Investing.com – Türkiye ekonomisi 2020’nin 4. Çeyreğinde %5,9 büyüdü. 2020’nin ilk çeyreğinde %4,5 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2. Çeyrekte pandeminin yarattığı karantina nedeniyle %9,9 daraldı, 3. Çeyrekte ise %6,7 büyüdü. Yılın son çeyreğinde ise %5,9 büyüdü ve son çeyrekle beraber 2020 yılı %1,8 oranında pozitif büyüme ile kapatıldı. Kişi başı yıllık gelir 60 537 TL, ABD doları cinsinden 8 bin 599 dolar oldu.
TÜİK’in bugün açıkladığı Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla raporuna göre;
Üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2020 yılında bir önceki yıla göre %1,8 arttı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2020 yılında bir önceki yıla göre %16,8 artarak 5 trilyon 47 milyar 909 milyon TL oldu.
Kişi başına Gayrisafi Yurt İçi Hasıla 2020 yılında 60 bin 537 TL oldu. 2020 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 60 537 TL, ABD doları cinsinden 8 5bin 99 olarak hesaplandı.
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2020 yılında bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri %21,4, bilgi ve iletişim faaliyetleri %13,7, tarım sektörü %4,8, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2,8, gayrimenkul faaliyetleri %2,6, diğer hizmet faaliyetleri %2,5 ve sanayi %2,0 arttı. Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %5,2, hizmetler %4,3, inşaat sektörü ise %3,5 azaldı.
GSYH dördüncü çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, 2020 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %5,9 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,7 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,7 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2020 yılı dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %5,8 arttı.
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2020 yılının dördüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %26,2 artarak 1 trilyon 524 milyar 788 milyon TL oldu. GSYH’nin dördüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla ABD doları bazında 191 milyar 633 milyon olarak gerçekleşti.
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları, 2020 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre %3,2 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı %56,4 oldu.
Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2020 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %8,2 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları %6,6, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %10,3 arttı.
2020 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre mal ve hizmet ithalatı %7,4 arttı, ihracatı ise %15,4 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı, 2020 yılının dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak aynı kalırken ithalatı ise %2,5 arttı.
İşgücü ödemeleri 2020 yılında %9,6 artarken, net işletme artığı/karma gelir %20,2 arttı. İşgücü ödemeleri, 2020 yılının dördüncü çeyreğinde ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %12,2, net işletme artığı/karma gelir %32,0 arttı.
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl %34,8 iken bu oran 2020 yılında %33,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %47,5’ten %49,4’e yükseldi.
Yazar: Necdet Erginsoy