EÜ Dokumacılık Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Marmaralı danışmanlığında Emel Akın Meslek Yüksekokulu Araştırma Vazifelisi Dr. Berna Cüreklibatır Encan tarafından 3 yıl evvel “Diyabetik Ayak Komplikasyonundan Korunmaya Yardımcı Çorap” geliştirme çalışması başlatıldı.
Çalışma kapsamında antibakteriyel, süratli sıvı iletimi sağlayan özelliklere sahip iplikler, giysi konforu, fiziksel ve mekanik özellikleri bakımından test edildi.
Diyabet hastaları için kan akımını engellememesi açısından büyük değer taşıyan çorap lastiği de çalışma kapsamında ayrıyeten ele alındı.
EÜ Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Kolu Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevki Çetinkalp ve Doç. Dr. Ilgın Yıldırım Şimşir’in de dahil olduğu araştırmada çorabın aktifliği istekli diyabet hastalarının iştirakiyle değerlendirildi.
Altı aylık takip sonunda “diyabetik çorap” ile hastaların ayak taban basınçlarında azalma olduğu ve kullanıcı memnuniyetinin de yüksek olduğu belirlendi.
Yararlı model tescili için müracaatta bulundular
Prof. Dr. Dilek Marmaralı, diyabetliler için ayaklarda yara oluşumunun kıymetli bir sorun olduğunu, ayağın kesilmesine kadar gidebilen bu süreçte hastaların konforunu yükseltmek için çalışma başlattıklarını söyledi.
Çorap ipliği, örgüsü için uzun süren denemeler gerçekleştirdiklerini tabir eden Marmaralı, “Hastaları koruyan çorabın özelliklerinin ne olması gerektiğini araştırdık. Yumuşak ve basınca güçlü olmalı, sürtünmeyi azaltmalıydı. Akıntının fark edilebilmesi için açık renkte üretilmeliydi. Kan akışının sağlanması için lastik kısmı da çok kıymetliydi. Taban ve üst kısmının kıymet ölçülerini bilimsel parametrelere nazaran belirleyip diyabetik çorabımızı geliştirdik. ” dedi.
Üretim sırasında özel iplik kullandıklarına işaret eden Marmaralı, şu bilgileri verdi:
“Gümüş lifi bulunan özel iplik kullanıldı. Bu iplik, serinlik ve nem akışını sağlıyor. Taban kısmını sürtünme olmaması için düz, üst kısmını ise gözenekli bir yapıyla tamamladık. Lastik kullanmadan lastik yapısını sağladık. Maksadımız enfeksiyon bulaşmasını önlemekti. Çalışmalarımızda bize Prof. Dr. Şevki Çetinkalp ile Doç. Dr. Ilgın Yıldırım Şimşir dayanak verdi. Giysi denemelerini de istekli diyabet hastaları yaptı.”
Marmaralı, diyabetik çorapların diyabet hastalarına dağıtıldığını ve 6 aylık süreçte değerlendirmelerin yapıldığını söyledi.
Beyaz renk sevilmedi
Çorapla ilgili hastalardan tek tenkidin rengine yapıldığını lakin beyaz rengin, akıntı ve enfeksiyonu göstermesi için tercih edildiğini belirten Marmaralı, “Yaklaşık 20 hasta üzerinde çorap denendi. Konfor ve giysi rahatlığı konusunda çok âlâ geri dönüşler aldık. Hastalarda 6 aylık müddet boyunca yara oluşumu da görülmedi.” tabirlerini kullandı.
Marmaralı, yararlı model tescili için müracaatta bulunduklarını, patent çalışmasının akabinde firmalarla görüşmelerin başlayacağını söyledi.
Diyabetik çorabı Ege Memleketler arası Dokumacılık ve Mühendislik Konferansı’nda duyurduklarını lisana getiren Prof. Dr. İstek Marmaralı, yurt dışından bilim insanlarının da eserle ilgilendiğini tabir etti.
İpliklere gümüş iyon yerleştirilmiş
Emel Akın Meslek Yüksekokulu Araştırma Vazifelisi Dr. Berna Cüreklibatır Encan da diyabetin çok sayıda insanı tehdit ettiğini, bu çalışmada insanlığa yararlı bir eser ortaya çıkarmak istediklerini söyledi.
Eser ipliğinin yüzde 100 polyester olduğunu belirten Encan, “Özel bir iplik zira içine gümüş iyonlar yerleştirilmiş. Kaplama olmadığı için yıkama sırasında çıkmıyor. Gümüşün özelliği de bakteri artışı ve mantar üremesini engellemesi. Özel bir pike örgüsü kullandık. Bu da ayaklardaki terleme sırasında hava geçişini sağlıyor.” dedi.
Encan, araştırmalar sırasında birçok lastik ipi denediklerini ve en uygun basıncı sağlayan eseri kullanarak diyabetik çorabı tamamladıklarını kaydetti.