Yunanistan, koronavirüs sonrası normalleşme kapsamında ve AB’nin kararları doğrultusunda 14 ülkeye kapılarını açtı. Ancak ABD, Rusya, İngiltere, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya ile birlikte Türkiye’den de turist kabul etmiyor. Türk turistin yokluğu ise Ege adalarında ekonomiye daha şimdiden diz çöktürdü. Rodos, İstanköy (Kos) gibi büyük havaalanları olan adalarda, charter seferleriyle Avrupa’dan az da olsa turist gelebileceği umudu var.
Buna karşı, Sömbeki (Simi), Leros, Patmos, Sakız (Hios), Sisam (Samos) gibi havaalanları küçük olan adalarda manzara tek kelimeyle hazin. Boş sahiller, boş marinalar, kapalı tavernalar, kapalı oteller, kapalı dükkânlar… Adalarda otelcinin, esnafın, turizmcinin tek umudu 15 Temmuz sonrası Türk turistlere olan “yasağın” kalkması. Hürriyet, adalarda nabız yokladı. Yerel yetkililer, turizmciler, esnafla konuştu. Herkes ağız birliği etmişcesine “Türk turistleri özledik. 1 Türk turist, 5-7 Alman turiste bedel” diyor…
ÜNLÜ TAVERNACI MANOS: 11 DÜKKÂNIM VAR HEPSİ KAPALI
Tavernacı Manos Mangos, Sömbeki’nin ‘sembollerinden’ sayılır. Geçtiğimiz günlerde Marmaris Hisarönü’ndeki D’Maris otelinde de “Manos Greek Tavern”i açtı. Hayli öfkeli: “Marmaris’te ilk gün 160 kişi rezervasyon yaptı. Sömbeki’deki tavernam kapalı. Adada turistik eşyadan fırına kadar 11 dükkânım var. Hepsi kapalı. Türk turistleri çok özledik.”
SAHİLLER BOŞ, OTELLER KAPALI
Sömbeki (Simi), Leros, Patmos, Sakız (Hios), Sisam (Samos) gibi havaalanları küçük olan adalarda manzara tek kelimeyle hazin. Sahiller, marinalar boş… Tavernalar, oteller, dükkânlar kapalı.
KİŞİ BAŞI GÜNLÜK 82 EURO
Yunanistan’ı geçen yıl ziyaret eden 33 milyon turist, tam 19 milyar Euro bıraktı. Ülkeyi geçen yıl 570 bini Batı Trakya, Selanik ve Makedonya bölgesine, 520 bini de Yunan adalarına olmak üzere 1 milyon 90 bin Türk turist ziyaret etti ve tam 330 milyon Euro harcadı. Eğer günlük harcama miktarı esas alınırsa, Türk turistler 82 Euro ile listede 1’inci sırada. Koronavirüs nedeniyle bu yıl için en iyimser tahminler Yunanistan’a gelecek toplam turist sayısının 4-5 milyon civarında kalması. Ülkenin gayrisafi milli hasılasının yüzde 20’den fazlasının turizm geliri olduğu düşünülürse, zarar milyarlarca Euro.
Dimitri Karapanos, Rodos’taki restoranında fotoğraflara bakıp eski güzel günleri yâd ediyor.
TÜRKLER KALAMAR, ALMAN SALATA YİYOR
Marmaris’in karşısındaki “Şövalyeler adası” Rodos’un eski canlılığından eser yok. “Kronos Yacht Agency”nin sahibi Sakis Petru’ya soruyoruz. İşte cevabı: “Türk turistleri aramaz olur muyuz? Adaya gelen her Türk turist, Alman turistin 3 katı para harcıyordu. Alışveriş yapıyordu. Balık lokantalarında taze balık kalamar, ahtapot yiyordu. Salata ile karnını doyuran Alman turist gibi değildi. Türk turistler çok nazik, sevecen insanlar.”
SÖMBEKİ’DE MARİNALAR BOMBOŞ
“Teftişe” Türkiye’de “Yabancı Damat” dizisiyle tanınan Datça’nın karşısındaki Sömbeki’den (Simi) başladık. Geçen yıl Türkiye’den gelen 7 binden fazla teknenin yanaştığı, en az 70 bin Türk turistin ziyaret ettiği Sömbeki’den. Sahili bir zamanlar cıvıl cıvıl, marinası Türkiye’den gelen lüks teknelerle dolup taşan Sömbeki’den. Belediye Başkanı Lefteris Papakalodukas’a durumu soruyoruz. “Durum çok zor. Deniz ulaşımındaki yasakların bir an önce kalkması gerek. Bu sadece turizm için değil, insanların karşılıklı temasları, Ege’nin iki yakasında dostluk ve barış için önemli. Biz Türk dostlarımızı seviyoruz. Onlar da bizi seviyor” diyor.
2020
2019. Sömbeki’deki marinalar geçen yıl çoğu Türkiye’den gelen yatlarla dolup taşıyordu.
1 TÜRK 7 AVRUPALI’YA BEDEL
İstanköy Adası’nda “Naval Travel” şirketinin sahibi Yiannis Kufos “Türk turisti, 3 değil, 5 hatta 7 Avrupalı turiste değişmem. AB yasağı yüzünden sadece Türk değil, karşı sahillerdeki marinalarda bulunan yabancı bayraklı tekneler de gelemiyor. Umudum en geç 1 Ağustos’ta yasağın kalkması” diyor.
LEROS’TA GÖRÜLMEMİŞ KRİZ
Leros Adası’nda Türk turistin yokluğu ekonomiye diz çöktürdü. Belediye Başkan Yardımcısı ve turizmci Dimitri Kastis çok dertli: “Leros bomboş. Türk turistler gelmediği için görülmemiş ekonomik bir kriz yaşıyoruz. Adaya gelen turistlerin yüzde 90’ı Türk idi. Büyük bir darbe yedik.”
İNŞALLAH YASAK 15 TEMMUZ’DA BİTER
Çeşme’nin karşısındaki Sakız’ın (Chios) Ticaret Odası Başkanı Pandeli Legatos da adadaki durumu şöyle anlatıyor: “Türk turistleri çok özledik. Sakız’ın turizmi çok büyük ölçüde Türk turistlere dayanıyor. İnşallah yasak 15 Temmuz’da kalkar.”
KİM BALIK YİYECEK?
Patmos’un da nabzını yokladık. Adada 100 tekne barındırabilecek marinada dün sadece Yunan bayraklı orta boy bir tekne vardı. Lokantalar da sadece cumartesi pazar günleri açık. O da ada sakinleri için. Turizmci Yanis Kamaretos “Türk turist yok ki, lokantalar açık kalsın. Kim balık yiyecek? Adada çok büyük sorun var” diye konuştu.