Joe Biden 2020 başkanlık seçimine adaylığını resmen duyurduğunda iki şey için mücadele edeceğini söylemişti: “Ülkeyi inşa etmiş olan” işçiler ve ülkedeki kutuplaşmayı sonlandırabilecek köprüler.
ABD koronavirüsten ırkçılığa kadar çeşitli sorunlarla uğraşırken Biden işçilere yeni ekonomik fırsatlar yaratma, çevreyi koruyan bazı kuralları geri getirme, sağlık hakkına erişimi artırma ve uluslararası işbirliklerini geliştirme gibi hedeflere sahip.
BBC, seçilmiş başkan Joe Biden’ın sekiz kritik konudaki söylemini inceledi.
Koronavirüs: Ulusal test ve filyasyon programı
Biden, ABD’nin karşısındaki en acil sorun olan koronavirüs hakkında, ülke genelinde herkese ücretsiz test imkanı sağlama ve ulusal filyasyon programı için 100 bin kişiyi işe almayı planlıyor.
Her eyalette en az 10 test merkezi kurmak istediğini belirten Biden, federal kurumlara da federal uzmanlar aracılığıyla daha sıkı ulusal yönergeler yayınlama tavsiyesinde bulunuyor. Biden, tüm valilerin maske takmayı zorunlu kılması gerektiği görüşünde.
Federal otoriteyi eleştiren seçmenler buna itiraz edecektir fakat bu politika, Biden ve Demokratların hükümetlerin rolüne dair görüşüyle de örtüşüyor.
İstihdam ve para: Asgari ücreti artırıp yeşil enerjiye yatırım yapma
Biden koronavirüsün ekonomik etkisine karşı, ailelere ve küçük iş yerlerine destek vermek için “ne gerekiyorsa” yapacağını söyledi.
Öneriler arasında sosyal güvenlik ödemelerini aylık 200 dolar azaltmak, Trump dönemindeki vergi kesintilerini iptal etmek ve federal öğrenim kredisi borçlarından 10’ar bin dolar affetmek var.
Biden’ın “Tekrar Daha İyi İnşa Et” adını verdiği plan, geleneksel olarak Demokratları destekleyen öğrencileri ve işçileri memnun etmeyi hedefliyor.
Biden ülke genelinde asgari ücreti saatlik 15 dolara (yaklaşık 130 TL) yükseltmek istiyor. Bu Biden’ın en büyük ve sola kayan vaatlerinden biriydi.
Yeşil enerjiye 2 trilyon dolar yatırarak “yeşil endüstriyel üretimi” artırma ve işçilerin durumunu iyileştirme planı olan Biden, federal bütçeden 400 milyar doları ise ABD’de üretilmiş ürünleri satın almak için kullanmak istiyor.
Bir diğer plan da ulaştırma projelerinde ABD ürünlerinin kullanılmasını zorunlu kılan yasalar geçirmek.
Biden, Trump’ın revize ettiği Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nı (NAFTA) desteklediği için “sanayi üretimini ve buna bağlı işleri başka ülkelere kaybetmeye yol açacağı” gerekçesiyle eleştiriliyordu.
Irk: Yargı reformu ve azınlıklara hibeler
Bu yıl ABD’yi sarsan ırkçılık karşıtı protestoların ardından Biden, ABD’de ırkçılık olduğunu ve bununla, azınlıkları destekleyen geniş ekonomik ve sosyal politikalar aracılığıyla mücadele etmek gerektiğini söyledi.
“Tekrar inşa” programının sac ayaklarından biri, azınlıkların işletmelerine destek verecek 30 milyar dolarlık bir yatırım fonu.
Adli yargı konusunda ise 1990’lardaki “suçla sert mücadele” fikri değişmiş gözüküyor. Biden artık hapisteki insan sayısını azaltma; adalet sistemindeki ırk, toplumsal cinsiyet ve gelir temelli eşitsizlikleri giderme ve serbest kalan hükümlüleri rehabilite etme politikalarını savunuyor.
20 milyar dolarlık bir hibe programı aracılığıyla cezaevine giren kişilerin sayısını azaltmayı, hapis cezalarında alt sınırı kaldırmayı, esrarı yasallaştırmayı, sabıka kayıtlarındaki geçmiş esrar suçlarını silmeyi ve idamı kaldırmayı savunuyor.
Öte yandan kolluk kuvvetlerine aktarılan parayı azaltma çağrılarına karşı çıkarak mevcut standardın korunması gerektiğini söylüyor.
İklim değişikliği: Paris Anlaşması’na yeniden katılım
İklim değişikliğini varoluşsal bir tehdit olarak adlandıran Biden, karbon salımını azaltmak için dünyanın geri kalanıyla birlikte çaba harcayacağını ve Paris İklim Anlaşması’nı tekrar imzalayacağını açıkladı.
Obama’nın imzaladığı ve Trump’ın çekildiği anlaşma, 2025’teki karbon salımının 2005’tekinden yüzde 28 az olmasını öngörüyordu.
Partisinin sol kanadının önerdiği Yeşil Yeni Anlaşma paketini onaylayan Biden, bunun yerine yeşil teknolojilere dair araştırmalara federal bütçeden 1,7 trilyon dolar yatırmak istiyor.
2050’de net karbon salımı sıfır olan bir ABD hayal eden Biden, böylece bu alanda Çin ve Hindistan’ın verdiği sözlerden daha büyük bir söz veriyor.
Biden yeşil enerji sektörüne yapacağı yatırımla iş imkanını da artıracağını söylüyor.
Dış politika: ABD’nin itibarını onarma
Biden başkanlık koltuğuna oturduktan sonra önceliği ulusal sorunlara vereceğini söyledi.
Fakat bu Biden’ın, Trump’ın izolasyoncu politikalarına itirazının değiştiği anlamına gelmiyor.
Biden buna karşı çok yanlılık ve dünya sahnesinde daha aktif bir ABD’yi savunuyor.
ABD’nin müttefikleriyle, özellikle de Trump’ın fonunu kesmekle tehdit ettiği NATO ile ilişkileri tamir etmek istiyor.
Adil olmayan çevre ve ticaret uygulamaları nedeniyle Çin’den hesap sorulması gerektiğini düşünen Biden, bunun tek taraflı gümrük tarifeleri yerine diğer demokrasilerin de katılacağı bir koalisyon aracılığıyla yapılması gerektiğini savunuyor.
Fakat bu düşüncesini ayrıntılı bir şekilde anlatmış değil.
Sağlık: Obamacare’i genişletmek
Biden, başkan yardımcısı olduğu dönemde eski başkan Barack Obama’nın çıkardığı Obamacare’i genişletmek ve nüfusun yüzde 97’sini sigortalamak istiyor.
Partisinin sol kanadından gelen herkese ücretsiz sağlık hakkına karşı çıkan Biden’ın planının 10 yılda 2,25 trilyon dolara mal olacağı düşünülüyor.
Göç: Trump politikalarını tersine çevirmek
Biden iktidarının ilk 100 gününde Meksika sınırını yasa dışı yollardan geçen göçmen çocukları ebeveynlerinden ayırma politikasını sonlandıracağını, sığınma başvurularının kaç defa yapılabileceğine dair kısıtlamaları kaldıracağını, nüfusu ağırlıklı olarak Müslümanlardan oluşan bazı ülkelere getirilen seyahat yasağını bitireceğini açıkladı.
Eğitim: Ücretsiz okul öncesi ve üniversite eğitimleri
Bu alanda partisi içinde popülerleşen sol politikaları benimseyen Biden, tüm çocuklara ücretsiz okul öncesi eğitimi vermeyi, ücretsiz üniversitelerin sayısını artırmayı, öğrenim kredilerine af getirmeyi hedefliyor.
Biden bunların parasını, Trump’ın iptal ettiği bazı vergileri geri getirerek çıkaracağını söylüyor.
BBC Türkçe