2010’lu yıllarda endüstri 4.0 ile üretim ve iş süreçlerinde dijitalleşme hız kazanmıştı. Ancak dijitalleşmeyi zorunlu hale getiren pandemi dönemi, bu dönüşümü zorunlu bir şekilde çok daha hızlı hale getirdi. Bu durum tüketim alışkanlıklarımıza da yansıdı. Başta gıda olmak üzere birçok alanda alışverişlerimizde e-ticaretin kullanımında önemli bir artış yaşandı.
Ülkemizde özellikle de pandeminin yoğun bir etki gösterdiği Mart, Nisan ve Mayıs aylarında e-ticarette çok yoğun bir hareketlilik görüldü. Ticaret Bakanlığı tarafından, 2020’nin ilk 6 aylık dönemindeki e-ticaret hareketliliğini ele alan istatistikler paylaşıldı. Bakanlık verilerine göre Türkiye’de e-ticaret hacmi 2019’un ilk 6 ayında 83,3 milyar TL iken, 2020’nin ilk 6 ayında 91,7 milyar TL’ye ulaşıldı. Böylelikle geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 19’luk bir büyüme gerçekleşti. Elbette bu durum verilen sipariş sayısına da artı yönde yansıdı. 2019’da aynı dönemde verilen sipariş sayısı 558,7 milyon adet iken, bu yıl 850,7 milyon adede ulaşıldı.
Bu yılın ilk 6 ayında kartlı ödemelerdeki ortalama sepet tutarı 178,8 TL olurken, onu kapıda ödeme yöntemi 70,6 TL ile takip etti. Havale/EFT gibi diğer yöntemler ise 63,2 TL’de kaldı. Bu verilerle birlikte kartlı ödemeler, 58,1 milyar TL ile toplam e-ticaret hacminin yüzde 63,3’ünü oluşturdu.
E-ticarette haftalık alışveriş dağılımına baktığımızda ise yüzde 17,1 ile pazartesi en yoğun gün olurken, cumartesi ve Pazar günleri en düşük günler oldu. E-ticaret hacminin yüzde 60’ını oluşturan üç il ise yüzde 47 ile İstanbul, yüzde 8 ile Ankara ve yüzde 5 ile İzmir oldu.
Sektörel bazda baktığımızda ise hemen hemen her sektörde e-ticaret hacminde artış yaşandı. Yüzde 90’lık büyüme ve 11,3 milyar TL ile beyaz eşya ilk sırada yer alırken, onu yüzde 45’lik büyüme ve 7,4 milyar TL’lik hacim ile giyim sektörü takip etti. En fazla büyüme ise yüzde 434 ile gıda/süpermarket kategorisinde oldu. 2020 yılının ilk 6 aylık döneminde gıda/süpermarket kategorisindeki e-ticaret hacmi 1,8 milyar TL’ye ulaştı.
E-ticaretteki bu yükseliş sadece ülkemizde değil, küresel ölçekte gerçekleşti. Otomotivden giyime kadar birçok sektörden dev markalar, online satış stratejileri kapsamında müşterilerle satış temsilcilerini internet ortamında bir araya getirmeye, ürünlerini internet üzerinden satmaya başladı.
Ayrıca Çin’in Dijital Yuan projesi, Hauwei’nin Huawei Pay üzerinden çalışan Huawei Card sistemi de finansal teknolojiler alanında dijitalleşmenin ne denli ilerlediğini gösteriyor. Yatırımlarla ve teşviklerle hızlanması beklenen dijitalleşme sürecinin, pandemi nedeniyle zorunlu bir büyüme yaşamasını sanırım hiçbirimiz beklemiyorduk. Tüketicilerin hızlı, konforlu ve kolay alışveriş deneyimine alışması nedeniyle e-ticaretteki yükselişin uzun vadede devam etmesi pek de şaşırtıcı olmayacak.
Burak Kesayak
twitter.com/BurakKesayak