Uluslararası Af Örgütü’nün yıllık raporunda Türkiye’de en acil ihtiyacın yargı bağımsızlığı olduğu belirtildi.
Uluslararası Af Örgütü’nün tüm dünyada insan hakları durumunu değerlendiren 2020 yılı raporu yayınlandı. Korona pandemisi sırasında insan hakları ihlallerinin dünya genelinde arttığına dikkat çeken Af Örgütü Türkiye’de en acil ihtiyacın yargı bağımsızlığı olduğunu açıkladı.
Raporda yargının taciz edildiği belirtildi.
DW Gündem’in aktardığı bilgiye göre, raporun Türkiye bölümünde “Yargı gücü, adil yargılanma güvencelerini ve hukuki usulleri hiçe saydı ve aşırı geniş tanımlanmış terörle mücadele yasalarını, uluslararası insan hakları hukuku gereğince koruma altında olan fiilleri cezalandırmak için kullanmayı sürdürdü” denildi.
Bazı yargı mensupları ve hukukçuların “mesleki görevlerini meşru biçimde yerine getirdikleri için” yaptırımlara maruz kaldığını ifade eden raporda “Gazeteciler, siyasetçiler, aktivistler, sosyal medya kullanıcıları ve insan hakları savunucularının da aralarında bulunduğu kişilere yönelik gerçek veya varsayılan muhalefetleri nedeniyle yargı tacizi devam etti” ifadelerine yer verildi.
Yerel yönetimlere baskı…
Af Örgütü raporunda hükümetin “muhalefeti bastırmak için” yerel yönetimlerin faaliyetlerini kısıtlamaya çalıştığı belirtildi. Hükümetin Covid-19 krizini kullanarak Nisan ayında muhalefet partilerinin yönetimindeki birçok belediyenin bağış kampanyalarını yasakladığı, İstanbul ve Ankara belediye başkanlarının pandemiyle mücadele kapsamında bağış toplamasına ilişkin soruşturma başlattığı kaydedildi.
Sağlık Bakanlığı’nın Mart ve Ekim aylarında pandemi nedeniyle sağlık çalışanlarının istifa etmesini yasaklamasına dikkat çekildi.
İnternet özgürlüğü önünde yeni engeller.
2020 yılında ayrıca Türkiye’de yeni sosyal medya yasası gereğince yasal bir temsilci atama zorunluluğuna uymadıkları gerekçesiyle Facebook, Twitter ve Instagram’a 40 milyon TL para cezası kesildiği hatırlatıldı. Yasa ve cezalar Türkiye’de internet özgürlüğü önünde yeni engeller olarak yorumlandı.
“Aşırı devlet müdahalesi” başlığı altında, hâkim ve avukatların durumuna dikkat çekildi. Hakimler ve Savcılar Kurulu’nca 18 Şubat’ta Gezi Davası’nda yargılanan Osman Kavala dahil tüm kişileri beraat ettiren üç hakim hakkında başlatılan disiplin soruşturmasının devam ediyor olduğu hatırlatıldı.
Kadın ve LGBTİ hakları.
Nisan ayında Diyanet İşleri Başkanı’nın eşcinselleri ve evlilik dışı ilişki yaşayan kişileri HIV/AIDS yaymakla suçlaması raporda yer buldu. Açıklamayı eleştiren barolar hakkında “dini değerleri aşağılama” suçlamasıyla soruşturma başlatıldığı kaydedildi. Raporda, 2020 yılında Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme tehdidine de değinildi.
Muhalefet partisi mensuplarına yönelik soruşturmalar.
Af Örgütü raporunda muhalefet partisi mensuplarına yönelik “istismarcı soruşturmalar ve yargılamaların devam ettiği” belirtildi. Haziran ayında CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’na verilen 9 yıl 8 aylık hapis cezasının onandığı, Ekim ayında Kars Belediye Başkanı Ayhan Bilgen’in de aralarında bulunduğu 20 HDP’linin tutuklandığı hatırlatıldı. HDP eski eş genel başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın halen tutuklu olduğuna dikkat çekildi.
