Koronavirüs herkesin hayatını derinden etkilerken, en büyük değişim otomotiv sektöründe kendisini gösteriyor. Hem tüketici alışkanlıklarında hem de üretim aşamasında ciddi değişiklikler ortaya çıkıyor. Toplu taşımadan uzaklaşan kitle otomobil almaya, bir kısmı da kiralamaya yönelirken, kısa dönem kiralamalarda ise turizmle doğru orantılı düşme yaşandığı görülüyor. Son iki ayında pandemi etkilerinin görüldüğü otomotiv sektörünün ilk çeyreğinde otomobil ve hafif ticari araç pazarı 150 bin 860 olarak gelişirken 700 bin olarak öngörülen sene sonu tahminleri 550 bin seviyelerine güncellendi. Şirketler açısından toparlanmanın uzun sürebileceği yönünde.
ASIL SORUN TİCARİDE
Türkiye’de perakende otomotiv pazarının, özellikle binek otomobilde Avrupa’ya göre daha iyi durumda olduğunu ve tüm üretim- tedarik kısıtlarına ve karantina şartlarına rağmen nisan ayını olumlu geçtiğini belirten Anadolu Grubu Otomotiv Başkanı Bora Koçak, “Asıl sorun turizm ve ticaretteki yavaşlamaya bağlı olarak çok fazla daralan ticari araç, midibüs ve otobüs pazarında. Hem ihracat talebi hem de iç pazar talebi yok denecek kadar az. Yıl sonu toplam pazarın 550 bin seviyelerinde olacağını öngörüyorum”
diye konuştu.
TOPARLANMA İHTACATA BAĞLI
Üreticiler için Uzak Doğu kaynaklı tedarikte bugün bir sorun olmadığını ama Avrupa’daki üretim üslerinin tam anlamıyla düzene girmediğini vurgulayan Koçak, “Tüm fabrikalar bugün itibariyle, yan sanayisi ile birlikte, tam kapasite çalışmaya başlasalar dahi, araç tedarikinin düzene girmesi temmuz gibi olur. Türkiye’de de fabrikalar düşük kapasite ile üretim yapıyorlar. Tedarik kaynaklı sorunların çözülmesi de tek başına yeterli değil. Alım gücünde kalıcı etkiler görebiliriz. Bunların değişmesi için de zamana ihtiyaç var. Mayıs ayından başlayarak otomotiv sektörüne bir toparlanma geleceğini düşünmekle beraber, tam anlamıyla bir toparlanma için 12 aylık bir süreye ihtiyaç var diye düşünüyorum. Sektörün toparlanması için, ihracatın da geri dönmesi gerekiyor” şeklinde konuştu.
EN KÖTÜ GÜNDE BİLE DURMADI
Otomotiv bayilerinde en kötü günlerde bile hizmetin tamamen durmadığını belirten Bora Koçak, “Bayram tatili sonrasında seyahat kısıtlarının da kalkması ile beraber hayatın yüzde 50 normale döneceğini ve şirketlerin de çalışmaya başlayacağını düşünüyorum. En kötü günlerde bile otomotivin satış ve servis noktaları hizmeti kesmedi ancak mayıs sonundan itibaren azaltılmış bir yoğunluk ile normal çalışma düzenine geçilecektir. Talebin gelişmesine bağlı olarak da şirketler üretimlerini tam kapasiteye doğru taşıyacaktır” dedi.
‘DAHA İYİ OLACAK’
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Şahsuvaroğlu, “Türkiye’de otomotivde şu anda korkulacak, endişe edilecek herhangi bir durum yok. Otomotivin mayısı ve haziranı nisandan çok daha iyi olacaktır. Fabrikalar kapanmamış olsaydı, piyasada yeterli araç bulunurluğu olsaydı ben daha fazla aracın satılacağını, nisanın geçen yılın üzerinde olacağını düşünüyorum” dedi. Online satışlara ilişkin ise Şahsuvaroğlu şunları kaydetti: “Yeni normalde insanlar elbette internetten seçimlerini yapacaklar ama tüketici yine de showrooma gelip aracına dokunmak istiyor.”
‘KİRALAMA CANLANACAK’
Toplu taşıma kullanımı yüzde 80’in üzerinde düşerken halkın pandemi ile birlikte en önemli talebi hijyen haline geldi. Kimse kullandığı aracı bir başkası ile paylaşmak veya otobüs gibi kalabalık ortamlara girmek istemiyor. Günlük kiralama düşerken, uzun dönem kiralamaların araç sahipliğine yakın olması sebebiyle artması bekleniyor. Serbest dolaşımlı araç paylaşımına ise sanılanın aksine talebin diri kaldığı belirtiliyor. Anadolu Grubu Otomotiv Başkanı Bora Koçak, “Araç paylaşımı markamızda pandemi öncesi döneme göre sadece yüzde 20’lik bir düşüş var. Kullanıcılar MOOV un en güvenli toplu taşıma alternatifi olduğunun farkında. Araçların sürekli dezenfekte edilmesi kullanıcıların toplu taşımaya alternatif olarak kullanmasını sağlıyor. Sanılanın aksine, bu süreç araç paylaşımı işinin büyümesi için ihtiyacı olan süreyi 4’te 1’e indirdi” dedi.
