Milliyet’ten GÜLDEN ÇOKTAN’ın haberine göre: İstanbul’un doğalgaz dağıtımını sağlayan İGDAŞ, depremi 10 saniye önceden algılayacak erken uyarı sistemiyle vanaları depremden önce kapatacak.
İGDAŞ, olası bir deprem anında doğalgaz hatlarında oluşacak hasarlar nedeniyle zehirlenme, patlama ve yangınların önüne geçmek için “Deprem Erken Uyarı Sistemini” hayata geçirdi. Kandilli Rasathanesi ve TÜBİTAK işbirliğinde geliştirilen ‘Kuvvetli Yer Hareketleri Kayıt Cihazı’yla, deprem karaya ulaşmadan 10 saniye içerisinde tespit edilerek doğalgaz vanaları kapatılacak.
850 kayıt cihazı var
Milliyet’e konuşan İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent Özmen, “Deprem sırasında cihaz üzerinde tanımlı sismik parametrelere ait eşik seviyelerinin aşılması durumunda, bölge regülatörü üzerindeki vanayı otomatik olarak kapatarak gaz akışının kesilmesini sağlıyor. Böylece doğal gaz kaynaklı oluşabilecek ikincil felaketlerin önüne geçmiş olacağız. Toplamda şu an 850 kayıt cihazımız bulunmaktadır” dedi.
Deprem erken uyarı sisteminin olası can ve mal kayıplarının önüne geçmesi açısından çok kıymetli olduğunu söyleyen Özmen, “Marmara Denizinin kıyılarında, Kandilli Rasathanesi’nin sensörleri var. Bu sensörlere gelen sinyaller, depremin karaya ulaşmasından 10 saniye önce İGDAŞ’ın ana kumanda merkezine gönderiliyor. Bu bildiri bize geldiğinde Tübitak ile geliştirdiğimiz kuvvetli yer hareketi kayıt cihazlarımıza anlık olarak bildiriliyor. Deprem sırasında cihaz üzerinde tanımlı sismik parametrelere ait eşik seviyelerinin aşılması durumunda, bölge regülatörü üzerindeki vanayı otomatik olarak kapatarak gaz akışının kesilmesini sağlıyor. Şu an da 850 adet ivme ölçer cihazımız var” diye konuştu.
Kritik bir karar
Kapatılan gaz vanalarını yeniden açmanın riskli olduğunu belirten Özmen, vanaların sadece belirtilen eşik aşıldığında kapatılacağını söyleyerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biz gazı kestiğimizde vatandaşımız yemek yapıyor diyelim. Gaz kesildi ocak açık kaldı. Geri açtığımızda evde değilse ya da farketmezse bu da bir risk bizim için. O nedenle gazı açacağımız her daire sakinlerini bilgilendirmek zorundayız. Dolayısıyla kapatma kadar açma da çok kritik bir karar. Hafif bir sarsıntı oldu ‘hadi vanaları kapatalım’ yapılmaması gerekiyor. Eşiği aşan bölgelerde doğalgaz akışı kesilecek. Durduğu için yangı patlama ve zehirleme işlemleri sona erecek.”