Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bakım çalışmaları tamamlanan Oruç Reis sismik araştırma gemisinin, Akdeniz’in röntgenini çekmek için demir aldığını açıkladı. Bakan Dönmez, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Oruç Reis sismik araştırma gemimizin bakım çalışmaları tamamlandı. Gemimiz, Akdeniz’in röntgenini çekmek için demir aldı. Araştırmaya, kazmaya ve haklarımızı korumaya devam edeceğiz. Varsa, mutlaka bulacağız” ifadesini kullandı.
DİYALOG DEVAM EDECEK
Bakan Dönmez, Eskişehir’de lityum üretim tesisi açılışındaki konuşmasında ise, Oruç Reis’in çalışmalarının uluslararası hukuka uygun olduğuna vurgu yaparak, “Kendi yetki alanımızdaki sahalarda kimsenin gözü ve sözü olmasın. Diyalog süreci de başlamıştı. Devam edecek. Diplomaside bir sekteye uğrama söz konusu değil. Biz masadayız, karşı taraf olur mu olmaz mı bilemiyorum” dedi.
Bakan Dönmez’in Twitter mesajını retweet’leyen Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Oruç Reis için, “Yolun açık olsun. Müjdeli haberlerini bekliyoruz” yorumunu yaptı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da, “Oruç Reis Akdeniz’de. Seferin kutlu, yolun açık olsun” mesajını paylaştı. İngilizce tweet’inde diplomasi vurgusu yapan İletişim Başkanı Fahrettin Altun ise, “Benim olan benimdir, senin olan ise müzakereye tabidir” anlayışıyla hareket edilirse müzakere yapılamayacağını kaydetti.
GEMİ DENİZE AÇILDI
Oruç Reis, önceki gece yayınlanan yeni NAVTEX’in (denizcilere duyuru) ardından dün sabah saatlerinde Antalya Limanı’ndan ayrıldı. 1-2 Ekim tarihlerindeki AB liderler zirvesi öncesinde gemi, bakım ve ikmal için Antalya limanına çekilmişti. Kaş açıklarına doğru yol alan Oruç Reis için yeni bir NAVTEX yayınlanmazsa görevi 22 Ekim saat 23.00’te sona erecek.
ORUÇ REİS AÇILDI, İKİ FIRKATEYN NÖBETTE
Oruç Reis görev yerine hareket ederken Türk Deniz Kuvvetleri’ne bağlı iki fırkateyn de Antalya’nın Demre ilçesine geldi. Fırkateynler daha sonra Kekova Koyu’nun girişinin iki yanında demir attı.
TÜRKİYE YENİDEN AB GÜNDEMİNDE
◊ Yerleşime kapalı Maraş’ın kısmen açılması ve Oruç Reis gemisinin yeni Navtex kapsamında tekrar faaliyete geçmesinin ardından Avrupa Birliği’nde (AB) Türkiye trafiği yoğunlaştı. 1-2 Ekim’de yapılan AB Zirvesi’nde Türkiye ile ilişkilerin aralıkta ele alınması kararlaştırılmıştı. Ancak Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi son gelişmeler ışığında daha erken,
15-16 Ekim’de Brüksel’de yapılacak zirvede, adım atılmasını istiyor. Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’in AB Konseyi Başkanı Charles Michel’i telefonla araması, Yunan ve Rum dışişleri bakanlarının da her iki adımı Lüksemburg’da bir araya gelen AB dışişleri bakanlarının gündemine taşıması sonrasında Türkiye konusunun bir kez daha liderlerin gündemine gelmesi öngörülüyor. Konuya ilişkin basın açıklamasında AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, yeni Navtex ilanı için “Üzücü” dedi. (◊ Güven ÖZALP / BRÜKSEL)
Josep Borrell
ALMAN SÖZCÜ: İLİŞKİLERE YARDIMCI OLMAZ
Avrupa Birliği dönem başkanı Almanya’nın hükümet sözcüsü Steffen Seibert, Oruç Reis gemisinin “tartışmalı bölgelerde” sismik araştırma yapmasının “Türkiye’nin AB ile ilişkilerine yardımcı olmayacağını” söyledi. Seibert, Almanya’nın görüşünün, ilgili tüm tarafların gerginliği daha da tırmandıracak hareketlerden kaçınmaları ve uluslararası hukuk temelinde diyalog kurmaları olduğunu kaydetti. Bu arada Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, bugün Kıbrıs Rum Kesimi’ni ziyaret edecek. Almanya, ağustos ayındaki Oruç Reis krizinin aşılmasında önemli rol oynamıştı.
ATİNA’DA TEPKİ VE ENDİŞE
◊ Oruç Reis gemisinin Doğu Akdeniz’deki çalışmalarını sürdürmesi için yayınlanan yeni Navtex, Yunanistan’ın başkenti Atina’da büyük tepki ve kaygı yarattı. Yunan Dışişleri Bakanlığı’nın dünkü açıklamasında, “Türkiye’nin, Meis adasının güneyine sadece 6.5 mil mesafede yasadışı araştırmalar için yayınladığı Navtex, gerginliği ciddi şekilde tırmandırmakta ve bölgede barış ile güvenlik için açık tehdit oluşturmaktadır” iddiasında bulunuldu.
YUNAN BAKAN GERİ DÖNDÜ
Yunan Deniz Kuvvetleri bir karşı duyuru yayınlayarak, Türk Navtex’inin Yunan kıta sahanlığı alanlarını kapsadığı ve yasadışı olduğunu öne sürdü. Yunan Savunma Bakanı Nikos Panayiotopulos da, Portekiz ziyaretini bir gün erken sonlandırarak, alelacele başkent Atina’ya döndü. Yunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, “Türkiye, bölgede barış ve istikrarı baltalamaktadır. Dağlık Karabağ, Suriye, Irak, Kıbrıs ve Güneydoğu Akdeniz’de tüm sorunlu durumların ortak paydası Türkiye’dir” diye konuşurken, Yunan Hükümet Sözcüsü Stelyos Peças, “İstikşafi görüşmeler için stratejimiz değişmiyor. Ancak, son günlerde iki olay (Maraş sahilinin açılması ve Oruç Reis) yaşandı. Türkiye, 1-2 Ekim’deki AB kararlarının tam aksi istikametinde hareket etti. Güvenilir olmadığını kanıtladı. 15-16 Ekim’deki AB Zirvesi çok önemli. Türkiye bu defa sopayı havuçtan daha fazla hissetmeli” açıklamasını yaptı. (◊ Yorgo KIRBAKİ / ATİNA)
Nikos Dendias
DIŞİŞLERİ: ÇALIŞMA TÜRK KITA SAHANLIĞINDA
Türk Dışişleri Bakanlığı, Oruç Reis için ilan edilen yeni NAVTEX’e Atina’nın gösterdiği tepkiye, yazılı açıklama ile yanıt verdi. Geminin, faaliyetlerini Türk kıta sahanlığı içinde sürdürdüğü vurgusu yapılan açıklamada, şu ifadeler yer aldı:
“Oruç Reis gemimiz bir ay süren bakım ve onarım işlemlerinin ardından sismik araştırma faaliyetlerine kaldığı yerden bugün devam etmeye başlamıştır. 22 Ekim 2020 tarihine kadar sürecek olan bu faaliyet, tamamen Türk kıta sahanlığı içinde olup, faaliyet alanı Türkiye’ye en yakın 15 kilometre, Yunan anakarasına ise 425 kilometre uzaklıktadır… Yunanistan Dışişleri Bakanlığı, konuya ilişkin bugün (dün) yaptığı açıklamada, uluslararası hukuk ile bağdaşmayan asılsız iddialar öne sürerek itirazlarını yinelemiştir. Doğu Akdeniz’de en uzun kıyısı bulunan ülkemizin anakarasına 15 kilometre mesafede faaliyet göstermesine itiraz edilmesi kabul edilemez.”