KPMG’nin yılın her çeyreği için hazırladığı ‘Venture Pulse’ araştırmasında, 2019’un üçüncü çeyreğine ilişkin küresel girişim yatırımları analiz edildi. Araştırmaya göre girişim sermayesi yatırımları ikinci çeyreğe göre küresel çapta üçüncü çeyrekte azaldı, ancak Avrupa ve Amerika’daki yatırımlar hâlâ güçlü… 2019’un üçüncü çeyreğinde dünyada yapılan 4 bin 154 işlemle girişim sermayeleri 55,7 milyar dolar yatırım yaptı. İkinci çeyreğe göre rakam bir miktar düşse de aslan payı 2 bin 265 anlaşma ve 28,1 milyar dolarla ABD’ye gitti. Avrupa üç ayda 9,79 milyar dolarlık yatırımla rekor kırarken Asya’daki girişim yatırımları biraz gerileyerek 14,9 milyar dolarda kaldı.
“Belirsizlikler 2020’de artacak”
KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Lideri Gökhan Kaçmaz, 2020 yılında takip edilmesi gereken küresel trendleri sıraladı. Kaçmaz, “Küresel girişim sermayesi piyasalarında önemli derecede likidite bulunsa da yatırımcıların önümüzdeki çeyrekte ve yeni yılda yatırımlarını yaparken daha dikkatli olacakları tahmin ediliyor. Küresel düzeyde girişim yatırımlarının revaçta olduğu alanlar fintech, taşımacılık, ulaştırma, healthtech ve biotech’ler olmakla beraber teknolojik dikeyde ise yapay zeka kritik bir odak noktası olacak. Brexit tarihi, Çin ve Amerika arasında devam eden ticaret savaşı ve 2020 sonu yapılacak olan Amerika başkanlık seçimleri dolayısıyla küresel ekonomik ve jeopolitik belirsizliklerin yatırımcılar açısından önümüzdeki çeyreklerde bir hayli yüksek olması bekleniyor. Türkiye’de oyun, ödeme sistemleri, pazaryeri uygulamaları ve siber güvenlik girişimlerinde yatırım iştahının devam etmesini bekliyoruz” dedi. Araştırmada dikkat çeken başlıklar şöyle:
Siber güvenlikte rekor bekleniyor
Avrupa’da en çok yatırım çeken sektörler otomotiv ve mobilite, bu alanlarda 2019’un son çeyreğinde de yüksek yatırım bekleniyor. Fintech’ler, sağlık teknolojisi, biyoteknoloji ve siber güvenlik hızlı büyüyen sektörler.
Siber güvenlik şirketlerine yapılan girişim sermayesi yatırımları, yılın başından bu yana küresel çapta 5,8 milyar dolara ulaşarak 2018’deki 6,4 milyar dolarlık rekoru aşmaya hazırlanıyor.
Dünyada tüm bölgelerdeki sektörlerde teknolojik yeniliklerle ilgili trendin yükselmesi ve buna bağlı olarak siber güvenlik risklerinin artması, bu alana yapılacak yatırımların büyümeye devam edeceğini gösteriyor.
Asya’da kırılganlık devam ediyor
-Hacim ve işlem açısından dikkat çekici büyüklüğe sahip Asya’daki yatırımlar, önceki yılın aynı dönemine göre 10 milyar dolar azalarak 14,9 milyar dolara geriledi. Ancak bölgedeki toplam işlem sayısı 839’dan 922’ye çıktı. Yatırım hacmindeki düşüşe rağmen işlem sayısındaki artış, yatırımcıların bölgeye ilgisinin devam ettiğini gösteriyor.
-Çin bu çeyrekte de Asya’nın en büyük hacimli 10 işleminden 7’sinin sahibi.
-ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı nedeniyle Asya’daki girişim yatırımlarının kırılgan kalmaya devam edeceği tahmin ediliyor.
Fintech yatırımları yaygınlaşıyor
2019’un üçüncü çeyreğinde küresel Fintech şirketleri yüksek yatırımlar aldı. Almanya’da N26’ya 470 milyon, Brezilya’da Nubank’a 400 milyon ve İsveç’te Klarna’ya 460 milyon dolar seviyesinde yatırım yapıldı. Yatırımcılar arasında Brezilya, Meksika ve Güneydoğu Asya gibi finansal penetrasyonun düşük olduğu pazarlarda fintech yatırımları oldukça popüler.
Taşımacılık ve ulaştırmaya küresel ilgi
2019’un üçüncü çeyreğinde küresel anlamda en çok yatırım çeken alanlar taşımacılık ve ulaşım oldu. Çin’de Didi Chuxing’e Toyota tarafından 600 milyon dolar, CHJ Automotive’e 530 milyon dolar ve Hellobike’a 400 milyon dolar yatırım yapıldı. Genel Asya tablosuna baktığımızda ise Hint şirketi Ola Electronic Mobility’nin aynı çeyrekte 490 milyon dolar yatırım aldığı görülüyor.
Avrupa’da Alman ulaşım uygulaması FlixMobility 2019’un üçüncü çeyreğinde en yüksek yatırımı alırken, Amerikan lojistik şirketi Samsara ve Nikola Motor Company sırasıyla 300 milyon ve 250 milyon dolar yatırım aldı.
IPO sonuçları farklılık gösteriyor
Beykon Meat, Lyft, Peloton, SmileDirectClub, Uber, Zoom gibi bazı yüksek profilli Amerikan ‘Unicorn’ şirketler 2019’da halka arz edildi. Bazılarının beklentileri karşılayamadığı, bazılarında ise oldukça başarılı sonuçlara imza atıldığı halka arz uygulamalarının tek bir sonucu yok.
2019’un üçüncü çeyreğinde kurumsal yönetimi konusundaki tartışmalar sürerken WeWork, Uber’den sonra yılın en büyüğü olacak şekilde planlanmış halka arz sürecini durdurdu. Spofity’dan sonra halka arz edilen ilk teknoloji şirketi ise Slack oldu.
Türkiye’den 30 girişime 36 milyon dolar
Startup.watch verilerine göre; 2019’da Türkiye’den 30 girişim 2019 yılında toplamda 36 milyon doların üzerinde girişim sermayesi yatırımı aldı. Eski Peak Games çalışanlarının girişimi olan Dream Games, Kasım 2019’da Balderton Capital’in Makers Fund liderliğindeki katılımıyla 7,5 milyon dolarlık bir tohum yatırımı aldı ve bu dönemde Türkiye’de gerçekleşen en büyük girişim sermayesi yatırımı olarak göze çarptı.
2019’da Türkiye’nin önde gelen girişim sermayesi yatırımlarından ikisi olan Picus Security (5 milyon dolar) ve oBilet’e (5 milyon dolar) katılan Earlybird, Türk ekosistemine olan isteğini gösteriyor.
Maxis ve Collective Spark’ın Mutlubiev’e yaptığı 2,1 milyon dolarlık yatırım da Türkiye’nin önde gelen işlemlerinden biri olarak öne çıktı.
Dekopasaj, Eylül 2019’da Galata Business Angels, Collective Spark ve açıklanamayan bir melek yatırımcıdan 1,87 milyon dolar yatırım aldı. Türk pazaryeri girişimlerinin bu segmentte devam eden yatırım isteği ile daha fazla öne çıkması ve girişimlerin çeşitlenmesi kaçınılmaz.
