44 gün süren İkinci Karabağ Savaşı’nda yenilgiyi kabul eden Ermenistan, 10 Kasım’da imzalanan üçlü Rusya-Azerbaycan-Ermenistan anlaşması gereği Kelbecer, Laçin ve Ağdam rayonlarından (idari birim) çekilmeye başladı. Ancak çekilme sırasında karşı tarafa olan nefret ve kinin ulaştığı seviyeyi gözler önüne seren Ermeniler, terk ettikleri evleri ateşe vermeye başladı. Bölgeden aktarılan haberlere göre en yoğun kundaklama olayları 15 Kasım’da teslim edilmesi gereken Kelbecer rayonunda gözleniyor. Taşıyabilecekleri eşyaları araçlara yükleyen halk, son hamle olarak evlerine benzin dökerek yakıyor.
‘YIKILSIN DAHA İYİ’
Kelbecer’de tüm köy ve kasabaların üzerinde siyah dumanlar yükseliyor. ‘Sputnik Armenia’ yayını, “Buradaki köy ve kasabalarda kimse kalmıyor. Herkes Ermenistan istikametine kaçıyor. Evlerin dış kapısını kapatmadan önce kendileri binayı ateşe veriyor” diye durumu aktardı. Bu yayına göre, evini yakan bir kişi, ‘Varlıklarımızı Azerbaycan’a tepside sunmak niyetinde değiliz. Meralarımız, maden ve taş ocaklarımız onlara kalmayacak. Yıkılsın daha iyi” dedi.
ALİYEV GARANTİ VERMİŞTİ
Kendi evlerini ateşe vermekle kalmayan Ermeniler yaşadıkları köy ve kasabalarda dükkân, market ve idari binaları da kullanılamaz halde bırakıyor. Kelbecer’in yanı sıra benzer tablo Laçin ile Ağdam rayonlarında da gözleniyor. Halbuki Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev 10 Kasım anlaşmasının imzalandığı gece, “Biz işgal altındaki topraklarımızdan Ermenistan ordusunun çekilmesini sağlıyoruz. Sivil halk bir suça karışmadıysa çekinmeden evinde kalarak yaşamaya devam edebilir” demişti.
AZERİLER ÇOĞUNLUKTAYDI
1992’deki Birinci Karabağ Savaşı öncesinde Azerbaycan’ın Kelbecer rayonunda 200 bin kadar Türk yaşıyordu. 1994 yılında yöre halkı mülteci olarak Azerbaycan içlerine göç etmek zorunda kaldı. Kelbecer bölgesinde İkinci Karabağ Savaşı öncesinde ise 60 bin kadar Ermeni yaşıyordu. Birinci Karabağ Savaşı öncesinde Kelbecer şehrinin nüfusu 40 bin civarındaydı. Yüzde 98’i Azerbaycanlıydı. 28 yıl önce Ermeniler tarafından işgal edilen Azerbaycan’a ait yedi rayondan göç etmek zorunda kalan toplam Azerbaycanlı sayısı ise 850 bin kişi civarındaydı. Yeni doğan çocuklarıyla Azerbaycanlı göçmenlerin 1 milyon olduğu tahmin ediliyor.