Doğu Karadeniz’deki Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun’da, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay tarımına sayılı günler kaldı. Mayıs ayının ortalarında başlaması beklenen çay tarımında bu yıl koronavirüs tedbirleri kapsamında, sınır kapılarının kapatılması nedeniyle 40 bin yabancı uyruklu işçinin ülkeye giremeyecek olması, büyükşehirlerden gelmek isteyen yaklaşık 100 bin üretecinin de kente girişlerinin yasaklanması ile çay hasadı için işçi arayışı başladı. Rize Valiliğinin koordinesinde kaymakamlıklar, belediyeler, Çaykur, borsa, ziraat odaları ve esnaf örgütleri temsilcileri ile gerçekleştirilen toplantılarda, çay hasadının nasıl yapılacağına dair yol haritası belirlenmeye çalışılıyor.
İLÇEDE 2 BİN İŞÇİ ARANIYOR
Bölgede yaş çay hasadı için oluşan işçi açığının, salgın nedeniyle kendi işi olumsuz etkilenen ve iş arayanlar ile eğitime uzaktan devam edilirken memleketine dönen üniversite öğrencileri ve Vefa Sosyal Destek Grupları ile kapatılması formülü üzerinde duruluyor. Rize’nin Fındıklı ilçesinde Çayımız Tarlada Kalmasın adıyla geliştirilen proje ile Fındıklı Belediyesi, Ziraat Odası, Muhtarlar Derneği ile İlçe Kent Konseyi ortak birlik kuruldu. Birlik üyeleri mahalle ve köyleri gezerek aylık 6 bin 900 TL’yi bulan maaş ve sosyal güvence karşılığında çalışacak işçi arıyor. 42 bin dekar çaylık alanı olan ilçede yılda 30 bin ton dolayında çay hasadı yapılıyor. İlçede aranan 2 bin işçi ile yapılması planlanan çay hasadında yaklaşık 21 milyon TL ödeme yapılacak.
’6 AY SİGORTALI VE MAAŞLI OLACAK’
Fındıklı Belediye Başkanı Ercüment Şahin Çervatoğlu, çay hasadında ortaya çıkan işçilik problemini ortadan kaldırmak için ortaklaşa proje ortaya koyduklarını belirterek çayın tarlada kalmaması için işe ihtiyacı olan kişilere istihdam alanı oluşturmak istediklerini söyledi. Çervatoğlu, “Bu çalışmayı vadi bazlı düşünüyoruz. Herkes kendi mahallesinde kendi köyünde ve etrafında çalışacak. Üreticiye çay taban fiyatının üçte biri civarında bir maliyeti olacak ve hiçbir şeye karışmayacak. Koronavirüs sebebiyle memleketlerine geri dönen üniversite öğrencileri kendi köyünde, mahallesinde çaylığa girecek, tanıdıklarına yardım edecek, bunun karşılığında da ücretini alacak. Komşusu da bu öğrenciye burs sağladığını düşünecek. Gençlerimiz kendi mahallesinde, köyünde komşusunun çayını toplarken 6 ay sigortalı ve maaşlı olacak. Oluşturduğumuz bu sistemde minimum asgari ücret alınacak. Ancak günde 300 kilo çay toplarsınız 4 bin 650 TL, 350 kilo çay toplarsınız 5 bin 750 TL, 400 kilo çay toplarsanız aylık 6 bin 900 TL kazanç elde edecek. Çay sezonu 1 ay. Çay sürgün aralarında bir ay boş geçiyor, bu aylarda da bir kamu kurumunda ya da toplumsal işlerde görev alacak maaşı asgari ücretten yatırılacak” dedi.
’ÇAYDA İMECE RUHU OLACAK’
Üretici ile protokol imzalayacaklarını anlatan Çervatoğlu, “İl dışında olan çaylığının başına gelemeyen üreticilerimiz için de büyük bir kolaylık olacak. Bu proje aynı zamanda ailenin sosyal güvencesini sağlama projesidir. Her aileden 1 kişiyi istihdam etme şansı doğabilir. Biz istihdam yanına da üretime de parmak basmak istedik. Bunu bir imece kültürü ile yapabileceğimizi düşünerek, paydaş kurumlarla halkımıza sunduk. Çaydaki işçi problemini birlikte imece ruhu ile çözelim” diye konuştu.
’KÖY KÖY GEZİP İŞÇİ ARAYACAĞIZ’
Fındıklı Ziraat Odası Başkanı Mehmet Ali Özsoy da, “Bu yıl koronavirüsten dolayı işçi sorunu var, toplanacak çayımız var, iş var ama işçi yok. Bir yandan da geçmiş yıllardan gelen işsizlik problemi var. Bu sorunların çözümü için iyi bir proje geliştirildi. Kesinlikle 10 kişiyle de olsa 20 kişiyle de olsa bu projeyi hayata geçireceğiz. Şu an için beklenen katılım yok, köy köy mahalle mahalle toplantı yaparak projemizi anlatacağız, işçi arayacağız” ifadelerini kullandı.
İŞSİZLER PROJEDEN MEMNUN
Projeye ilk katılım sağlayan Selma Güldal, “Bu projeyi sahiplenmek için başvurumu yaptım. Kendi işimiz, kendi çayımız. Bölgemizde ortaya çıkan işçi açığını muhakkak bir şekilde kapatmamız gerekiyor, bize de böyle bir fırsat verildi, değerlendirmek istedim. Ben günde 700 kilo çay toplarım, ama taşımam. Gençler sunulan bu fırsatı iyi değerlendirsin” dedi.
Songül Şen ise, “Çay işçiliği için dışarıdan birileri gelip çalışacağına, bizim buranın insanları çalışsın, parayı da onlar alsın. Güzel bir proje olmuş, işsiz olanlar mecbur çalışacaklar, çay toplamak o kadar zor bir şey değil, çalışıp paralarını kazansınlar” diye konuştu.
Basri Atay da, “İşçi gelemediği için çay sezonu şu an için sıkıntılı. Bence bu anlamda gençlerin çaylığa girmesi, üreticiye destek olması çok önemli. Zaten herkes elinden geleni yapsa dışarıdan işçi gelmesine gerek kalmayacak ve böylece paramız da elimizde kalacak” ifadelerini kullandı.