TÜRKİYE ile Rusya arasında İdlib konusunda sağlanan ateşkes Avrupa Birliği tarafından olumlu karşılanırken Zagreb’de bir araya gelen dışişleri bakanları, Ankara’nın taleplerini karşılama yönünde somut bir adım atmadı. Türkiye’nin kalmak istemeyen göçmenleri engellememe kararı almasının ardından Yunanistan sınırında oluşan durum nedeniyle acil ve olağanüstü toplantı maratonu gerçekleştiren AB’nin bu yaklaşımının ardında, ‘Türkiye karşısında geri adım atmış duruma düşmeme’ kaygısı yatıyor. Bununla birlikte Türkiye’nin beklentilerinin nasıl karşılanabileceği konusunda teknik ve siyasi değerlendirmeler sürüyor. Ankara’yla düzenli diyalog halinde olan AB’nin olası adımlarının göç baskısının azalmasının ardından gelmesi öngörülüyor.
AB Dışişleri Bakanları Toplantısı sonuç bildirisinde, Türkiye’nin artan göç yükü, karşı karşıya olduğu riskler ve 3.7 milyon göçmen ve mülteciye ev sahipliği konusundaki önemli çabaları teslim edilirken, “AB’nin dış sınırlarındaki durum kabul edilemez. Kural dışı geçişler hoş görülmeyecek” vurgusuna yer verildi. Türkiye’ye 18 Mart mutabakatına tam uyma çağrısı yapan AB bakanları, bu belge bağlamındaki işbirliği ve taahhütlerin sürmesinin her iki tarafın da yararına olduğu mesajı verdiler.
İDLİB’E 60 MİLYON EURO
AB bakanları, ateşkesin sağlanmasından da faydalanarak İdlib’deki insani durumu iyileştirmek, acil ihtiyaçların giderilmesini sağlamak ve göç baskısını hafifletmek üzere bu bölgeye 60 milyon Euro’luk yardım yapma kararı aldı. Bunun yanı sıra Türkiye’nin de davetli olacağı, mali kaynak toplama amaçlı bir Suriye Konferansı daha düzenlenecek. Dördüncü kez toplanacak olan konferans, 29-20 Haziran’da Brüksel’de yapılacak.
DESTEK ÇIKMADI
Türkiye, başından bu yana İdlib’de uçuşa yasak bölge oluşturulmasının yerinde bir önlem olacağı tezini işliyor. Bu tez, son dönemde Almanya’nın güvenli bölge gerekliliğinden bahsetmesi, Hollanda’nın doğrudan uçuşa yasak bölge istemesi, AB Dış İlişkiler Temsilcisi Josep Borrell’in fikir olarak buna destek vermesiyle AB’de de belli ölçüde zemin kazanmıştı. Ancak toplantıda görüşülse de görüş ayrılıkları nedeniyle bu fikre destek çıkmadı. AB ülkeleri, bu konuda karar alınması için Birleşmiş Milletler ve NATO’yu işaret ediyorlar. Sonuç bildirisinde uçuşa yasak bölge vurgusu yapılmazken sivillerin hava saldırılarından korunmasının öneminin altı çizildi.
AB, son gelişmelerin ardından Yunanistan’a 350 milyon Euro’su hemen devreye sokulacak şekilde 700 milyon Euro’luk acil ek yardım yapmaya karar verdi. Yeni yardımla birlikte Yunanistan’a, adalar da dahil, ülkede barındırdığı yaklaşık 140 bin göçmen için 2016’dan bu yana yapılan AB yardımı 3.1 milyar Euro’ya ulaşacak.