Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Hürriyet yazarı Abdulkadir Selvi’nin sorularını yanıtladı.
“Yaz döneminde 18 yaş ve üstüne aşının tamamlanması gerektiği kanaatindeyim. 65 yaş üstünü, yüzde 90’ın üzerinde aşılamayı amaçlıyoruz. Bayram sonrası için vaka sayısında 5 bin altı hedefinin olabileceğine inanıyorum” diyen Koca şöyle konuştu:
Tam kapanma kararıyla birlikte büyük şehirlerden sahillere büyük bir göç yaşandı. Bunun salgınla mücadele sürecine etkisi ne olur?
Doğrusu kalabalık ortamların salgının seyrini olumsuz etkilediğini iyi biliyoruz. Dar bir zaman diliminde yoğun bir çıkışın yaşanmaması için perşembe günü itibarıyla uygulanarak geçişlerin daha dengeli olması hedeflendi. Doğrusu bu şekilde yoğun çıkışların olması olumlu bir durum değil. Ayrıca gidilen yerde kalabalık ortamların oluşması, bir risk taşıyor. O nedenle vatandaşlarımızın gittikleri ortamda birbiriyle teması olabildiğince önleyen bir davranış içinde olmaları gerekiyor. Bu virüsün insandan insana geçtiğini biliyoruz. Daha önce bir buçuk metre mesafenin koruyabildiğini ama şimdi en az iki metre mesafe olması gerektiğinden bahsediyoruz. Dolayısıyla kapalı ve kalabalık ortamlarda olunmaması noktasında bir gayret içinde olması gerekir. Bu anlamda, bu hareketliliğin bir risk taşıdığını söyleyebilirim ama tedbir anlamında hassasiyet gösterilirse bu riskin daha da azalacağı kanaatindeyim.
Bu riskin daha da azalması için sahillerimizde yeni tedbirler devreye sokulacak mı?
Özellikle 17 günlük zaman diliminde İçişleri Bakanlığımızın kontrollü denetimleri var. Bu denetimler planlandığı şekilde zaten sürdürülecek ama yoğunluğun yaşandığı yerlerde denetimlerin daha da yoğun olabileceğini söyleyebilirim.
İngiltere mutasyonu, Hindistan mutasyonundan sonra şimdi bir de Bodrum-Çeşme mutasyonu benzetmeleri yapılıyor… Bunun bir mutasyona sebep olabileceğini düşünmüyorum ama kapalı ve kalabalık ortamlarda bir araya gelmelerle, vaka artış riski taşıdığını söyleyebilirim.
Tam kapanmadan sonra ne bekliyorsunuz?
Tam kapanmayla birlikte insanların teması minimalize edilerek, kalabalık ortamların oluşması önlenerek, vaka sayısının olması gereken düzeye inmesini bekliyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız 5 binin altı gibi bir hedeften söz ettiler. Ben bu sayının bayram sonrasında olabileceğine inanıyorum. Şimdiden 30 binli rakamlara inmeye başladı. Bu hedefe ulaşabilmek için var gücümüzle çalışıyoruz.
Tam kapanmadan sonra tam açılma mı olacak? Bundan sonraki süreç nasıl işleyecek?
Bunun dengeli bir süreç olmasını ama pratik hayatı da zorlayan bir süreç olmaması için kontrollü geçişin daha anlamlı olacağını düşünüyorum.
Yaz aylarıyla birlikte tünelin ucunda bir ışık görüyor musunuz?
Önümüzdeki dönemin tedbirlere uyumla birlikte ve yoğun aşılamayla daha kontrollü, daha dengeli, salgının etkisinin daha azaldığı bir döneme geçeceğimize inanıyorum. Yaz dönemi bunun mümkün olduğunu düşünüyorum. Vaka sayılarının bayram sonrası belli bir düzeye doğru iniş göstermesi ve bunun devamında kontrollü bir geçiş dönemiyle sürdürülmesi ve Haziran sonunda 40 yaş üstü vatandaşlarımızın aşılamasını sağlamakta kararlıyız. Devamında 18 yaş üstünü aşılamayı sağlayabilirsek, yaz döneminin daha kontrollü geçeceğine inanıyorum. Hem tedbirler hem yaygın aşılama birlikte olacak.
Aşıların sevkinde sorunlar mı yaşanıyor?
Çok sorun yaşanıyor. Dünyada aşı savaşının olduğunu hep söylüyorum. Hiçbir ülke hedeflediği aşıyı tedarik edemedi. Buna aşı üreticisi olan Almanya gibi ülkeler de dahil. Erken dönemde alabileceğimiz aşılarla ilgili sözleşmeleri yapmak üzere yoğun gayret gösterdik. Sözleşmelere niye uyulmuyor? Şirketlerin uyumunda sorun yok, fabrika üretimde problem yok ama ülkeler öncelikle kendi vatandaşlarını aşılamak istedikleri için üretimi ağırlıklı içeride kullanıyorlar. Eğer sözleşme gereği nisan sonuna 100 milyon aşı gelmiş olsaydı şu an hiçbir sorunumuz yoktu. Çin aşısı, tedarikte yaşanan olumlu gelişmelerle yakında planlandığı şekilde sevk edilmeye devam edecek. Ayrıca Sputnik V aşısının Acil Kullanım Onayı da bugün (dün) çıktı.
Aşılamada yaz aylarında hedefiniz yüzde kaça ulaşmak?
Doğrusu yaz döneminde 18 yaş ve üstünün aşılanmasını tamamlamakta kararlıyız. Belirlediğimiz hedef kitle 65 yaş üstünü, yüzde 90’ın üzerinde aşılamayı amaçlıyoruz.
BioNTech ile ilgili durum nedir?
Uğur (Şahin) Hoca ile gece yarım saatten fazla konuştuk. Zaten sürekli olarak görüşüyoruz. Haziran ayında 30 milyon doz aşıda sorun olmadığını söyledi. Şu ana kadar BioNTech’ten 5 milyon doz aşı teslim edildi. İlave olarak mayıs ayı için 1 milyon 100 bin doz daha vermeyi planladılar. Toplamda 90 milyon doz aşının hangi aralıklarla teslim edilebileceğini konuşuyoruz.
BioNTech’in 2. doz karışıklığı neden oldu?
Bilim Kurulu’nda dünyadaki örnekleri değerlendirdik. 6-8 haftalık zaman diliminde tek doz aşının yüzde 80’e varan oranda koruduğunu değerlendiren çalışmalar var. Birçok gelişmiş ülke, 3-6 aylık uygulamaya geçti. Türkiye için 6-8 hafta arayla uygulanmasına karar verildi. Yeni uygulamadan yararlanmak isteyenlerin önceki randevularını değiştirebileceğini bildirdik. Ama bir iletişim sorunu yaşandı ve giderildi.
Sputnik ile ilgili son durum nedir?
50 milyon doz aşı 6 ay içinde teslim edilmek üzere anlaşma imzalandı. Acil Kullanım Onayı da bugün (dün) İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuz tarafından verilmiş oldu.
