Brezilya’da Amazon yağmur ormanlarında yerlilerin yaşadığı koruma altındaki alanların sosyal ağlarda satışa çıkarıldığı tespit edildi. Ormanlık alanları işgal ederek ağaçları yakan kişiler, bu alanları tarım arazisi olarak satışa çıkarıyor.
Bölgedeki yerli halkın temsilcileri, Facebook’u “adım atmaya” çağırarak yasalara uygun olmayan satışları engellemeye çağırdı.
Çevre koruma örgütleri de Brezilya hükümetinin satışları durdurmak konusundaki isteksizliğine tepki gösterdi.
Kaninde adlı çevreci sivil toplum örgütünün yöneticisi Ivaneide Bandeira, “İstilacılar kendilerini o kadar güçlü görüyor ki Facebook’tan yasadışı toprak satışı yapmaktan utanmıyorlar” dedi.
Satıcılar tapularının olmadığını da söylüyor
Facebook’ta Marketplace bölümünde “orman”, “balta girmemiş orman”, “ağaç” gibi kelimeleri Portekizce yazan herkes Amazon ormanlarının yayıldığı alanlardan bazı toprakların satışa çıkarıldığını görebiliyor.
Listelenen bazı arsalar, uydu görüntüleri ve GPS koordinatlarıyla da destekleniyor. Üstelik sosyal medyadaki bu satıcıların birçoğu ellerinde bir tapu olmadığını kabul ediyor.
Brezilya’da büyükbaş hayvan endüstrisi, bu yasadışı satışların yayılmasının başlıca nedenleri arasında.
‘Devletin burada denetim yapma riski yok’
Brezilya’daki Amazon ormanları son 10 yılın en büyük tahribatını yaşıyor.
Fabricio Guimarães, toprak satmak için Facebook’un Marketplace uygulamasına başvuran kişilerden birisi. Kendisi satmaya çalıştığı toprağı tanıtırken gizli kamera ile görüntülendi.
Sattığı arsanın bir kısmını yakarak tarım yapmaya hazır hale getiren Fabricio, “Devletin burada denetim yapma riski yok” diyor.
Facebook’taki toprak reklamlarının bir çoğu, Brezilya’nın en çok orman tahribi yapılan Rondonia eyaletinden.
Fabricio yerlilerden aldığı toprağı, alış fiyatının üç katına, yaklaşık 35 bin dolara (yaklaşık 260 bin TL) satıyor.
Kendisi bir çiftçi değil. Şehirde bir işi var. Yağmur ormanlarındaki satılık toprakları bir yatırım fırsatı olarak görüyor.
BBC muhabiri, varlıklı yatırımcıları temsil eden bir avukat olarak kendisini tanıtıp, dört toprak satıcısıyla görüşmeler organize etti.
Alvim Souza Alves ismindeki satıcı, Uru Eu Wau Wau isimli korumalı bölgenin de bulunduğu bir alanı 170 bin Türk Lirası’na denk bir tutara satmaya çalıştı.
200 kadar yerlinin barındığı bu bölgede, dış dünyayla bağlantısı olmayan en az beş farklı yerli grubu yaşıyor.
Satış için pazarlık yapılırken Alves, “Burada yerli yok. Bu topraktan 50 kilometre uzaktalar. Bir kere bile buralarda görünmediler” diyor.
‘Amaçları bu ormanı ve yaşamlarımızı tahrip etmek’
BBC, Facebook’taki ilanları yerli topluluğun liderlerinden Bitate Uru Eu Wau Wau’ya gösterdi. Yerli lider, satışa çıkarılan bu alanların, yerliler tarafından avlanmak, balık tutmak ve meyve toplamak için kullanıldığını söyledi:
“Bu saygısızlık. Bu insanları tanımıyorum. Bence amaçları bu ormanı ve yaşamlarımızı tahrip etmek.”
Yerli lider, yetkilileri ve Facebook’u da atım atmaya çağırdı.