Murat Fevzi TANIRLI – Ahmet Çakar, “Hakem bir eli görmez veya penaltıyı değerlendirir, bunlar hakem hatasıdır. Alanya’da yaşanan ise tartışmasız kural hatasıdır” derken, Deniz Çoban, “Protokole aykırı hareket edildi ama kural hatası yok” görüşünü savundu. Bünyamin Gezer’e göre ise ofsayt.
Alanyaspor-Fenerbahçe maçında Valencia’nın Steven Caulker tarafından düşürülmesinin ardından hakem Yaşar Kemal Uğurlu penaltı kararı verdi. Pozisyonda yardımcı hakem ofsayt bayrağını kaldırmamıştı. Her penaltı ve gol kararında olduğu gibi VAR odasında kontrol yapıldı; VAR hakemi Halil Umut Meler, Mesut Özil’in pası sonrasında Valencia’nın ofsayt pozisyonunda olduğunu iletti ve Fenerbahçe lehine verilen penaltı iptal edildi. Pozisyona dair pek çok hakem yorumcusundan farklı yorumlar geldi. Önce onlara bir göz atalım:
AHMET ÇAKAR (SABAH): KURAL HATASI
FIFA oyun kuralları der ki; ofsayttaki bir oyuncu topa doğru hareketlendiğinde topa dokunmadan önce bir faulle karşılaşırsa onun ofsaytta olması söz konusu olmaz, pozisyon faulle cezalandırılır. Ofsaytta bile olsan topa dokunmadığın sürece bir penaltıya maruz kalırsan ofsayt söz konusu olmaz, penaltı verilir. Kim ne derse desin, bu bir hakem hatası değildir. Hakem bir eli görmez veya penaltıyı yanlış değerlendirir, bunlar kabulümüzdür, hatadır ama hakem hatasıdır. Alanya’da yaşanan ise tartışmasız kitapta yazdığının tam tersine verilmiş bir kural hatasıdır.
DENiZ ÇOBAN (FANATiK): PROTOKOLE AYKIRI
Valencia’nın rakibinin koşu yolunda bulunduğunu ve topa doğru hareketlenmesini engellediğini düşünerek ofsayt yorumu yapabileceğiniz gibi, henüz top o bölgeye gelmemiş ve ofsayttan önce faul olmuş da diyebilirsiniz. Tartışılacak ve hakem yorumuna muhtaç bir pozisyondan söz ediyoruz. Fakat Video Yardımcı Hakem (VAR), hakem yorumuna muhtaç bu pozisyon için ofsayt kararı verdirdi. Eğer Yaşar Kemal Uğurlu pozisyonu izleseydi, kendi yorumuna göre ofsayt da diyebilirdi penaltı da…
BÜNYAMiN GEZER (TRT): NET OFSAYT
BU pozisyon net bir ofsayt. Biz sadece bir yerden okursak hatalara düşebiliriz. Kuralda diyor ki; ofsayt pozisyonundaki hareketli veya duran bir oyuncunun rakibinin yolunda bulunması ve onun topa doğru hareketini engellemesi, eğer rakibinin oynama imkanını veya top için mücadelesini etkilerse bu bir ofsayt ihlalidir. Buyur işte çok net.
OYUN KURALLARI NE DiYOR?
2020-21 Oyun Kuralları Kitabı’nın OFSAYT ile ilgili bölümünde dikkat edeceğimiz noktalar var… 100. sayfada dikkat çekilen 3 madde belirtilmiştir:
1- Ofsayt pozisyonundaki hareketli veya duran bir oyuncunun rakibinin yolunda bulunması ve onun topa doğru hareketini engellemesi, eğer rakibinin oynama imkanını veya top için mücadelesini etkilerse bu bir ofsayt ihlalidir, eğer bu oyuncu rakibinin yoluna doğru hareket eder ve onun ilerlemesini engellerse bu ihlal Kural 12’ye göre cezalandırılacaktır.
2- Topla oynama niyetiyle topa doğru hareket eden ofsayt pozisyonundaki oyuncu ya topla oynamadan veya topla oynamaya teşebbüs etmeden veya rakibi ile top için mücadeleye girmeden önce faul yapılırsa, bu durum ofsayt ihlalinden önce gerçekleştiği için faul ile cezalandırılır.
3- Halihazırda topla oynayan veya oynamaya teşebbüs eden veya rakibi ile top için mücadele eden ofsayt pozisyonundaki bir oyuncuya ihlal yapıldığında, faul yapılmadan önce ofsayt gerçekleştiği için pozisyon ofsayt ile cezalandırılır.
VALENCiA-CAULKER MÜCADELESi HANGi MADDENiN KAPSAMINDA?
· Valencia’nın Caulker tarafından düşürüldüğü an yukarıdaki hangi maddeye giriyor? 2’nci mi, 3’üncü mü? Top, oyunculardan 3-4 metre uzakta ve birkaç adımda Valencia müdahale edebilecek durumda.
· 2. Madde açısından: Ofsayt pozisyonundaki oyuncu için belirtilen net ifadeler var: “Topla oynamaya teşebbüs etmeden” veya “Rakibiyle top için mücadeleye girmeden önce faul yapılırsa” şeklinde belirtilmektedir. Yani Valencia ve Caulker için 2. maddeyi uyarlarsak, Mesut daha topa vurmadan veya vurduğu ilk anda nereye gittiği belirsiz bir durumdayken penaltı verilmesi durumunda ofsayt devre dışı kalacaktır. Çünkü
Mesut daha topu göndermeden önce, Valencia’nın durumu ofsayt kuralının ilk cümlesindeki gibidir: “Ofsayt pozisyonunda bulunmak bir ihlal değildir.”
· 3. Madde açısından: Topla oynayan veya teşebbüs eden tanımına Valencia uymaktadır. Nedeni de Valencia’nın yere düşme anıyla, topun bacaklarının arasına girmesi arasında 1 saniye var. Bariz şekilde, topla oynama teşebbüsünü, topa temas etmeye çevirmek üzere. Aynı maddede belirtilen, rakibi ile top için mücadele tanımı da faulün yapıldığı an ile topun konumu dikkatle izlediğinizde gerçekleşmiş. Sonuç olarak bu pozisyon özelinde 3. maddenin şartlarının düşünülmesi gerekir.
VAR, HAKEMi ÇAĞIRMALI MIYDI?
VAR bildiğiniz üzere çok büyük oranda ofsayt kararlarında hakemi izlemeye davet etmez. Ne zaman eder? VAR ve AVAR ofsayt konusunda tereddütte kalırsa. Örneğin, kalecinin önünde duran bir hücum oyuncusu, vuruş yapıldığında kaleciyi
etkilememiş mi, etkilememiş mi? Kararsız kalındığında veya benzeri şüphelerde davet ederler. VAR hakemi Halil Umut Meler, top Mesut’tan ilk çıktığı anda ya da top bu ikilinin dibine gitmeden önce Valencia-Caulker müdahalesi gerçekleşmiş olsaydı belki şüpheye düşüp davet edebilirdi. Ancak topun direkt olarak bu iki oyuncunun oynama mesafesine gelmiş olduğunu ve o esnada faul yapıldığını gördüğünden yorum yapma gereği hissetmedi. Ceza alanında topla buluşma ihtimali olan başka oyuncular olsaydı belki VAR, hakemi izlemeye davet edebilirdi.
KURAL HATASI VAR MI?
Ahmet Çakar, “Bu kural hatasıdır” diyor. Görüldüğü üzere VAR hakemine göre kitapta yazan 3. maddeye uygun gelişen bir pozisyon. Velev ki değil, bu durumda şu şekilde belirtilir: Hakem 3. maddeye göre değerlendirme yapıp ofsayt vermiştir. Halbuki diğer maddeye göre penaltı vermesi gerekirdi denilip, hakemin bir yorum hatası yaptığı düşünülür. Bir elle oynamada penaltı verip vermemeden farkı olmayan bir pozisyon. Hakem elle oynamaya penaltı vermedi diye kural hatası mı diyoruz? Kural hatası tartışması her daim yapılır lakin çoğu polemikten öteye gitmez.
