Amerikan New York Times gazetesi hususa ait kapsamlı bir haber yayınladı. Haberde, bilim insanlarının, koronavirüsün ortaya çıkıp dünyaya yayılma sürecinde, genetik malzemesinde binlerce ufak değişim gözlemlediği hatırlatıldı.
ŞİMDİLİK BULAŞICILIK SORUNU
Mutasyon geçiren virüsün daha ölümcül olduğuna ya da geliştirilen aşıları etkisiz kılabileceğine dair elde rastgele bir data bulunmuyor. Lakin İngiltere’de eylül ayında ortaya çıkan bu virüsün kasım ayında başşehir Londra’daki Covid-19 olaylarının yüzde 28’ine yol açtığı belirlenmişti. 9 Aralık haftasında ise bu oran yüzde 62’ye çıktı.
İngiltere hükümetinin sıhhat danışmanı Patrick Vallance, bu datalar üzerinden bir kıymetlendirme yaparak, koronavirüsün bu yeni çeşidinin transfer açısından öteki tipleri geride bıraktığını ve bunun şimdilik bir bulaşma sıkıntısına yol açtığını tabir etti.
BEKLENİYORDU ANCAK…
New York Times’ın haberinde, kimi varyantların, değişimlerin virüsü daha güçlü hale getirdiği için değil, tesadüf yapıtı bir daha yaygın hale geldiği belirtildi. Ancak uzmanlar, patojenin (hastalık yapan mikrop) hayatta kalması zorlaştıkça -aşılama ya da toplumdaki artan bağışıklık nedeniyle- virüsün daha kolay yayılımını sağlayacak ya da bağışıklık sistemi tarafından tespit edilmesini zorlaştıracak mutasyonlar olması bekliyor.
Seattle’daki Fred Hutchinson Kanser Araştırmaları Merkezi’nden evrimsel biyoloji uzmanı Dr. Jesse Bloom, “Elbette bu mutasyonlar yayılacak ve muhakkak, bilim topluluğu, bu mutasyonları izlemek ve hangilerinin tesiri olduğunu tanımlamak zorundayız” dedi.
Ancak birçok uzman da bu mutasyona temkinli yaklaşıyor. Çünkü bir virüsün mevcut aşıları etkisiz hale getirebilecek düzeyde mutasyon geçirmesi için yıllar gerektiğini söz ediyorlar. Dr. Bloom, “Hiç kimse apansız tüm bağışıklık ve antikorları etkisiz hale getirecek katastrofik tek bir mutasyon olacağına dair endişelenmemeli” sözlerini kullandı.
TÜRK BİLİM İNSANI UMUT VERDİ
İskoçya’daki St. Andrews Üniversitesi’nden bulaşıcı hastalıklar uzmanı olarak vazife yapan Dr. Müge Çevik de Britanya’daki değişimin, virüsün insan hücrelerine tutunma ve enfekte etme biçimlerini etkileyenler de ortalarında olmak üzere 20 mutasyona sahip olduğunu aktardı. Dr. Çevik’e nazaran bu mutasyonlar, varyantın daha tesirli halde çoğalma ve bulaşmasına imkan sağlamış olabilir.
Britanya İdaresi’ne bilimsel danışmanlık hizmeti de veren Dr. Müge Çevik, bu tıbbın çok daha bulaşıcı olduğuna yönelik yetkililer tarafından yapılan açıklamaların modellemelere dayandığını belirterek, bunun laboratuvar deneyleriyle tespit edilmediğini vurguladı.
Dr. Çevik, “Biraz daha çok deneysel bilgiye sahip olmamız gerekiyor. Bu iletilebilirlik datalarının bir kısmının insan davranışlarıyla bağlantılı olabileceğini büsbütün göz arkası edemeyiz” sözlerini kullandı.