oy farkla seçimi kazanmıştı. Daha sonra Florida’da oy pusulalarının saklandığı ortaya çıksa da George Bush’un başkanlığı düşmedi.

George Bush göreve geldikten sonra, ABD’nin en büyük odak noktası “terörle mücadele” oldu. Bu nedenle orta doğuya askeri müdahaleler başladı. Ayrıca tüm dünyayı sarsacak 2008 krizinin temelleri de George Bush dönemindeki politikalarla atıldı.

Büyük Buhran sırasında tüm dünyanın gözdesi, özgürlükler ülkesi ABD çok büyük bir darbe almıştı. 20.yüzyılın yeni süper gücü ilk kez bu denli tökezliyordu.

Franklin D.Roosvelt, 1932 seçimlerini büyük bir farkla kazanıyordu. Önce Büyük Buhran sırasındaki yaralar giderildi. Roosvelt bu başarının getirdiği rüzgarla 4 dönem üst üste ABD başkanı seçildi. 2.Dünya Savaşı sırasında da ABD’nin liderliğini üstlenen Roosvelt, Amerika’nın süper güç olarak kalmasında büyük pay sahibi oldu.