Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, daha önce online gerçekleştirilen bisiklet ve e-scooter ile ilgili Mikro Hareketlilik Odak Grup Toplantısı’nın ikincisi sektör temsilcilerinin katılımıyla Bakan Adil Karaismailoğlu’nun başkanlığında gerçekleştirildi.
Toplantıda ulusal ve uluslararası başlıklarıyla şehir yaşamına hareket ve özgürlük katan, çağdaş mikro ulaşım sistemlerinin geleceği derinlemesine masaya yatırılırken, sektörün şu anki durumunun yanı sıra sağlanması gereken standartlara yönelik ilk taslak da belirlendi.
Dünya çapında paylaşımlı 4,6 milyon e-scooter sayısının 2024’e kadar 6 katına çıkmasının beklendiğine işaret edilen toplantıda, dünyada yıllık 1,7 milyar ton karbon salımının mikro hareketlilik araçları ile azaltılmasının öngörüldüğü belirtildi.
“Son dönemde akıllı ulaşım sistemleri öne çıktı”
Açıklamada görüşlerine yer verilen Bakan Karaismailoğlu, toplantıların ardından “Paylaşımlı E-Scooter İşletmeciliği Yönetmeliği”ne ilişkin ilk belirlemelerin yapıldığını bildirdi.
Karaismailoğlu, son dönemde özellikle verimli, güvenli, etkin, yenilikçi, dinamik, çevreci ve katma değer sağlayan akıllı ulaşım sistemlerinin öne çıktığının altını çizerek, bu döneme entegrasyonu hızla tamamlamak için önemli projeleri hayata geçirdiklerini kaydetti.
Bu artışın, beraberinde ulaşım ve trafik gibi sorunları da getirdiğini belirten Karaismailoğlu, bu sorunları çağdaş, çevreci ve hayatı kolaylaştıran proje ve yaklaşımlarla çözmek için somut adımlar attıklarını vurguladı.
“Türkiye’de 35 bin e-Scooter Kullanılıyor”
Karaismailoğlu, 83 milyonu aşan ülke nüfusunun yüzde 92’sinden fazlasının şehir ve ilçe merkezlerinde yaşadığını ifade ederek, şunları kaydetti:
“Şu anda Türkiye’de 35 bin e-scooter, 3 milyonu aşkın vatandaşımız tarafından kullanıyor. Ancak özellikle salgın döneminde, alternatif ulaşım araçlarına olan talep ve bu araçların trafikte varlığı hızla arttı. Biz de günün şartlarına ve beklentilere uygun, yenilikçi bir hareketlilik sistemi oluşturmak amacıyla çalışmalarımıza hız verdik.”
Mikro hareketlilik araçlarının gürültüsüz olmalarının yanı sıra karbon emisyonu açısından çevre dostu sistemler olduğuna işaret eden Karaismailoğlu, bu noktada mikro hareketlilik araçlarının yaygınlaşması, belli standartların ve güvenli seyahatin sağlanması amacıyla düzenleme yapılması için adım attıklarını bildirdi.
Karaismailoğlu, bu konuda yapılan çalışmalara ilişkin şu bilgileri paylaştı:
“Tüm çalışmalar sonucunda vizyonumuzu tüm ulaşım hatlarımızda, yol kapasitemizin ve enerjinin verimli kullanılması, seyahat sürelerinin ve çevreye verilen zararın azaltılması, hareketliliğin sağlanması ile trafik güvenliğinin artırılması olarak belirledik. Bu doğrultuda, araçların kent içi yol güvenliğine etkileri, altyapı ile ilgili ortaya çıkacak ihtiyaçlar ve kullanım koşullarını düzenlemek amacıyla çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca işletmeciler arasında rekabetin sağlanması ve yeniliklerin teşvik edilmesi, etkin, verimli ve çözüm odaklı bir mikro hareketlilik sistemini oluşturmak istiyoruz. Girişimcilerin önünü açmak ve gerekli çalışmalara destek vermek amacıyla, bakanlıklar, yerel yönetimler, reel sektör ve sivil toplum örgütleri arasındaki eşgüdümü önemsiyoruz.”
“Birçok konuda düzenleme yapılacak”
Karaismailoğlu, kullanıcı yaş sınırının belirlenmesi, kullanım ve güvenlik aksesuarlarında zorunluluk getirilmesi, hız sınırlarının ve şehir içi kullanım güzergahlarının belirlenmesi gibi birçok konuda düzenleme yapılacağını söyledi.
Emniyet önlemlerinin yanında araç ve şirketlerin lisanslarının olmaması sorunuyla karşı karşıya olduklarını bildiren Karaismailoğlu, “Bu araçların kullanımıyla ilgili engellerin aşılması için, kamu-özel sektör iş birliği önemlidir. Bu nedenle sektörde standartlarımızı oluşturacağız, vatandaşlarımızın hem güvenliğini hem de en iyi standartlarda hizmet almasını sağlayacağız.” ifadesini kullandı.
Yönetmeliğe ilişkin ayrıntılar
Yönetmeliğe konu araçların, şehirlerarası yollar ve azami hız sınırı 50 km/saat üzerinde olan kara yollarında kullanılmaması öngörülüyor.
Birden fazla kişi e-scooter’ı aynı anda kullanamayacak ve bu araçlarda kişisel eşya dışındaki eşyalar taşınamayacak.
Sürücüler yayaları, engelliler ve yaşlılar gibi dezavantajlı grupları tehlikeye sokmayacak şekilde kullanacak. Her şehirde toplu taşıma araçları ile entegre olacak şekilde kullanım planlaması yapılacak, kask, dizlik, reflektör ve ceket gibi koruyucu ekipman kullanımı teşvik edilecek.
Yerlilik teşvik edilecek
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından çıkartılacak düzenlemede yerlilik de teşvik edilecek. Taslağa göre, yerli yazılım ve donanım kullanılması teşvik edilecek ve yerli ürün kullanan firmalara kolaylıklar sağlanacak. Sunucuların Türkiye’de bulunması şartı aranacak.
E-scooter’ların belirli bölgelerde yığılmalarının önüne geçilecek. Çağrı merkezi ve mobil uygulamalar üzerinden kullanıcılara destek sağlanacak.
Araçların, kamu nizamını bozmayacak ve görüntü kirliliği oluşturmayacak şekilde kullanımına katkı verilecek. Yerli ve milli üretim desteklenecek.