IRAK’ta geçen ekim ayından beri devam eden protesto gösterilerinin ardından siyasi partiler uzun süren temaslar sonucunda eski İletişim Bakanı Muhammed Tevfik Allavi’nin hükümeti kurması konusunda uzlaştı. Bunun üzerine Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in Allavi’ye hükümeti kurma görevi vermesinin ardından ise dün ilk günden Allavi karşıtı gösteriler başladı. Gösteriler başkent Bağdat’ın Tahrir Meydanı’nın yanı sıra Necef, Zikar, Divaniye ve Basra’da gerçekleşti. Sokağa dökülen yüzlerce protestocu, “Allavi’yi onaylamıyoruz”, “Allavi de bir yolsuz”, “Siyasi partilerin adaylarını kabul etmiyoruz” sloganları attı.
BİR AY SÜRESİ VAR
AFP’ye konuşan Bağdatlı 22 yaşındaki Tiba isimli öğrenci “Buraya, eskiden siyasi sınıf içinde yeri iyi bilinen birinin yeni başbakan olmasını reddetmek için geldik” ifadesini kullandı. Irak’ta Ekim 2019’da bu yana başlayan hükümet karşıtı protestolar sonrası Başbakan Adil Abdülmehdi istifa etmişti. Irak’ta göstericilerin büyük kısmı siyasi partilerle bağı olmayan teknokratların görevde olduğu bir hükümet talep ediyor. Allavi’nin bir ay içerisinde hükümeti kurması gerekiyor. El Cezire’ye konuşan siyasi analist Aziz Jaber Sheal, “Allavi bütün siyasi bölümlerin desteğine sahip değil ancak Sadr cephesinin desteğini hesap ediyor. Eğer Sadr destek verirse diğer gruplar da benzer adım atar” yorumunda bulundu.
Hükümeti kurma görevini kabul eden Allavi, yaptığı ilk açıklamada halka yolsuzluk karşıtı eylemlerini sürdürme çağrısında bulundu. Allavi, “Sizden gösterilere devam etmenizi talep ediyorum. Siz olmasaydınız tek başıma kalacak ve hiçbir şey yapamayacaktım. Değişim için yaptıklarınızla gurur duyuyorum. Artık sizin hizmetkârınızım ve büyük bir mesaj taşıyorum” diye konuştu. Siyasi partilerin kabine için sunacağı hiçbir adayı kabul etmeyeceğini belirten Allavi, “Mezhepçilik ve siyasi hizipçilik temeline dayanmayan, Irak’ın tüm kültür ve renklerini, liyakat sahiplerini kapsayan bir hükümet kurulacak. Siyasi güçler tarafından, hükümeti kurma sürecinde herhangi bir baskıya maruz kalırsam da bunu çıkıp sizinle (halkla) açıkça paylaşacağım” dedi.
BM VE İRAN MEMNUN
Irak’ta yeni hükümeti kurma görevinin Muhammed Tevfik Allavi’ye verilmesi, BM tarafından memnuniyetle karşılandı. BM Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis-Plasschaert, yaptığı açıklamada, temel reformların gerçekleşmesi ve halkın meşru taleplerinin yerine getirilmesi için ivedilikle çalışılması çağrısında bulundu. Açıklamada, “Hükümeti kurmakla görevlendirilen başbakan adayı, adaleti gerçekleştirmek, halkın taleplerini yerine getirmek, hesap verilebilirlik hedefiyle gerekli reformlarda ilerlemek ve parlamentonun onaylaması için süratle kabineyi oluşturmak gibi büyük bir görevle karşı karşıyadır” ifadeleri yer aldı. İran Dışişleri Bakanlığı da hükümet kurma görevinin Allavi’ye verilmesinden memnun olduğunu duyurdu.
ALLAVİ KİMDİR
65 yaşındaki Muhammed Tevfik Allavi, eski Irak Başbakanı Iyad Allavi’nin kuzeni. Bağdatlı Şii bir aileden gelen Allavi Beyrut Amerikan Üniversitesi’nde mühendislik eğitimi aldı. Irak’ın eski lideri Saddam Hüseyin’in 2003’te devrilmesinden sonra Irak’ta siyaset hayatına başladı. Geçmişte Nuri el Maliki hükümetinde iki dönem iletişim bakanlığı yapan Allavi, Maliki’yi yolsuzlukla suçlayarak 2012’de görevinden istifa etti. Laik devlet yönetimi anlayışına sahip olduğu bilinen Allavi’nin seçimi, mezhepçiliğin baskın olduğu Irak’ta olumlu bir adım olarak yorumlanıyor.