Her geçen gün internette ve sosyal medyada daha fazla veri (iz) bırakıyoruz. Bu verilerin birçoğu, kişiliğimiz hakkında bilgiler içeriyor. Yapay zeka alanında çalışmalar yürüten Eugenia Kuyda, en yakın arkadaşı Roman’ın 2015 yılının Kasım ayında hiç beklenmedik bir şekilde hayatını kaybetmesiyle ilginç bir çalışmaya imza attı. Ekibindeki bir kişiyle birlikte çalışmaya başlayan Kuyda, arkadaşının dijital dünyadaki geçmişini taramaya karar verdi. Roman’ın gönderdiği metin mesajlarından, tweet’lerine ve Facebook paylaşımlarına kadar yaptığı paylaşımları, bulunduğu etkileşimleri analiz etti. Bu analizle Roman’ın sözcük dağarcığı ve ifadeleri kullanılarak, yapay zekaya sahip bir chatbot geliştirdi. Kuyda bu chatbot’u en yakın arkadaşı Roman ile iletişime geçebilmek amacıyla tasarladı. Kuyda’nın Roman’a gönderdiği ilk mesaj ise “Elinde en zorlu bulmacalardan biri var. Çöz onu.” oldu.
Kuyda, arkadaşının dijital kopyasını aslında küçük bir deneme amaçlı yapmış olsa da katıldığı bir partide Roman’ın dijital kopyasıyla yarım saat kadar mesajlaştığını fark ediyor. Hatta birçok arkadaşı Roman ile karşılıklı kahve içemeyeceklerini bilseler de bu dijital kopya ile mesajlaşmaya devam ediyor.
Çalışmasını daha ileriye taşımak isteyen Kuyda ise şu anda hayatta olan bir arkadaşının benzer bir şekilde dijital kopyasını hazırlıyor. Arkadaşına bu kopyayı gösterdiğinde ise arkadaşının kendi dijital kopyası hakkındaki yorumu; bazı güven sorunlarının olduğunu ve endişeli davrandığı yönünde oluyor.
Bu çalışmanın ardında cevaplanması gereken birçok soru kalıyor.
Teknoloji duygularımızı gerçekten yakalayabilir mi? Sevdiğiniz kişilerin, siz öldükten sonra dijital kopyanız ile iletişimde kalmasını ister misiniz? Bu dijital kopya sevdiklerinize kendini iyi mi yoksa kötü mü hissettirir?
Tüm bunlar büyük bir soru işareti olarak kalırken, dijital kopyanın ‘gerçeğe yakın bir kopya’ olup olmayacağı da önemli soru işareti. Örneğin bu dijital kopyayı sosyal medya paylaşımları ve etkileşimleri yerine, kişinin 1 yıllık davranış takibinden elde edilecek veriyle yapılması gerçeğe daha yakın bir dijital kopya yapılmasını sağlamaz mıydı?
Kuyda’nın çalışmasıyla bazı benzerlikler içeren Dead Social’ı da bu konuda örnek verebilirim. Ölümünüz sonrasında sosyal medya hesaplarınıza ne olacağı konusunu planlamanızı sağlayan Dead Social ile sosyal medya hesabınızda paylaşımlar yapabiliyorsunuz. Örneğin ölümünüz sonrasında, sevdiklerinize doğum günü gibi özel günler için mesajlar bırakabiliyorsunuz.
Burak Kesayak
twitter.com/BurakKesayak
