Korona-virüs endişesi sebebiyle yurtdışı turlarına olan talep neredeyse sıfırlandı. Önceden satın alınan yurtdışı turlar için de tüketici iptal talebiyle acentelerin kapısını çalıyor. Önceki gün Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan da tüketicinin mücbir sebep nedeniyle turu iptal etme hakkının bulunduğunu açıkladı. Bu açıklama sonrasında tüketiciler seyahat kısıtı olan Çin, Irak, İtalya ve İran dışındaki turlarını koronavirüs nedeniyle iptal etmek için tur operatörleri ve acentelere başvurdu. Biz de bu durum üzerine Ticaret Bakanlığı ile yeniden temasa geçtik. Bakanlık yetkililerine ‘mücbir sebeplerin’ neler olduğunu sorduk. Yetkililerden aldığımız bilgilere göre tüm ülkeler için koronavirüs iptalleri mücbir sebep sayılmayacak. Seyahat yasağı ve uçuş iptali ile bir kısıtlama getirilmişse bu mücbir sebep olarak değerlendirilecek. Burada tüketicinin hakkı teslim edilecek. Daha açık bir deyişle İtalya, Çin, Irak ve İran dışındaki ülkelere yapılacak turlarda koronavirüs salgını mücbir sebep olarak sayılmayacak. Yaşanan gelişmelerin ardından tur operatörleri ve acentelere de yaşanan durumu sorduk.
‘ÇİN İLE BALKAN ÜLKELERİ BİR TUTULMAMALI’
Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran:
“Tüketici için geçeli olan durum acente için de geçeli olmalı. İtalya, Çin ve İran gibi ülkelere seyahat uyarısı yapıldı. THY’de uçuşları durdurdu. Biz de bu noktalara yapılacak seyahatleri iptal ettik. Tüketicinin isteklerini yerine getirdik. Ancak Balkan ülkeleri, Güney Afrika, Portekiz gibi ülkeler için ne bir uyarı var ne de uçuş kısıtlaması. Bu ülkelere satılan turları diğerleriyle aynı potaya koymak doğru olmaz. Eğer tüketiciden gelen her iptal talebi mücbir sebep sayılırsa acenteler olarak çok zor duruma düşeriz” ifadelerini kullandı.
‘SEYAHAT UYARISI YOKSA TUR İPTALİ OLAMAZ’
İlk açıklama önceki gün Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği’nden (TÜRSAB) geldi. Yapılan açıklamada şu ifadeleri kullanıldı: “Sınırı kapatılmış veya koronavirüsü nedeniyle yüksek risk içeren bölge ilan edilmiş destinasyonlara yönelik turların yapılamayacağı, bu nedenle tüketiciye bedellerin iade edileceği açıktır. Ancak hava yolunun seferlerini kesmediği, konaklama tesislerinin faaliyetlerini sürdürdüğü, sokağa çıkma yasağı ve benzeri uygulamaların söz konusu olmadığı, yüksek risk içeren bölge olarak seyahat uyarısına konu olmayan destinasyonlara yönelik turların katılımcısının iptal iradesini bildirmesi halinde tüketici mevzuatında yer alan uygulamalara konu olacağı bilinmelidir. Paket Tur Sözleşmeleri Yönetmeliği uyarınca hareket tarihine 30 günden daha az süre kalmış paket turlara ilişkin katılımcısı tarafından seyahat acentesine iletilen iptallerde seyahat acentesinin katılımcı için yapmış olduğu masraflar ve sözleşmede katılımcının cayması halinde ödenecek bir tutar belirlenmişse, bu tutarın da kesileceği açıktır.”
‘GEMİ VE HAVAYOLU ŞİRKETLERİ KABUL ETMİYOR’
Tura Turizm Perakende İcra Kurulu Üyesi ve ABC Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Ayşin Arca:
“Mücbir sebep hukuki bir terimdir ve hukuksal çerçeve içinde değerlendirilmelidir. Eğer havayolu firmaları uçuşlara devam ediyorsa turlar da devam etmelidir. Birçok ülkede seyahat kısıtı olmadığı için gemi firmaları ve havayolu şirketleri iptal talebimizi kabul etmiyor. Hatta İtalya’ya uçuş olmamasına rağmen uluslararası gemi firmaları İtalya’dan yapılan gemi turlarında dahi iptalleri kabul etmiyor. Sektörün geçirdiği zor süreçte Ticaret Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı bir şemsiye oluşturmalıdır. Eğer tehlike büyükse Dünya Sağlık Örgütü’nün de bu bir salgındır demesi gerekiyor ve uçaklar da o zaman yere iner. Bunu söylemediği sürece belirsiz uyarılarla bu iş yürütülemez.”
VİRÜS KAPAN KİŞİ İPTAL EDEBİLİR
Tüketici hukuku uzmanı Avukat Murat Emergen: “Paket tur sözleşmelerine göre tura 30 gün kalana kadar tüketicinin turu iptal hakkı bulunuyor. Eğer 30 günden az bir süre kaldıysa ve tüketici koronavirüse yakalanmışsa ya da gideceği ülke için bir seyahat kısıtı varsa o zaman mücbir sebep sayılır. Ancak gideceği ülkede seyahat kısıtı yoksa ya da kendisi hastalığa yakalanmamışsa o zaman tur iptalini mücbir sebep nedeniyle gerçekleştiremez.