Pilot uygulaması 15 Eylül’den itibaren Ankara Batı Adliyesindeki 5 mahkemede devam eden e-Duruşma, 22 Ekim’den bu yana Ankara ve İstanbul’daki 5 adliye ve 47 mahkemede uygulanmaya başladı.
Uygulamayla bulundukları ortamdan cep telefonu, tablet veya bilgisayarla duruşmalara katılan avukatlar, UYAP Avukat Portalı’ndan duruşmalarını sorgulayarak ilgili duruşmadan 24 saat öncesine kadar gerekçesini yazarak talebini gönderebiliyor.
Hakimin sistem üzerinden talebi kabul etmesi halinde avukat, duruşmaya, video konferans ile bağlanabiliyor. e-Duruşma, mahkemenin sistemi aktif hale getirmesiyle başlıyor.
Uygulamayla yargılamaların daha adil ve makul sürelerde yapılması hedefleniyor.
“İnternet üzerinden duruşma yapılmasını şans olarak görüyoruz”
Ankara Batı Adliyesinde pilot e-Duruşma uygulamasına katılan avukat Onur Cıvgın, duruşmaya ilişkin izlenim ve tecrübelerini AA muhabirine anlattı.
Cıvgın, teknolojinin nimetlerinden faydalanmanın taraf vekilleri olarak kendilerine büyük fayda sağladığını belirterek, uygulamayla hem başka şehirlerdeki duruşmalar için verilen yol masrafları hem de zaman kaybının önüne geçildiğini ifade etti.
Dünyada da bu uygulamanın örnekleri olduğuna dikkati çeken Cıvgın, şunları kaydetti:
“Şu an biz de hukuk yargılamasında sonuna kadar internet üzerinden duruşma yapılmasını kendimiz için bir şans olarak görüyoruz ve bunun da tabii ki geliştirilmesini istiyoruz. Adalet Bakanlığı çok çalışma yapıyor bununla ilgili yani ciddi bir mesai harcıyor. Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) dediğimiz sistem üzerinde zaman zaman bazı sorunlar olabiliyor. Talebimiz, biz avukatlar olarak bunların hiçbir problem yaşanmadan, takılmalar yaşamadan altyapısının kuvvetlendirilerek yaygın hale getirilmesi.”
Cıvgın, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Türkiye’deki ihlal kararlarının çoğunlukla yargılamanın uzamasından kaynaklandığına değinerek, e-Duruşma ile zaman konusundaki ihlallerin de önüne geçilebileceğini dile getirdi.
“Fiziki duruşma koşulları neyse e-Duruşma koşulları da aynı”
Avukat Öznur Ulaş da e-Duruşma sayesinde adliyelere gitmek zorunda kalmayacaklarını, bunun da salgının yayılma hızını düşüreceğini belirtti.
Kullanımı kolay olan bir uygulama geliştirildiğini vurgulayan Ulaş, şöyle devam etti:
“Buradan da bu vesileyle Adalet Bakanımıza teşekkürlerimi sunmak istiyorum. Avukatların kullandığı UYAP sistemi üzerindeki duruşma sorgula sekmesinden tüm duruşmalarınız listeleniyor. Duruşmalarınızın karşısında ‘talep gönder’ sekmesi aktif hale geliyor. Daha sonra talebinizin hakim tarafından kabul veya reddedilmesine göre duruşmaya kabul ediliyorsunuz.
Duruşma saatiniz geldiğinde talep gönderilen kısım aktif hale geliyor, ‘duruşmaya katıl’ butonuna dönüşüyor. Basit bir şekilde uygulamaya tıklayıp, internet bağlantınızın iyi olmasına bağlı başka da hiçbir ek kurulum gerektirmeyen, başka hiçbir sisteme gerek olmayan bir uygulama geliştirilmiş. Duruşmaya bağlandığınızda, duruşma tutanağını ek olarak görebiliyorsunuz, takip edebiliyorsunuz, aynı şekilde karşı tarafın beyanlarını ve hakimin zapta geçirdiği her beyanı tek tek aktif olarak görebiliyorsunuz.”
e-Duruşma ve fiziki duruşma arasında hiçbir fark bulunmadığına işaret eden Ulaş, duruşmaya ofislerinden katılsalar dahi cübbelerini giymek zorunda olduklarını, karar duruşmanda da kararı ayağa kalkarak dinlediklerini anlattı.
Ulaş, “Aslında e-Duruşmada sanal bir ortamda gibi değil, sanki fiziki olarak orada bulunuyormuş gibi hiçbir aksama yaşanmadan duruşma gerçekleşebiliyor. İki duruşmaya katıldım ben, ikisinde de herhangi bir sıkıntı yaşanmadı.” dedi.
Aynı gün içerisinde farklı mahkemeler ya da farklı şehirlerde duruşmaları olduğunu ifade eden Ulaş, bunun hem zaman hem de maliyet kaybına sebep olduğunu söyledi. Ulaş, e-Duruşma sayesinde, saatler çakışmadığı takdirde hiçbir problem yaşanmadan bu duruşmalara katılabileceklerini belirterek, “Sistem, avukatlık mesleğinin icrasının daha kaliteli hale gelmesini sağlayacak.” ifadesini kullandı.
“Büyük kolaylık sağlıyor”
Pilot uygulamaya katılan avukatlardan Zeki Akarsu da sistemi başarılı bulduğunu, internet altyapısından kaynaklanan belli sorunların ise düzeltilebileceğini anlattı.
Saatlerce duruşma beklemenin sona erdiğini dile getiren Akarsu, şunları kaydetti:
“Adliyeye duruşma için gelirdik, 09.00 duruşmasına bazen 11.00’de girdiğimiz olurdu, hiçbir iş yapamazdık ama e-Duruşma geldikten sonra bu 9.00’dan 11.00’e kadar olan 2 saatlik beklemeyi kendi ofisimizde yaptığımız için başka işlerle ilgilenebiliyoruz, diğer işlerimizi yürütebiliyoruz, kişisel işlemlerimiz varsa onları yapabiliyoruz, büyük bir kolaylık sağlıyor.”