Kızıl Kmer Mahkemesi Sözcüsü Neth Pheaktra, Kızıl Kmerler’in baş gardiyanı 77 yaşındaki “Duch” lakaplı Kaing Guek Eav’in kaldırıldığı hastanede bu sabah öldüğünü açıkladı.
Kandal kentindeki cezaevinin yetkililerinden Chat Sineang, Kaing’in ömür boyu hapis cezasını çektiği hapishaneden önceki gün solunum güçlüğü sebebiyle Kamboçya Sovyet Dostluk Hastanesine kaldırıldığını belirtti.
Sineang, Kaing’in cenazesi ailesine teslim edilmeden önce kesin ölüm nedeninin belirlenmesi için gerekli incelemelerin yapılacağını söyledi.
Kamboçya Belgelendirme Merkezi Başkanı Youk Chhang, “Kaing’in ölümü Kızıl Kmerler’in kurbanlarını bir kez daha hatırımıza getirirken, adaletin Kamboçya’da hala zor bir yol olmayı sürdürdüğünü gösteriyor.” dedi.
Kızıl Kmerler’in gizli servisi Tuol Sleng’in Kod 21 adlı hapishanesinin komutanı olan Kaing, mahkumların “ölüm tarlalarına” gönderilmesinden önce işkenceden geçirilmelerine tanıklık ettiğini kabul etmişti.
Kamboçya’da alt mahkeme 2010 yılında Kaing’i, savaş suçu, insanlığa karşı suç, işkence ve cinayet suçlarından 35 yıla mahkum etmiş ancak cezası, tutukluluk süresi ve diğer teknik detaylar göz önünde bulundurularak 16 yıl azaltılmıştı.
Savcılar, alt mahkemenin kararını, Kaing’in bir gün serbest kalabileceği endişesi ve cezanın çok hafif olduğu gerekçesiyle temyize götürmüştü.
Birleşmiş Milletlerin desteklediği Yüksek Mahkeme Şubat 2012’de, “Duch” lakaplı Kızıl Kmerler’in baş gardiyanı Kaing’e alt mahkemenin verdiği 19 yıl hapis cezasını, Kaign’in Kamboçya halkına karşı işlediği “şoke edici ve iğrenç” suçlarından ötürü ömür boyu hapse çevirmişti.
Yüksek Mahkemeye göre, 69 yaşındaki Kaing Guek Eav, 1975 ila 1979 yıllarında en az 12 bin 272 kişinin ölümünü denetledi.
KIZIL KMERLER
Kamboçya Komünist Partisinin silahlı kolu olarak 1960’lı yılların sonlarında kurulan Kızıl Kmerler, 1975’te başkent Phnom Penh’e saldırı düzenleyerek iktidarı ele geçirmişti. Milyonlarca kişinin zorla köylere yerleştirilerek çiftliklerde çalışmaya zorlandığı, rejim muhaliflerinin aileleriyle katledildiği, yoksulluk nedeniyle açlık ve salgın hastalıkların baş gösterdiği Kızıl Kmer iktidarı sırasında yaklaşık 2 milyon kişi yaşamını yitirmişti.
20. yüzyılın en kanlı rejimlerinden biri kabul edilen, Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmer iktidarı, Vietnam birlikleri ile Vietnam yanlısı Kamboçyalı komünistlerin 1979’da ülkeyi işgal etmesiyle son bulmuştu. Çin’e kaçan Pol Pot yönetiminde Kamboçya’nın ücra köşelerine çekilen Kızıl Kmerler, 1992’de imzalanan anlaşmaya kadar gerilla savaşını sürdürmüştü. Kızıl Kmerler, 1998’de Pol Pot’un ölümünden sonra dağılmıştı.
Ülkede 1975-1979 yıllarında ülkeyi yöneten komünist Kızıl Kmerler rejiminin iki eski lideri, geçen yılın sonunda, soykırım suçlamasıyla yargılandıkları davada hüküm giymişti.